نماز شب را چگونه می خوانند؟

به گزارش سرويس انديشه پايگاه اطلاع رساني حج، يكي از با فضيلت ترين عبادت ها، نماز شب است به گونه اي كه بسيار از بزرگان و علما براي اقامه آن تاكيد فراواني دارند و برخي تنها موفقيت شان را در امور شخصي و معنوي انجام اين عبادت مي دانند، از اين رو براي بهره وري بيشتر آداب و شيوه اقامه آن را تقديم مي كنيم.
يك نماز شب ساده و آسان چنين است:
چهار نماز دو ركعتي مانند نماز صبح به نيت نافله شب، بعد يك نماز دو ركعتي به نيت نماز شفع، بعد يك نماز يك ركعتي به نيت نماز وتر. كه مجموعا 11 ركعت مي شود.
اما چنانچه مايل باشيد مطالب بيشتري درباره نماز شب بدانيد و برخي از مستحبات و آداب را هم رعايت كنيد، مطالب زير را هم ملاحظه كنيد:
الف: وقت نماز شب:
وقت نماز شب از نصف شب تا اذان صبح است. و نماز شب در سحر از فضيلت بيشتري برخوردار است و تمام ثلث آخر شب سحر محسوب مي شود. بهترين وقت سحر هم نزديك اذان صبح است.
ب: ركعات نماز شب:
نماز شب يازده ركعت است كه 8 ركعت آن(4 نماز دو ركعتي) به نيت نافله شب خوانده مي شود مانند نماز صبح و بعد از آن 2 ركعت به نيت نماز شفع مي خواند و در آخر هم يك ركعت به نام نماز وتر بجا مي آورد.
ج: مستحبات نماز شب:
مستحب است كه در قنوت نماز وتر 70 مرتبه «استغفرالله ربي و اتوب اليه» بگويد و براي 40 مؤمن دعا و استغفار كند و 300 مرتبه «الهي العفو» بگويد و هفت مرتبه «اللهم هذا مقام العائذ بك من النار» بخواند. البته اگر كمتر از اين مقدارها هم بگويد، ايرادي ندارد.
و: برخي احكام نماز شب:
چنانچه مقداري از نماز شب را خوانده باشد و اذان صبح (طلوع فجر) سر رسد، مي تواند بقيه نماز شب را هم به نيت اداء، بعد از نماز صبح بخواند.
اگر وقت كم باشد مي تواند تنها نماز شفع و وتر را بخواند و اگر كمتر وقت داشته باشد، تنها وتر را بخواند.
نماز شب را مي توان نشسته، خوابيده يا حتي در حال راه رفتن هم خواند.
خواندن دو ركعت نافله صبح، قبل از نماز صبح، از شفع و وتر افضل است.
(با استفاده از تحرير الوسيله حضرت امام خميني(ره) ج 1 ص 123 و كتاب خودسازي، تزكيه و تهذيب نفس، آيت الله ابراهيم اميني ص 281 ـ 279)

جهت اطلاعات بيشتر، برخي اطلاعات ديگر، درباره نماز شب نيز، خدمتتان ارائه مي گردد:
1. فضيلت نماز شب
الف: از منظر آيات:
در بين نمازهاي مستحبي، نماز شب از فضيلت بيشتري برخوردار است و در قرآن كريم درباره آن تأكيد و سفارش بسيار شده است. خداي متعال به پيامبرش مي فرمايد: «مقداري از شب را براي عبادت و بندگي بيدار باش كه اين افزون [بر واجب] ويژه توست، اميد است پروردگارت، تو را [به سبب اين عبادت ويژه] به جايگاهي ستوده برانگيزد.[1]»
و در تعريف بندگان خاص الهي مي گويد: «كساني كه شب را براي پروردگارشان با سجده و قيام به صبح مي رسانند.[2]»
و در توصيف مؤمنين مي فرمايد: «شب ها ملازم بستر و خواب نيستند، بلكه پهلو از بستر خواب جدا كنند و با بيم و اميد خداي را بخوانند و از آنچه به آنها داديم انفاق كنند، پس كسي نمي داند چه نعمتهايي كه موجب چشم روشني آنها مي شود و در پاداش اعمالشان ذخيره شده است.[3]»
ب: از منظر روايات: رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «خداي متعال به دنيا وحي كرد كه خدمتگزارانت را به تعب بينداز و تاركين خودت را خدمت كن هنگامي كه بنده خدا در تاريكي شب با پروردگارش خلوت و مناجات مي كند، خدا قلبش را نوراني مي گرداند، وقتي مي گويد: يارب يارب از جانب خدا گفته مي شود: لبيك عبدي، هر چه مي خواهي طلب كن تا عطا كنم و خدا به فرشتگانش گويد... شما شاهد باشيد كه بنده ام را آمرزيدم.[4]»
و رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: «اشراف امت من حاملين قرآن و شب زنده داران هستند.[5]» و فرمود: «آن قدر جبرئيل درباره نماز شب به من سفارش كرد كه گمان كردم نيكان امت من شب را نخواهند خوابيد.[6]» و باز فرمود: «دو ركعت نماز در وسط شب، از دنيا و آنچه كه در آن است؛ نزد من محبوبتر است.[7]»

2. آثار نماز شب در روايات:
امام صادق عليه السلام فرمود: «نماز شب صورت را زيبا و خلق را نيكو و انسان را خوشبو مي كند، رزق را زياد و قرض را ادا مي كند و اندوه را برطرف مي سازد و چشم را جلا مي دهد.[8]»
پيامبر عظيم الشأن اسلام فرمود: «نماز شب وسيله اي است براي خوشنودي خدا و دوستي ملائكه، نماز شب سنت و روش پيامبران و نور معرفت و ريشه ايمان مي باشد. بدن را آرامش مي دهد و شيطان را خشمگين مي كند سلاحي بر عليه دشمنان و وسيله اي است براي اجابت دعا و قبول شدن اعمال، روزي انسان را توسعه مي دهد، شفيع بين ملك الموت و نمازگزار مي شود، چراغ و فرش قبر و جواب(دو فرشته) نكير و منكر مي باشد. در قبر تا قيامت مونس و زائر نمازگزار خواهد بود. نماز بر سرش سايه مي افكند، تاجي برسرش و لباسي بر بدنش مي گردد، نور پيش رويش، حائل بين او و آتش دوزخ خواهد بود، براي مؤمن حجتي است نزد خدا و وسيله سنگين شدن ميزان اعمال و حكم عبور بر صراط و كليد بهشت مي باشد زيرا نماز تكبير است و حمد و ستايش و تسبيح و تمجيد و تقديس و تعظيم و قرائت و دعا و البته بهترين اعمال خواندن نماز در اول وقت آن است.[9]»
پي نوشت: [1] سوره اسراء، آيه 79. [2] سوره فرقان، آيه 64. [3] سوره سجده، آيه 16. [4] بحار الأنوار، ج 87، ص 139. [5] بحار الأنوار، ج 87، ص 138. [6] بحار الأنوار، ج 87، ص 130. [7] بحار الأنوار، ج 87، ص 148. [8] بحار الأنوار، ج 87، ص 153. [9] بحار الأنوار ج 87، ص 161.