چرا فاطمه، فاطمه نامیده شد
جایگاه حضرت زهرا (س) در منابع اهل سنت
اینکه دخترم فاطمه نامیده شده، از آن جهت است که خداوند او و دوستدارانش را از آتش، دور ساخته است.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، در روايات شيعه به طور متواتر نقل شده است كه فاطمه زهرا سلام الله عليها در نزد پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله جايگاه ويژهاي دارد كه در منابع اهل سنت نيز قابل قبول است و بخشي از آنها دراينجا نقل ميشود.
*حضرت زهرا (س) در منابع اهل سنت
۱. پيامبر خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «فاطمه پارة تن من است، هر كس او را به خشم آورد، مرا به خشم آورده است». (۲)
۲. همانا كه فاطمه پارهاي از من است، مرا ميآزارد هر كه وي را بيازارد» (۳) و در روايتي «فاطمه پارهاي از من است» مرا آزرده خاطر ميسازد هر كه او را آزرده خاطر نمايد و مرا شاد ميكند هر كه وي را شاد كند». (۴)
۳. رسول خدا صلي الله عليه و آله به حضرت فاطمه سلام الله عليها فرموده است: «خداوند براي خشم تو، خشمگين و براي خشنوديت خشنود ميشود». (۵)
*شادي و اندو فاطمه (س) در يك جلسه
۴. صحيح البخاري به سند خود از عايشه آورده است كه گفت: «فاطمه پيش من آمده و راه رفتنش كم از راه رفتن پيامبر نداشت؛ پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: خوش آمدي دخترم، پس او را در سمت راست يا سمت چپ خود نشاند؛ سپس مطلبي را محرمانه به او فرمود و فاطمه گريه كرد. به او گفتم: چرا گريه ميكني؟، پس از آن مطلبي را محرمانه به او گفت و او خنديد. گفتم: مانند امروز نديدهام كه شادي به اندوه نزديكتر باشد. از او پرسيدم دربارة آنچه گفته بود. پس فاطمه (س) گفت: «من راز پيامبر خدا را فاش نميكنم» تا اينكه پيامبر صلي الله عليه و آله وفات يافت. از او پرسيدم، گفت: «به من محرمانه فرمود كه جبرئيل سالي يكبار قرآن را بر من عرضه ميداشت و امسال دوبار آن را بر من عرضه نمود و من نميبينم جز اينكه أجلم فرا رسيده باشد و تو نخستين كسي از اهل بيت من باشي كه به من ملحق ميشوي؛ پس من به گريه افتادم. پس فرمود: آيا نميپسندي كه سيّدة زنان اهل بهشت باشي و من از اين جهت بود كه خنديدم». (۶)
۵. مستدرك به سند خود از عايشه روايت كرده كه به فاطمه گفت: آيا تو را بشارت دهم كه از رسول خدا صلي الله عليه و آله شنيدم كه ميفرمود: سروران زنان اهل بهشت چهار تن هستند: مريم دختر عمران، فاطمه دختر محمد، خديجه دختر خويلد و آسيه دختر مزاحم». (۷)
حاكم نيشابوري دربارة آن گفته است: حديثي است با اسناد صحيح، ولي آن را نياوردهاند (كه مقصود وي بخاري و مسلم است) و صاحب ذخائر العقبي علاوه بر آن آورده «برتر از آنان فاطمه است». (۸)
۶. از ابن عباس نقل شده كه گفت: رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «دخترم فاطمه، حوري است، آدمي، كه حيض و نفاس ندارد و اينكه فاطمه ناميده شده، از آن جهت است كه خداوند او و دوستدارانش را از آتش، دور ساخته است». (۹)
۷. احمد بن حنبل در مسند خود آورده است كه رسول خدا صلي الله عليه و آله هرگاه به مسافرت ميرفت، آخرين ديدارش را با فاطمه سلام الله عليها قرار ميداد و هرگاه مراجعت ميكرد، اولين كسي كه به ديدارش ميرفت، فاطمه بود. (۱۰)
۸. تِرمذي در صحيح خود از عايشه نقل كرده كه گفت: «كسي را نديدم كه به صورت و دليل و هدايت از فاطمه به رسول خدا صلي الله عليه و آله شبيهتر باشد، گفت: وي هرگاه بر پيامبر وارد ميشد، به سوي او بر ميخاست و او را ميبوسيد و در جاي خود مينشاند». (۱۱)
۹. حاكم در مستدرك خود آورده است كه پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «هنگامي كه روز قيامت فرا رسد، منادي از درون عرش ندا سر ميدهد:اي حاضران جمع شويد، سر به زير انداخته، چشمان خويش را فرو بنديد تا فاطمه دختر محمد صلي الله عليه و آله بر صراط بگذرد، پس او همراه با هفتاد هزار كنيز از حورالعين همچون برق ميگذرد. (۱۲)
*منبع: مركز مطالعات وپاسخگويي به شبهات حوزه علميه قم
پاورقي:
۱. نجم: ۴-۳.
