چه ارتباطی میان حج و مهدویت وجود دارد؟
اگر به حج و سرزمین وحی بنگریم، سه بُعد اساسی این پیوند را می‌توان دریافت، نخست آنکه حج سرزمین تجلی نور وجودیِ امامت است، یعنی نور امامت را در همه جای حج و اعمال آن می‌توان مشاهده کرد و به این نتیجه رسید که باطن حج تمسک به امام زمان (عج) برای رسیدن به توحید و عبودیت است.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، به تصريح روايات، روح و باطن حج چيزي فراتر از مناسك و اعمال ظاهري است كه حج گزار آنها را به جاي مي‌آورد و اين روح در كالبد حج دميده نمي‌شود، ... مگر در پرتوي ارتباطي عميق و حقيقي با امام عصر (عج) كه حقيقت حج هستند. از اين رو، با
حجت الاسلام والمسلمين رحيم كارگر، كارشناس و محقق مهدوي و مؤلف كتابهايي همچون «حج عارفان» و مجموعه دوجلدي «مهدويت پيش و پس از ظهور» درباره ارتباط حضرت بقيه ا... با حج به گفت و گو پرداخته‌ايم كه مشروح آن را مي‌خوانيد:
چه ارتباطي ميان حج به عنوان فريضه‌اي عبادي- سياسي با مهدويت برقرار است كه از آن به عنوان روح و باطن و شرط پذيرش حج ياد مي‌شود؟
- بين اعمال و عبادات و اعتقادات پيوند عميقي وجود دارد، از اين رو بين ولايت به معناي عام و نيز معناي خاص يعني مهدويت با حج پيوندي عميق برقرار است تا جايي كه روح حج و قبول حج به پذيرفتن ولايت امام معصوم(ع) است.
دوم، آنكه حج موسم زماني و مكاني براي تجلي همراهي و همدلي با امام زمان (عج) و جاي جاي حج و مناسك آن هر يك بُعدي از ابعاد عميق و ژرف امامت و ولايت است، سوم آنكه حج، سرزمين و وادي ظهور است و امام عصر (عج) بانگ توحيدي خود را از سرزمين وحي و كنار خانه خدا به دنيا عرضه مي‌كنند و جهانيان نداي دعوت ايشان را از كنار خانه خدا مي‌شنوند.
با اين نگاه، حاجي بايد از بدو ورود به سرزمين وحي اين همراهي و همگامي با امام عصر(عج) را ايجاد كند؛ اين همراهي در مراحل و مناسك مختلف چگونه رخ مي‌دهد و چه ارمغاني براي حج گزار دارد؟
- مدينه كانون حركت انساني و ولايي براي رسيدن به خدا و توحيد تحت راهنمايي امام(ع) است، سپس حج گزار مناسك حج را از ميقات و مسجد شجره و با احرام آغاز مي‌كند و خود را جزو ضيوف الرحمن قرار مي‌دهد و تلاش مي‌كند در اعمال و رفتار نيز اين همراهي را نشان دهد، از اين رو، واجبات اِحرام يعني ترك مُحرمات تمريني است براي زندگي همراه با امام معصوم(ع).
سپس حاجي وارد مسجدالحرام به عنوان محل قيام امام زمان(عج) مي‌شود و آنجا مهمترين بحث، آغاز انقلاب جهاني ولي عصر(عج) است، او با ورود به اين حريم درصدد طواف بر مي‌آيد و با طواف مي‌فهمد كه شرط قبولي طواف و ديگر اعمال ولايت است وگر نه مناسك حج روح و باطن و بركاتي ندارد؛ يعني حج گزار بظاهر گرد خانه خدا مي‌گردد و در باطن به امام زمان(عج) اقتدا مي‌كند خواندن نماز طواف پشت مقام ابراهيم(ع) نيز به وضوح اين اقتدا را نشان مي‌دهد، زيرا حضرت ابراهيم(ع) پس از نبوت به مقام امامت رسيد.
اين سير ولايي در كل حج تجلي دارد، حتي لحظه‌اي كه حاجي تقصير مي‌كند به تعبير امام معصوم(ع) حتي در خروج از اِحرام با تقصير يعني با پذيرش ولايت از گناهان خارج مي‌شود.
با توجه به وجود اعمال مختلف در مناسك حج و منزلگاه هاي مختلفي كه حج گزاران تجربه مي‌كنند، در كدام وادي زمينه بيشترين ارتباط با امام عصر (عج) فراهم مي‌شود و چگونه مي‌توان اين ارتباط و بركات آن را حفظ كرد؟
- عرفات تنها جايي است كه همه حجاج همراه امام عصر(عج) هستند كه اين همراهي در پذيرش دعا اثر دارد و عنايت خاص خداوند را بيشتر متوجه اهل عرفات مي‌كند.
