کتاب «سفر به قبله»بازخوانی شد
کتاب «سفر به قبله» هدایت الله بهبودی با حضور نویسنده و کوروش علیانی نویسنده و وبلاگ نویس مطرح کشور در فرهنگسرای سرو بازخوانی شد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از مهر، كتاب سفر به قبله با حضور هدايت الله بهبودي، نويسنده اين اثر ارزشمند و كورش علياني در آخرين پنجشنبه فروردين ماه در فرهنگسراي سرو بازخواني شد.
مهدي محمدي، مدير مراكز فرهنگي هنري منطقه ۶ و رئيس فرهنگسراي سرو گفت: سلسله نشستهاي «غبار قاف» كه به نقد و بررسي و بازخواني سفرنامه‌هاي حج اختصاص دارد، آخرين سه شنبه هر ماه در فرهنگسراي سرو برگزار مي‌شود.
وي با اشاره به اينكه كتاب سفر به قبله اولين كتاب از آثار ادبيِ سفرنامه نويسي حج است كه در فرهنگسراي سرو بازخواني مي‌شود، گفت: اين كتاب كه در سال ۱۳۷۰ نگاشته شده اكنون به چاپ چهارم رسيده است.
هدايت الله بهبودي، نويسنده كتاب «سفر به قبله» در آغاز سخنانش درباره شكل گيري نوشتن اين سفرنامه گفت: قرار نبود من سفرنامه بنويسم. قرار بود بعد از كشتار ايرانيان در مكه و وقوع رخدادهاي سال ۶۶ كه ديگر سفر حجي انجام نشد، در سال ۷۰ براي بعثه رهبري گزارشي تهيه كنم اما در حين اين سفر موفق شدم سفرنامه اي بنويسم.
او ادامه داد: سفرنامه نويسي ابزاري كهن و ديرين در كشور ماست مثلا اگر سفرنامه را از گلستان سعدي حذف كنيم ديگر چيزي باقي نمي‌ماند بنابراين گذشتۀ ادبي ما پر از سفرنامه هايي است كه بزرگان ادب و انديشه نوشته اند.
بهبودي گفت: اما هرچه به ادبيات معاصر نزديكتر مي‌شويم از رنگ و بوي سفرنامه نويسي كاسته مي‌شود شايد به خاطر اينكه در دنياي حاضر امكان دستيابي به اطلاعات كشورها و ملل از طريق اينترنت آسان شده است.
او با بيان اينكه ارزش سفرنامه در ۵۰۰ سال گذشته با دوره كنوني كاملا متفاوت شده، افزود: در گذشته يك نفر به منطقه اي سفر مي‌كرد و اطلاعات را جمع آوري مي‌كرد اما اكنون اين اطلاعات در دنياي مجازي وجود دارد.
نويسنده كتاب سفر به قبله تصريح كرد: در زمان سفر چيزي درون نويسنده ناآرام است كه براي خود او آشناست و براي همين با ديدن افراد و صحنه‌ها دست به خلق سفرنامه مي‌زند. اين حالت در سفر به حلبچه، تغيير نظام كمونيستي در شوروي و سفر به روسيه هم براي من اتفاق افتاد.
بهبودي در ادامه نشست به پرسش حاضران پاسخ داد. وي در پاسخ به سوالي درباره سبك نگارشش در كتاب سفر به قبله گفت: اين سبك نگارش مربوط به كشور و منطقه خاصي نيست و در تاريخ ادبيات بيهقي هم وجود دارد. اما بايد دقت كرد كه من كتاب را سال ۷۰ نوشتم. در دوره اي كه نويسنده نام آوري نبودم كه به دنبال سبك خاصي باشم. اگر كلمات را جا به جا كرده و شيوه خاصي نوشتم به خاطر حس آن لحظه بوده است. دوست داشتم در تجديد چاپ بخشهايي را حذف كنم اما ديدم كه اين يك سند است از آن دوره و خوب است دوباره همان گونه منتشر شود.
بهبودي در پاسخ به اينكه آيا در سفرنامه نويسي امكان اعمال نظر نويسنده وجود دارد گفت: سفرنامه خود نويسنده است اما هنر اين است كه خود را پنهان كند. در واقع اگر نويسنده بتواند نقطه اي را براي شما شرح دهد كه شما آن را تجسم كنيد، چيرگي نويسنده را نشان مي‌دهد.