۲. بخاري، صحيح البخاري، قاهره، دارالحديث، بيتا، ج۵، ص ۲۶، باب مناقب اقرباي رسول، ابن حجر هيثمي، آن را در الصواعق المحرقه، قاهره، دارالبلاغه، چاپ ۱۴۰۳ هـ. ق، ص ۱۸۸ آورده است.
۳. مسلم، صحيح مسلم، بيروت، موسسه عزالدين، ج۵، ص ۵۴، كتاب فضائل الصحابه، باب فضائل، فاطمه، حديث ۹۳.
۴. ابن حجر، الصواعق المحرقه، ص ۱۹۰، اين حديث به صورتهاي مختلفي كه همين معني را ميرساند در بسياري از منابع مانند: مسند، احمد بن حنبل، كنزالعمال، و الامامةو السياسة ابن قتيبه... وديگر منابع آمده است.
۵. حاكم نيشابوري، ابو عبدالله، المستدرك، علي الصحيحين، هند، ۱۳۳۴هـ ق، كتاب مناقب الصحابه، ج۳، ص ۱۵۴، حاكم گفته، حديثي است با اسناد صحيح ولي آن را نياوردهاند. و ابن اثير، اسدالغابه، مكتبه الاسلاميه، چاپ پنجم، و ابن حجر الاصابه، بيروت، دارالكتب العلميه، ج۸، ص ۲۶۵، و بسياري ديگر از منابع اهل سنت.
۶. بخاري، صحيح البخاري، همان، ج۴، ص ۲۴۸، باب علامتهاي نبوت، و همين طور: مسلم، صحيح، ج۵، ص ۵۷-۵۵ در حديث ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ آورده است.
۷. حاكم نيشابوري، مستدرك، همان ج۲، ص ۵۹۴، و حسام الدين هندي، كنزالعمال، بيروت، موسسه الرساله، ج۱۱، ص ۶۰۵، حديث ۳۲۹۲۵، آورده است كه: فاطمه سيّدة زنان بهشت است.
۸. احمد بن عبدالله طبري، ذخائر العقبي، قاهره، مكتبه القدسي، ص ۴۴.
۹. خطيب بغدادي، تاريخ بغداد، قاهره، مكتبة الخانجي، ج۱۲، ص ۳۳۱، حديث ۶۷۷۲، و ابن حجر، صواعق، ص ۱۶۰.
۱۰. احمد بن حنبل، مسند، مصر، مطبعةالميمنيه، ج۵، ص ۲۷۵، و مستدرك (حاكم)، ج۱، ص ۴۸۹.
۱۱. ابوعيسي، الجامع الصحيح، (سنن ترمذي)، قاهره، دارالحديث، ج۵، ص ۷۰۰، حديث ۳۸۷۲.
۱۲. حاكم نيشابوري، همان مستدرك «پيشين» ج۳، ص ۱۵۳، و ابن هجر هيثمي، الصواعق، المحرقه، ص ۱۹۰.