جالب آنكه حج گزارِ ولايي اين تأثير را با همه وجود لمس كرده و متوجه حضور فيزيكي و معنوي حضرت وليعصر(عج) مي‌شود. حاجي در وادي توحيد و ولايت وارد شده و در مي‌يابد بدون ولايت نمي‌توان به توحيد حقيقي رسيد، حتي اگر به ظاهر شيطان را سنگ بزند، اما خود اعمال شيطاني انجام مي‌دهد.
ينابراين وظيفه اصلي ما اين است كه بكوشيم در حج و پس از آن رضايت امام معصوم(ع) را با توحيد، توبه، تقواي واقعي و ورع جلب كنيم كه اين رضايت، رضاي الهي را در پي دارد؛ همچنين، اهتمام به زيارت آل يس، دعاي ندبه، دعاي عهد و ... در سرزمين وحي راهگشاست.
حج گزاران با حُسن خُلق، كمك و تعاون و تواضع به يكديگر در حين اعمال مي‌توانند، موجبات رضايت امام عصر(عج) را فراهم كنند. اگر بتوان عميق تر نگريست فلسفه و حكمت اصلي حج نيز همين تجديد عهد و بيعت و ولايت با امام معصوم(ع) و تقويت بعد اعتقادي نسبت به امام معصوم است، يعني حج علاوه بر اينكه دانشگاه توحيد است بايد دانشگاه ولايت باشد.
بنابر تصريح روايات، حج داراي بركاتي خاص و ويژه همچون پاك شدن انسان از گناهان است، برخورداري از اين بركات و تحقق حج عارفانه چقدر در گرو ارتباط با امام عصر(عج) به عنوان روح و باطن حج است؟
تماميت حج به لقاي امام و اظهار ولايت ايشان آن هم در باطن است، يعني مردم مأمور شده اند كه به حج بروند و اعمال عبادي خود را انجام دهند و اظهار ولايت كنند كه اين تعظيم شعاير الهي است. اما درباره چگونگي اين پيوند و انجام حج ولايي و عبادت رحماني بايد به سه مسير توجه داشت؛ نخست داشتن شعور مهدوي، يعني اينكه در اعتقاد و باور به امام معصوم(ع) راسخ بوده و سستي، ترديد و حيرت را در خود راه ندهد. بدترين كار يك معتقد، تحير و ترديد در وجود مقدس امام عصر(عج)، ولايت و امامت ايشان است.
دوم اينكه، حج گزار بايد در حج شور مهدوي داشته باشد و گريه و زاري، عبادت و استغفارش رنگ و بوي امامي داشته باشد و اظهار دلشكستگي و تواضع او موقت نباشد.
نكته سوم و مهم، عمل مهدوي است يعني حج گزار بايد شور و شعور مهدوي را به عمل صالح تبديل كند؛ حاجي واقعي كسي است كه عملش را صالح كند و به دور از گناه باشد كه اين منتهاي سرّ و روح حج است كه تنها در پيوند با معصوم(ع) ممكن مي‌شود.
حج زماني اثرگذار است كه عمل حاجي مهدوي باشد، يعني همپا و همگام امام در عمل، تقوا، توحيد، ورع و نهايت پاكي و طهارت باشد و بتواند با لطف الهي همچون روز ولادت از گناهان پاك شود و با عمل صالح اين نورانيت را حفظ كند.
با توجه به حضور امام زمان (عج) در مناسك حج و جايگاه خاص آن حضرت نزد خداوند متعال، حج گزاران چگونه مي‌توانند از دعاي خير ايشان هم خود و هم ديگراني را كه به آنها التماس دعا گفته‌اند، بهره مند كنند؟
- بهره مندي از دعاي امام عصر(عج) مقدماتي دارد كه حج گزار بايد قبل از حج اين آمادگي‌ها و شايستگي‌ها را در خود فراهم كند، همچون وضوي صحيح و دقيق كه به حضور قلب در نماز كمك مي‌كند.
از اين رو، قدم نخست براي دريافت دعاي امام زمان(عج)، طهارت است كه از چند طريق حاصل مي‌شود، همچون اداي ديون مردم، زيرا دين به مردم و جلب رضايت خدا و خلق؛ همچنين حاجي به آمادگي فكري نياز دارد؛ بزرگترين نقص جامعه منتظر شناخت ناصحيح نسبت به امام زمان(عج) است، پس بايد از طرق مختلف معرفت افزايي كنيم.
همچنين، آمادگي فكري و معنوي لازم است آن هم از طريق ابزار عشق و محبت به امام زمان(عج) يعني بايد در تك تك سلول هايمان عشق به ايشان را متبلور كنيم؛ كسي كه در وادي انتظار گام مي‌گذارد، بايد اين عشق را نمايش دهد و از درون بجوشد و مهمترين محبوب ما امام عصر(عج) باشد.
اگر با چنين آمادگي هايي به حج مشرف شويم و كنار سفره انتظار بنشينيم، بيشتر از ديگران رضايت و دعاي امام زمان(عج) را نصيب خود مي‌كنيم.