مرحوم آهی معتقد بود که شعر آئینی باید مطابق قرآن و حدیث باشد
حجتالاسلام خادمیان در نشست ظهر دلنشین مرحوم علی آهی به توجهات ویژه ایشان به عدم استفاده از برخی واژهها و کلمات در شعر آئینی اشاره کرد و گفت: ایشان معتقد بود اگر شعر آئینی میگوییم باید مطابق قرآن و حدیث باشد؛ به همین دلیل اشعار خود را به چند نفر میداد تا بررسی کنند تا مبادا با حدیث یا روایتی تناقض داشته باشد.
به گزارش خبرگزاري بينالمللي قرآن(ايكنا) نشست ظهر دلنشين مرحوم ميرزا علي آقا آهي، پيشكسوت مداحي و رئيس هيئت مديره خانه مداحان عصر دوشنبه ۱۳ ديماه با حضور حجتالاسلام سيدحسن خادميان، محسن طاهري، داود نورصالحي و حسن آهي در سازمان فعاليتهاي قرآني دانشگاهيان كشور برگزار شد.
در ابتداي اين نشست محسن طاهري، رئيس سابق خانه مداحان با تأكيد بر اينكه جا دارد بارها و بارها نشستهايي از اين دست برگزار و شخصيت والاي مرحوم آهي بيشتر معرفي شود، اظهار كرد: مرحوم آهي اگرچه ملبس به لباس روحانيت نبودند اما يك روحاني به تمام معنا بودند كه دانش كافي در حوزه مسائل ديني داشتند.
وي ادامه داد: ايشان يك چهره شريف، دوستداشتني و محبوب بودند كه عليرغم همه سمپاشيهايي كه در زمان حيات و بعد از وفات ايشان بود، هر كسي با يك بار ملاقات شيفته ايشان ميشد.
طاهري با بيان اينكه برخي از افراد كه چهره يا سبك رفتاري خاصي داشتند، گمان ميكردند كه ممكن است مرحوم آهي آنها را پذيرا نباشد، عنوان كرد: ايشان آنچنان با اخلاق و منش خوب با گروهها و افراد مختلف برخورد ميكرد كه همه شيفته ايشان ميشدند. از هر يك از نشست و برخاستهاي ايشان با افراد مختلف ميتوان يك درس آموخت.
وي در ادامه دقتنظر در خصوص ادبيات آئيني و توجه بالاي مرحوم آهي به استفاده يا عدم استفاده از واژهها در شعرهاي آئيني را يادآوري كرد و گفت: مرحوم آهي براي نظرات خود در خصوص استفاده نكردن از برخي واژهها در اشعار آئيني دلايل قطعي و خاصي داشت و در همه امور حرفي براي گفتن داشت.
رئيس سابق خانه مداحان به سحرخيزي مرحوم آهي و اينكه پيش از همه سركار حاضر ميشدند نيز اشاره و عنوان كرد: در يكي از ملاقاتهايي كه با مرحوم آهي در بيمارستان داشتم به من گفتند فلاني دارم از دنيا ميروم و نگرانم كه دستم خالي باشد؛ اين حرف ايشان مرا بسيار منقلب كرد؛ چراكه فردي اين حرف را ميزد كه سالها تلاش و فعاليتهاي موفقيتآميز براي اسلام داشته است.
هفت ويژگي مرحوم آهي؛ جمع بين اضداد
قاسم رضائي، رئيس سابق بسيج مداحان كه سابقه سالها همكاري با مرحوم آهي را دارد نيز در اين نشست با اشاره به اينكه تكيه كلام مرحوم آهي «پدر» بود و همه را با لفظ پدر خطاب ميكردند ضمن اظهار دلتنگي براي اين خطاب مرحوم آهي به بيان هفت ويژگي شاخص مرحوم آهي پرداخت و عنوان كرد: اولين نكته اخلاقي بارز مرحوم آهي ثبات قدم در اعتقادات بود. ايشان در اعتقادات خود راسخ بود و تا دفع شبهههاي مطرح تسامح نميكرد اما در احوال شخصي اهل تسامح و گذشت بود.
