حجاج و بستگان آنها بخوانند
حجکم مقبول اما...
ین روزها در جای جای شهر که قدم میزنی در هر کوی و برزن با مناظر و صحنههایی مواجه میشوی که خبر از بازگشت زایری از زیارت خانه خدا و حرم نبوی و یا عتبات مقدسه عالیات میدهد.
آذين بندي سر در منازل؛ تاجهاي گل و نصب چندين پارچه نوشته رنگي با عبارات مختلف؛ خبر از بازگشت عزيزي از سفر پرخير و بركت حج به ميهن ميدهد.
چند سالي است كه نصب چندين پارچه نوشته و پلاكاردهاي رنگي پر زرق و برق از سوي اقوام و بستگان سببي و نسبي بر سر در منازل حجاج و زايران اماكن مقدسه به سنتي تبديل شده است كه متاسفانه به دليل چشم و هم چشميها هر روز ابعاد وسيع تري نيز به خود ميگيرد.
سالها پيش خاطرم ميآيد وقتي حجاج از اين سفر معنوي به خانه و كاشانه خويش بازمي گشتند؛ مراسمهاي استقبال بسيار ساده و بيآلايشي برگزار ميشد اما متاسفانه امروزه به دلايل مختلف كه شايد مهمترين آن به فراموشي سپرده شدن بسياري از ارزشها و سنت اسلامي باشد؛ ديگر از آن آيينهاي ساده و كم هزينه خبري نيست و به جاي آن روز به روز شاهد پرزرق و برق شدن آيينهاي استقبال از حجاج و زايران اماكن مقدسه هستيم.
چاپ كارتهاي دعوت براي حضور در مراسم استقبال و وليمه حجاج با طرحها و رنگهاي مختلف؛ رزرو سالن و تالارهاي پذيرايي؛ چندين مدل غذا و ميوه و شيريني؛ دعوت از مداحان براي مديحه سرايي در مراسم؛ خريد تاج گل و بعضا تزيين ماشين حامل حجاج و... از جمله مواردي است كه موضوع استقبال از حجاج را به يك آيين پرهزينه و تشريفاتي كه با روح حج كه همانا توجه به محرومان و نيازمندان و بريده شدن از تعلقات مادي و دنيوي است با منافات مواجه ميكند.
از سوي ديگر اين ريخت و پاشها (هر چند از كيسه شخصي افراد) براي جامعهاي كه افتخارش شيعه علي (ع) بودن است؛ پسنديده نيست و همگان بايد بكوشيم با تاسي به رفتار و منش مولا و مقتدايمان؛ حمايت و كمك به محرومان را جايگزين اين رفتارهاي تشريفاتي كنيم.
امسال ۶۴ هزار زاير ايراني توفيق تشرف به سرزمين وحي را يافتند و اگر به طور ميانگين براي هر زاير مبلغ ۲۰۰ هزار تومان بابت پيام تبريك و نصب پلاكارد و آذين بندي و چراغاني و خريد تاج گل و... در نظر گرفته شود بالغ بر ۱۲ ميليارد تومان در اين خصوص هزينه ميشود كه رقم قابل توجهي است.
با يك حساب سرانگشتي ميتوان به خوبي دريافت كه با رقمي بالغ بر ۱۲ ميليارد تومان ميتواند دهها كلاس درس در مناطق محروم ايجاد كرد و يا به صدها بيمار نيازمندي كه به دليل بيپولي امكان درمان خويش را ندارند؛ سلامتي بخشيد و يا شمار قابل توجهي از زوجهاي جوان بيبضاعت را روانه خانه بخت كرد.
منصفانه بايد قضاوت كرد؛ كدام راه و شيوه پسنديدهتر است؛ صرف ميلياردها تومان پول كه هيچ تاثيري در بهبود وضع جامعه نخواهد داشت يا اتخاذ راهكارهايي كه ميتواند گرههاي بزرگي از زندگي هزاران انسان نيازمند و محروم جامعه باز كند.
ترديدي نيست زوار و حجاجي كه نزديك به يك ماه در دانشگاه حج؛ گسستن از همه تعلقات دنيوي را تجربه كردهاند و كوشيدهاند تا با تصفيه درون؛ گامي در بندگي خداي متعال بردارند اگر در برگشت از اين سفر روحاني، با تدارك مهمانيهاي تشريفاتي و مجلل خود را دوباره به دنياي مادي بچسبانند و دنبال تشريفات، چشم و هم چشمي و خداي ناكرده ريا باشند، گويي اصلاً روح اين سفر بر جان و دل آنان تاثيرنگذاشته است.
در اين ميان؛ نقش دستگاههاي فرهنگي و رسانهها بويژه صدا و سيما به دليل تاثيرگذاري آن در اذهان عمومي را در فرهنگ سازي و زدودن چشم و هم چشميها در اين مقوله مهم نبايد ناديده گرفت و قطعا رسانهها ميبايست در راستاي مسئوليت و رسالت حرفهاي خويش اذهان جامعه را به سمت و سوي پرهيز از تجمل گرايي و اسراف و انجام كارهاي خداپسندانه اعم از كمك به فقرا، مشاركت در ساخت مدرسه و مسجد، كمك به بيماران نيازمند و مشاركت در تهيه جهيزيه و اسباب و اثاثيه براي خانوادههاي بيبضاعت و... معطوف كنند.
سخن آخر آنكه اگر اين اقدامات خداپسندانه جايگزين رفتارهاي پرهزينه و تشريفاتي گردد؛ قطعا موجب خشنودي و رضاي خداي متعال خواهد شد و خير دنياي و آخرت را براي همگان بدنبال خواهدداشت.
رضا خوش لهجه
ايرنا