بهبودي در پاسخ به اين موضوع مطرح شده در نشست بازخوانيِ كتاب «سفر به قبله» كه حس معنوي سفر به حج به خوبي در اين كتاب منتقل نمي‌شود تصريح كرد: اين سفرنامه با نگاه من نگاشته شده و ويژگي سفرنامه همين است. من ناراحت نمي‌شوم كه شما معنويات را حس نكرديد. يك نوع شوريدگي در اين سفر وجود داشت كه من نمي‌توانستم آن را مطرح نكنم. اين كتاب را با حال و هواي آن دوره نوشتم.
او افزود: در اين باره حرف فراوان است. شما اگر عسل را هم زياد بخوريد گلودرد مي‌گيريد. اگر من در مورد حال و هواي معنوي مي‌نوشتم ممكن بود مخاطب خسته شود، من نمي‌توانم قيفي در ذهن مخاطب بگذارم و با سطل درون آن عسل بريزم بلكه دوست دارم مخاطب خودش آن را حس كند.
تقواي قلم، از ويژگيهاي نثر بهبودي است
در ادامه نشست بازخوانيِ كتاب سفر به قبله از سلسله نشستهاي غبار قاف كه در آخرين پنجشنبه فروردين ماه در فرهنگسراي سرو برگزار شد، كوروش علياني نويسنده و وبلاگ نويس مطرح كشور سخن گفت.
وي تصريح كرد: سفرنامه‌ها تا يك دوره تاريخي به صورت دائرة المعارف عمل مي‌كنند. مانند سفرنامه ناصر خسرو كه اطلاعات آن دوره را به ما معرفي مي‌كند اما اكنون موتور جستجوگر گوگل كار را براي ما راحت كرده است.
او كه در جمع نويسندگان و دانش آموختگان ادبيات در فرهنگسراي سرو سخن مي‌گفت، ادامه داد: اما براي كسي كه در شرايط فعلي قصد نگارش سفرنامه دارد كار چندان راحت نيست چون بايد حرف جديد و متفاوت داشته باشد و خواننده را جذب كند.
علياني نگارش سهل و ممتنع را از ويژگيهاي نثر بهبودي دانست و تصريح كرد: از خصوصيات نثر بهبودي اين است كه سهل و ممتنع مي‌نويسد و به آساني اتفاقي را تعريف مي‌كند كه به نظر ساده است اما اگر قرار باشد خود شما آن را بنويسد بسيار سخت و دشوار است.
او براي نمونه به صفحه ۴۵ كتاب اشاره و بيان كرد: مثلا در اين بخش همه جزئيات به دقت آورده شده و خواننده با خواندن آن خود را مكان احساس مي‌كند و به نظر من اين ويژگي نثر ايشان است كه در كتاب سفر به قبله درخشان ظاهر شده است.
او ادامه داد: بهبودي سعي مي‌كند خواننده را در احساسات خود شريك نكند و او را آزاد مي‌گذارد. در كتاب سفر به حلبچه هم اين نثر وجود داشت و اين تخصص ايشان است كه من نام آنرا تقواي قلم مي‌گذارم.
اين نويسنده مطرح كشور در مورد سبك نگارش كتاب گفت: گاهي در نوشتن يك كتاب چندان سبك نگارش تفاوتي نمي‌كند، گاهي نويسنده جمله اي را شنيده و بعد مخاطب را ديده براي همين دوست دارد آنرا همانطور منتقل كند و اين يك تصوير سينمايي است نه متني و براي همين زياد آزاردهنده نيست.
علياني در پايان سخنانش در نشست بازخواني كتاب سفر به قبله گفت: كتاب سفر به قبله در سال ۷۰ نوشته شده است. در شرايطي كه حال و هواي سياسي در سفر حج بعد از اختلاف با كشور عربستان وجود داشت. من از خواندن كتاب لذت بردم و به نظر من هنر نويسنده اين نيست كه تجربيات خود را به خواننده تزريق كند بلكه خود خواننده بايد آنرا درك كند. من اين حس را داشتم.