رضائي جمع بين اضداد بودن، جدي اما ساده و مهربان بودن و سختگير اما منطقي بودن را از جمله ديگر ويژگيهاي مرحوم آهي برشمرد و گفت: مرحوم آهي با برخي از مداحان، شش نسل تفاوت سني داشت اما طوري با آنها برخورد ميكرد كه گويي چندين سال است كه با هم دوست هستند و هيچ فاصله سني بين آنها نيست؛ اين خصلتها ويژگيهايي است كه بايد مديران ما آنها را بياموزند.
ادب مثالزدني مرحوم آهي ديگر خصلتي بود كه اين مداح در خصوص ايشان مطرح كرد و گفت: كسي يك سخن لغو و يا شبهه لغو از ايشان نشنيد اما اكنون حتي از تريبونها و بلندگوها توهينها و بيادبيهايي را شاهد هستيم. مرحوم آهي بسيار علاقهمند به مسائل علمي بود و حتي زماني كه دوره نقاهت پس از چند عمل جراحي را ميگذراند با من تماس گرفت و گفت: «پدرجان دو شبهه ايجاد شده كه بايد اين دو شبهه را رفع و رجوع كنيم». يكي از اين شبهات مربوط به اين بود كه چرا حضرت فاطمه(س) در را باز كردند. اين شبهه پس از بررسي به صورت كتابي منتشر و به مرحوم آهي هديه شد.
وي پشتكار و ولايتمداري در عمل مرحوم آهي را از ديگر ويژگيهاي شخصيتي ايشان عنوان و اظهار كرد: عليرغم بيماري و عملهاي جراحي كه داشتند باز هم در خانه مداحان و سركار خود حاضر ميشد و به رفع و رجوع كارهاي ميپرداخت. مرحوم آهي خودشان را خرج هيچ كس به غير از دين و امام حسين(ع) نميكردند.
داود نورصالحي، عضو هيئت مديره خانه مداحان و از همكاران مرحوم آهي نيز طي سخناني به تلاشها و زحمات مرحوم آهي براي مداحان، شعر آئيني و ... اشاره و از اينكه پس از فوت ايشان بزرگان جامعه حرمت اين مرد را نگه نداشتهاند به شدت انتقاد كرد و گفت: مرحوم آهي قبل از انقلاب جزو بزرگان، مبارزان و از فدائيان اسلام بود كه در كميته استقبال از امام راحل نيز حضور داشت.
وي به تلاشهاي مرحوم آهي براي تأسيس بنياد دعبل اشاره و عنوان كرد: مرحوم آهي نامههاي متعددي به امام(ره) و مقام معظم رهبري نوشتند تا اينكه بنياد دعبل تأسيس شد. وي يك لحظه براي خود كار نكرد و بسياري از آنچه مداحان اكنون دارند از ايشان است. مرحوم آهي هميشه به فكر تأسيس يك خانه براي مداحان بود تا اينكه در نهايت خانه مداحان را تأسيس كرد. بايد گفت مانند آهي نيامده و نخواهد آمد.
آهي؛ مردي كه ميخواست بتها در حوزه مداحي شكسته شود
در ادامه مراسم، حسن آهي، عضو هيئت مديره خانه مداحان و فرزند مرحوم آهي با اشاره به چاپ كتاب خاطرات پدر و تلاش براي معرفي شخصيت حقيقي ايشان، گفت: وقتي من از پدر اجازه خواستم كه مطالب مربوط به زندگي ايشان را جمعآوري كنم گفتند اگر خواستي اين كار را بكن اما تا زماني كه من زنده هستم اين مطالب را چاپ نكن. بسياري از مطالب جمعآوري شده را نيز خودشان حذف كردند.
فرزند مرحوم آهي با تأكيد بر اينكه درآمد ايشان متكي بر مداحي نبود و ايشان مغازه داشته و خريد و فروش ميكردند و مسئول كاروان حج نيز بودهاند، گفت: مرحوم پدر كلاس هم برگزار ميكرد، اما مباحث مربوط به شعر و ساير مباحث را به خانه ميآورد و در خانه نيز جلسات بحث و آموزش برپا ميكرد.
وي در ادامه به بيان اقدامات مرحوم آهي پرداخت و گفت: ايجاد صندوق قرضالحسنه، ايجاد خيريه حضرت ابوالفضل(ع) و ساخت مسجد در آبعلي و نيز ايجاد خانه مداحان و گرفتن محلي در بهشت زهرا با عنوان «روضة الحسين(ع)» براي پيرغلامان حسيني از جمله اقدامات مرحوم آهي است.
