قدیمیترین عکسها از پیادهروی تاریخی اربعین
اربعین در لغت به معنای چهلم و در اصطلاح به بیستم صفر ۶۱ هجری قمری، چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) گفته میشود. روزی که سالهاست عشق به سومین امام شیعیان را در دلها زنده نگه داشته و هر سال برای زیارت میلیونها نفر را روانه کربلا میکند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از ايسنا، شيخ مفيد در كتاب «مسارالشيعه» و شاگردش شيخ طوسي در كتاب«مصباح المجتهد» زمان بازگشت اهلبيت امام حسين (ع) از دمشق به مدينه است. همچنين بنا بر نقل ديگري از شيخ مفيد، جابر بن عبدالله انصاري، به عنوان يكي از نخستين زائران امام حسين (ع) در اين روز وارد كربلا شده و زيارت اربعين را به جا آورده است.
محمد ابراهيم آيتي در صفحه 221 كتاب «بررسي تاريخ عاشورا» در اين زمينه نوشته است؛ «جابر بن عبدالله انصاري ... بيستم ماه صفر، درست چهل روز بعد از شهادت امام وارد كربلا شد و سنت زيارت اربعين امام به دست او تأسيس گرديد.».
همچنين برخي ديگر از منابع تاريخي در اين زمينه نوشتهاند؛«از زماني كه حضرت زين العابدين، امام سجاد (عليه السلام) با «جابر بن عبد الله انصاري»، صحابه پيامبر (ص) در كربلاي مقدس ديدار كرد...»
در طول 1376 سال قبل تا امروز، هر سال كه از اين واقعه ميگذرد، بر تعداد زائران امام حسين (ع) و سرزمين كربلا اضافه ميشود. حتي در دوره ديكتاتوري «صدام حسين» در عراق و با وجود همهي سركوبگريها و اعمال فشارها و ممنوعيتهاي اعمال شده، زيارت اين سرزمين مقدس در روز اربعين همچنان ادامه داشت، تا سرنگوني رژيم بعث در سال 2003 ميلادي، كه از آن به بعد، زيارت كربلا در روز اربعين شكل جديدي به خود گرفت، تا چند سال گذشته كه زيارت كربلا و بينالحرمين در قالب راهپيمايي معروف «پيادهروي اربعين» افزايش پيدا كرد.
به گونهاي كه به گفته رئيس شوراي استان كربلا، در آذر ماه 1393 (دسامبر ۲۰۱۴ - ۱۴۳۶ قمري) حدود ۲۰ ميليون جمعيت در عراق تجمع كردند و تعداد زائران اربعين در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵ ميلادي - ۱۴۳۷ قمري) به ۲۷ ميليون نفر رسيد.
تا امروز كه جمعيت حاضر در مراسم سوگواري اربعين در عراق در صدر يكي از بزرگترين اجتماعات مسالمتآميز جهان - كه چيزي حدود 80 كيلومتر مسافت را شامل ميشود و سه روز به طول ميانجامد، - حاضر ميشوند.
و البته نبايد از تلاش سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، در برنامهريزيهاي يكي دو سال گذشتهاش با هدف ثبت اين آئين مذهبي به صورت مشترك با كشور عراق و به عنوان ميراث معنوي در يونسكو چشمپوشي كرد.
هر چند به دليل نبود تكنولوژي، امروزه عكسها و اسناد محدودي از «پيادهروي اربعين» به عنوان سنت ديرينهي مسلمانان و شيعيان دنيا در دسترس است، اما ميتوان يكي از قديميترين اسناد تصويري موجود را مربوط به بيش از 100 سال پيش دانست يعني سال 1909 ميلادي.