بازدید از آشپزخانه‌های متمرکز ایرانی در مدینه‌منوره
غذاهایی با نمک متبرک تلاش برای افزایش تنوع
ایران در مدینه‌منوره دو آشپزخانه مرکزی دارد، یکی زین و دیگری الدخیل. اولی در شرق این شهر و دومی در غرب تا از دو سو، تغذیه هتل‌های ایرانی را تحت پوشش خود قرار دهند.
زين در جانب چپ راهي است كه به اُحد مي‌رسد؛ ميان چند باغ و بوستان و كنار نهري فصلي و البته اكنون بدون آب. اين روز‌ها حسين صمدي از قم، مديريت آن‌را برعهده دارد و كار ۲۷ نفر كاركنان زين تقريبا شبانه‌روزي است، يعني از يكي-دو ساعت مانده به اذان صبح تا پاسي از شب.
اين‌جا روزانه هفده هزار غذا پخت مي‌شود و اگر صبحانه نيز احيانا گرم باشد، تعداد آن به افزون بر ۲۰ هزار مي‌رسد؛ مرغ‌هاي سرخ‌شده معمولي يا رژيمي، درون ظرف‌هاي مخصوص چيده شده‌اند، با نمك متبرك آستانه حضرت معصومه (سلام‌الله‌علي‌ها). گرم‌كننده‌ها (هيتر‌ها) طوري طراحي‌شده‌اند كه حتي در صورت واژگوني مي‌توانند ظروف غذا را به خوبي نگه دارند و مانع از اتلافشان شود.
گوشت‌ها مربوط به ۲۴ ساعت اخيرند و تره‌بار ۴۸ ساعته‌اند و براي پخت كباب‌ها دستگاه‌هاي جديدتري از ايران آمده است كه ساعتي يك هزار عدد كباب در آن‌ها طبخ مي‌شوند. فعلا دو عدد براي نمونه.
سرپرست حجاج ايراني با دقت از جزييات كار دستگاه‌ها كسب اطلاع مي‌كند؛ ساخت چه شركتي‌اند، چند كباب مي‌پزند و كيفيتشان به چه نحوي است. موضوع تنوع غذايي هم مطرح مي‌شود؛ حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيدعلي قاضي‌عسكر ادامه مي‌دهد: با افزايش تنوع غذايي، رضايت زائران هم افزايش خواهد يافت.
ديدار از زين به پايان رسيد و ميني بوس حامل هيات راهي دخيل مي‌شود؛ جايي در ميانه راه شجره و آبارعلي كه معمولا كاروان‌هاي ايراني هر روز از برابرش گذر مي‌كنند و معمولا تعداد بسيار اندكيشان مي‌دانند كه چه فعل و انفعالات وسيعي درون آن جريان دارد.
علي‌رضا رضايي مدير آشپزخانه الدخيل است و اين‌جا ۳۷ نفر نيرو دارد؛ در رستوران‌هاي او در مشهد بر بالغ شصت نفر خدمه فعاليت مي‌كنند و اين نكته‌اي است كه اميرالحاج ايران نيز بدان مي‌پردازد. حجت‌الاسلام‌والمسلمين قاضي‌عسكر مي‌گويد كه بيشتر عوامل آشپزخانه‌ها در شهرهاي خودشان درآمدي مكفي دارند، اما به اين‌جا آمده و خدمت مي‌كنند، چرا كه انگيزه‌شان خدمت به ضيوف‌الرحمن است.
اين‌جا هم دستگاه‌هاي تازه‌اي براي پُخت كباب آورده شده و در حال آزمايش آن‌هايند؛ كيفيتشان مطلوب‌تر از دستگاه‌هاي فعلي است. نصرالله فره‌مند رئيس ستاد مدينه‌منوره توضيح مي‌دهد كه ورود دستگاه‌هاي جديد با انجام تشريفات گسترده‌اي است و نيازمند رعايت استاندارهاي كشور ميزبان.
همه آشپز‌ها كلاه پوشيده‌اند و بازديدكنندگان هم با كلاه و ماسك‌اند؛ پوشيدن اين وسايل در هر دو آشپزخانه اجباري است. دكتر علي مرعشي، رئيس هيات پزشكي حج و زيارت توضيح مي‌دهد كه همه عوامل هم در ايران و هم در عربستان كارت بهداشت گرفته‌اند و روزانه سركشي‌هاي بهداشتي در آشپزخانه‌ها انجام مي‌شود.
بازديد رو به اتمام است و مدير آشپزخانه از اين نكته مي‌گويد كه هفت نفر بايد ۱۱ هزار كباب را آماده كنند و اين نيازمند ورزيدگي نيروهاست؛ سرپرست حجاج ايراني توصيه مي‌كند تربيت نيرو امر مهمي است كه بايد به‌طور جدي مورد توجه قرار گيرد.
آشپز‌ها، قصاب‌ها و ديگر عوامل آشپزخانه، صلوات مي‌فرستند، دور هم جمع مي‌شوند و با نماينده ولي‌فقيه در امور حج و زيارت عكس يادگاري مي‌گيرند. بازديد از آشپزخانه‌هاي مدينه، به پايان رسيده است؛ جاهايي كه روزانه ده‌ها هزار غذا در آن‌ها پخت مي‌شود.
عكس / حسامي‌نژاد