حضرت زینب(س)؛ الگوی حیا، عفت و فداکاری
امروز، روز آفرینش صبر، وقار و شکوفایی دست‌های مهربان پرستاری است که با ولادتش صبر و شکیبایی معنا یافت.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، حضرت زينب كبري(س) «عقيله بني هاشم»، سوّمين فرزند حضرت اميرالمؤمنين علي بن ابيطالب(ع) و حضرت فاطمه زهرا (س)، در روز پنجم جمادي الاولي سال پنجم يا ششم هجري قمري در شهر مدينه منوره متولد شدند و جهان را به قدوم خويش مزين فرمودند.
زينب در لغت، به معناي «درخت نيكو منظر» آمده و معناي ديگر آن «زين اب» يعني «زينت پدر» است.
بر اساس روايات متعدد، نام‌گذاري حضرت زينب (س)، توسط پيامبر اسلام (ص) صورت گرفت. گفته شده است كه جبرئيل از سوي خداوند اين نام را به پيامبر (ص) رسانده است. هنگامي كه پيامبر اسلام (ص) قنداقه وي را طلبيد، او را بوسيد و فرمود:" به حاضران و غايبان امّتم وصيت مي‌كنم كه حرمت اين دختر را پاس بدارند. همانا وي مانند خديجه كبري (س) است".
براي وي، القاب فراواني نقل شده است، همانند عقيله بني هاشم، عالمه غيرمعلمه، عارفه، موثقه، فاضله، كامله، عابده آل علي، معصومه صغري، نائبةالزهرا، نائبةالحسين، عقيلة النساء، شريكة الشهداء، بليغه، فصيحه و شريكةالحسين.
ايشان را به سبب سختي‌هاي بسياري كه در زندگي ديد (درگذشت جدش پيامبر(ص)، درگذشت و سختي‌هاي مادرش، شهادت پدرش اميرالمؤمنين(ع)، شهادت برادرش امام مجتبي(ع)، فاجعه كربلا و شهادت برادرش امام حسين(ع) و دو فرزندش و ديگر بستگان و ساير شهدا، و به اسارت رفتن در كوفه و شام) ام المصائب نيز لقب داده‌اند.
حضرت زينب(ع) با عبدالله فرزند جعفر طيار ازدواج كرد و از وي چهار پسر داشت به نام‌هاي؛ علي، عون، عباس، محمد؛ و يك دختر به نام ام كلثوم داشت، عون و محمد در واقعه كربلا به شهادت رسيدند.
سخنان و خطبه‌هاي وي در كوفه و همچنين در دربار يزيد، كه همراه با استدلال به آيات قرآن بود، بيانگر دانش حضرت است. وي احاديثي از حضرت علي (ع) و مادرش حضرت زهرا (س) نقل كرده است. محمّد بن عمرو، عطاء بن سائب، فاطمه بنت الحسين و ديگران از وي حديث نقل كرده‌اند.
حضرت زينب (س) هنگام حضور اميرالمؤمنين علي (ع) در كوفه براي زنان آنجا تفسير قرآن ارائه مي‌داد.
سخنوري وي براي شنوندگان يادآور خطبه‌هاي پدرش اميرالمؤمنين (ع) بوده است. سخنانش در كوفه و مجلس يزيد و نيز گفت‌وگوهاي وي با عبيدالله بن زياد، بي‌شباهت به خطبه‌هاي امام علي (ع) و خطبه فدكيه مادرش حضرت زهرا (س) نيست.
هنگام سخنراني وي در كوفه، پيرمردي در حالي كه مي‌گريست، گفت:" پدر و مادرم فداي ايشان كه سالخوردگانشان بهترين سالخوردگان و كودكان ايشان بهترين خردسالان و زنانشان بهترين زنان و نسل آنان والاتر و برتر از همه نسل‌هاست."
