مشهدالنذور را بیشتر بشناسیم
مشهدالنذور عنوان کتابی است با نگارش سیدمحمود سامانی و تدوین پژوهشکده حج و زیارت که به معرفی مقبره عبیدالله از ذریه امام علی علیهالسلام در بغداد میپردازد. این کتاب از سوی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج وزیارت منتشر شده است که در مراکز توزیع موسسه فرهنگی مشعر موجود میباشد.
به گزارش خبرنگار سرويس انديشه پايگاه اطلاعرساني حج، پژوهشكده حج و زيارت وابسته به حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت، كتاب مشهدالنذور را كه به معرفي مقبره عبيدالله از ذريه امام علي عليهالسلام در بغداد ميپردازد و به نگارش سيدمحمود ساماني مزين شده است، در راستاي ترويج فرهنگ اصيل اهل بيت عليهمالسلام منتشر كرد.
زيارتگاه مشهدالنذور در بغداد، مدفن عبيدالله بن محمد ابن عمر الاطرف بن علي، از نوادگان امام علي عليهالسلام يا عبيدالله ابن محمد بن عمر الاشرف بن زين العابدين عليهالسلام است كه هر دوي آنان، محدث و افراد مورد احترام شناسانده شدهاند.
مشهور آن است كه منصور عباسي، فرد مدفون در مكان ياد شده را در نيمه سده دوم هجري به شهادت رساند. اين آرامگاه، به تدريج، به زيارتگاهي مهم تبديل شد و با اعتقاد مردم و برخي دولتمردان به حاجتروا شدن در صورت نذر براي اين مرقد، به قبرالنذور و مشهدالنذور شهرت يافت.
گفتني است برخلاف مشهور بودن مرقد عبيدالله و اقبال مردم به آن، از جزئيات نسب دقيق و زندگي صاحب مرقد، اطلاع چنداني در دست نيست و تاكنون نيز درباره او و مرقدش، اثري مستقل به نگارش در نيامده است و تنها برخي منابع، اشاراتي كوتاه به مدفن و نسب عبيدالله كردهاند.
نگارنده تا آنجا كه ممكن بوده، تلاش كرده است تمام اخباري را كه در آنها نامي از عبيدالله به ميان آمده است؛ گرآوري كند.
اين كتاب در سه فصل، تنظيم شده است؛ در فصل نخست، به اقوال مختلف درباره فرد مدفون در مشهدالنذور پرداخته شده است. معرفي پدر، جدّ و مادر عبيدالله بن محمد ابن عمر اشرف و نيز عبيدالله بن محمد عمر اطرف و اوصاف هر يك از آنان، از ديگر مباحث اين فصل است.
در فصل دوم، چگونگي شهادت عبيدالله و مدفن او، بررسي شده و ضمن اشاره به وجه تسميه مرقد به مشهدالنذور و همچنين قبرالنذور، به بازسازيهاي آن و نيز افراد صاحب نام مدفون در جوار عبيدالله، پرداخته است.
فصل سوم نيز به فرزندان و نسل عبيدالله از نوادگان امام سجاد عليهالسلام و نيز عبيدالله از نوادگان امام علي عليهالسلام اشاره دارد.
در فصل نخست اين اثر و ذيل عنوان اوصاف عبيدالله نواده اميرمؤمنان عليهالسلام آمده است: منابع درباره اوصاف و ويژگيهاي عبيدالله بن محمد بن عمر اطرف ساكتاند. تنها برخي منابع، وي را از اصحاب امام باقر عليهالسلام برشمردهاند. همچنين او در سلسله روايان حديث نبوي قرار دارد؛ از آن جمله است:
اخبرنا عبدالله بن عبيدالله بن عمر بن علي بن ابيطالب عليهالسلام قال: أخبرنا أبي، عن أبيه، عن جده عن علي قال: قال لي سلمان: قلما أطلعت علي رسول الله صلي الله عليه و آله و أنا معه إلّا ضرب بين كتفي فقال: يا سلمان هذا و حزبه هم المفلحون.
همچنين در فصل دوم و ذيل عنوان شهادت عبيدالله به نقل از ابوالحسن هروي ميخوانيم: بعضي خلفا به كشتن مخفيانه وي تصميم گرفتند. به همين منظور در محل قبر كنوني، گودالي حفر كردند و روي آن را پوشاندند و ايشان را از آن محل عبور دادند. او درون گودال افتاد و ايشان در حالي كه زنده بود زير خاك دفن شد.
علن شهرت اين بنا به قبر نذور اين است كه هر كسي به هر نيتي براي اين قبر و صاحب آن نذر كرده است حاجتش برآورده شده. من نيز بارها براي ايشان نذكر كردم و به خواستهام رسيدهام و به نذر وفا كردم.
كتاب مشهدالنذور (مقبره عبيدالله از ذريه امام علي عليهالسلام در بغداد) در قطع رقعي، 76 صفحه، شمارگان 1000 نسخه و به قيمت 1800 تومان از سوي مؤسسه فرهنگي هنري مشعر وابسته به حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت منتشر شده است.
گفتني است، تاكنون متن كامل حدود يكهزار عنوان كتاب حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت با فرمت هاي گوناگون از سوي كتابخانه تخصصي پايگاه اطلاع رساني حج به نشاني lib.hajj.ir منتشر شده است.