حجاب و عفت
درباره حجاب و عفت ايشان در تاريخ اين‌چنين آمده است:" هنگامي كه زينب (س) مي‌خواست به مسجدالنبي كنار قبر رسول خدا (ص) برود، علي (ع) دستور مي‌داد، شب برود. به امام حسن(ع) و امام حسين(ع) مي‌فرمود: همراه خواهرشان باشند. امام حسن (ع) جلوتر وامام حسين (ع) پشت سر، زينب در وسط حركت مي‌كردند. آنان از سوي مولاي متقيان مأمور بودند كه حتي چراغ روي مرقد منور پيامبر (ص) را خاموش كنند تا چشم نامحرم به قامت حضرت زينب (س) نيفتد."
يحيي مازني مي‌گويد:" من در مدينه، مدت زيادي همسايه حضرت علي (ع) بودم. سوگند به خداوند! در اين مدت، هرگز حضرت زينب (س) را نديدم و صدايش را نشنيدم."
صبر و استقامت
حضرت زينب (س)در روز عاشورا، هنگام ديدن پيكر خونين برادرش چنين گفت:" بار خدايا! اين اندك قرباني و كشته در راه خودت را از ما (خاندان پيامبر) بپذير."
وي بارها جان امام سجّاد (ع) را از مرگ نجات داد؛ از جمله در مجلس ابن زياد، پس از احتجاج امام سجاد(ع) با ابن زياد، وي دستور كشتن امام را صادر كرد. در اين هنگام حضرت زينب (س) دست در گردن فرزند برادر انداخت و فرمود: "تا زنده‌ام، نخواهم گذاشت او را بكشيد."
عبادت
عبادت غرض اصلي آفرينش است و امام معصوم سمبل و تجلي اين غرض؛ و هرچه يك انسان عابدتر باشد با حركت آفرينش هماهنگ‌تر و با معصوم مانوس‌تر مي‌شود. شايد علت انس حضرت زينب (سلام الله عليها) با برادرش امام حسين (عليه السلام) جلوه‌اي از اين عبادت باشد.
از امام سجاد عليه السلام نقل شده است: "عمه‌ام زينب در مسير اسارت از كوفه به شام هم فرايض و هم نوافل خود را به جاي مي‌آورد و غفلت نداشت. فقط در يكي از منازل به خاطر شدت ضعف و گرسنگي، نشسته نماز خواند كه بعد معلوم شد، سه روز است غذا ميل نكرده، زيرا به هر اسير شبانه روز يك گرده نان مي‌دادند و عمه‌ام سهميه خود را بيشتر اوقات به بچه‌ها مي‌داد."
حضرت زينب كبري (س) شب‌ها به عبادت مي‌پرداخت و در دوران زندگي، هيچ‌گاه تهجّد را ترك نكرد. آنچنان به عبادت اشتغال ورزيد كه ملقّب به «عابده آل علي» شد. شب زنده‌داري وي حتي در شب دهم و يازدهم محرم، ترك نشد. فاطمه دختر امام حسين (ع) مي‌گويد:" در شب عاشورا، عمّه‌ام پيوسته در محراب عبادت ايستاده بود، نماز و نيايش داشت و پيوسته اشك‌هايش سرازير مي‌شد."
ارتباط حضرت زينب (س) با خداوند آن‌گونه بود كه امام حسين (ع) در روز عاشورا هنگام وداع، به خواهرش فرمود: «يا اختي لا تنسيني في نافلة الليل»؛ "خواهرم! مرا در نمازهاي شب، فراموش نكن."
در تاريخ وفات حضرت زينب (س) اختلاف است. همانطور كه در تاريخ ولادت و وفات برخي از ائمه هم اختلاف است. در هر حال به احتمال قوي آن حضرت در پانزدهم رجب سال 62 هجري رحلت كردند و عده كثيري از مورخين اين خبر را قبول دارند.
چند سخن زيبا از امام سجاد(ع)در مورد مقام حضرت زينب (س)
** عمّه‌ام، زينب، با وجود همه مصيبتها و رنجهايي كه در مسيرمان به سوي شام به او روي آورد، حتّي يك شب اقامه نماز شب را فرو نگذاشت.
** اي زينب، تو، بحمداللَّه، عالمي هستي كه نزد كسي تعليم نديدي و دانايي هستي كه نزد كسي نياموختي.
** اوهيچ گاه چيزي از امروز براي فرداي خود نيندوخت.
منبع: ايسنا