اين عضو هيئت مديره خانه مداحان به علاقه شديد مرحوم آهي به دوستانشان نيز اشاره كرد و گفت: بارها ديده بودم كه دفتر تلفنشان را ميگذاشتند و به تمام دوستانشان زنگ ميزدند، وقتي مطرح ميكرديم كه فلان دوست شما اصلاً به شما زنگ نميزند يا از شما سراغ نميگيرد، ميگفتند: «پدر! من كه نيازي به زنگ آنها ندارم با كار من كاري نداشته باشيد».
وي در ادامه به بيان خاطرهاي از دوران جواني خود پرداخت و گفت: زماني كه ۱۸ سال داشتم يك منافق را دستگير كرده و سيلي در گوش آن فرد زده بودم. وقتي اين فرد را ميخواستند به زندان منتقل كنند مرحوم پدر كه مسئول كميته بود و عادت داشت از همه افراد بازداشتشده بپرسد كه آيا به شما غذا دادهاند؟ آيا با شما بدرفتاري كردهاند؟ و ... از اين فرد هم سؤال كرد كه آيا با شما بدرفتاري نشده؟ آيا كسي شما را اذيت نكرده؟ آن فرد گفت نه از همه راضي هستم اما اين جمله را با تعلل گفت. پدر اصرار كرد و پرسيد شما با تعلل گفتي؛ چه اتفاقي افتاده كه وي من را نشان داد و گفت اين فرد به من سيلي زده.
فرزند مرحوم آهي ادامه داد: پدرم در مقابل همه من را صدا كرد و گفت يا از اين فرد حلاليت بگير يا بايد عوض سيلي را به تو بزند. كه آن فرد حاضر نشد به من سيلي بزند و رضايت داد. من به پدر اعتراض كردم اما پدرم گفت من كار بزرگي براي تو انجام دادم شما روز قيامت چطور ميتوانستي از اين مرد رضايت بگيري.
حسن آهي با اشاره به فعاليت مرحوم آهي در كميته سيستان و بلوچستان گفت: هنوز هم گفته ميشود كه اثر فعاليتهاي مرحوم آهي در روستاهاي سيستان و بلوچستان وجود دارد.
حجتالاسلام سيد حسن خادميان نيز در پايان اين نشست با اشاره به آشنايي ۲۰ ساله خود با مرحوم آهي، گفت: اين آشنايي به دليل تحقيقاتي كه مرحوم آهي در مباحث علمي، فقهي و حديثي داشتند بسيار بيشتر شد.
مرحوم آهي بين تزكيه و تعليم زندگي ميكردند
وي ادامه داد: قرآن پيامبر(ص) را اسوه معرفي ميكنند چراكه ايشان بين تعليم و تزكيه قرار داشتهاند. در طول اين ۲۰ سال آشنايي با مرحوم آهي شاهد بودم كه ايشان بين تزكيه و تعليم زندگي ميكردند. پيامبر(ص) فرمودهاند هر كسي بياموزد، عمل كند و ياد دهد در آسمانها به او ميگويند «عظيم». مرحوم آيتالله آهي مصداق اين روايت هستند.
از بين بردن اشعار به دليل مغايرت با يك حديث
حجتالاسلام خادميان به خستگيناپذيري مرحوم آهي نيز اشاره و عنوان كرد: من در تحير بودم كه يك پير مرد ۸۰ ساله چگونه ۵۰ صفحه مطلب در خصوص يك موضوع مينويسد و براي بررسي يك روايت اينقدر تلاش ميكند. بارها اتفاق افتاد كه ايشان كل يك شعر را به دليل اينكه با يك حديث مغايرت داشت به طور كلي از بين ميبردند.
وي ادامه داد: من در يك منبر عنوان كردم كه ذاكران اليالله بايد به عالمان خطمشي دهند اما متأسفانه امروز از كابارههاي شرق و غرب و تركيه لحن ميگيرند؛ مرحوم آهي نيز در آن جلسه حضور داشتند و مرا تشويق كرده و گفتند كه اين درد و دل من هم هست.
حجتالاسلام خادميان با اشاره به اينكه مرحوم آهي محضر علامه طباطبايي را درك كرده و حتي نكاتي را به ايشان متذكر شده و عنوان كرده بودند كه فلان مطلب شما موجب وهن شيعه در آينده ميشود، گفت: امام راحل اجازهنامه ويژهاي به مرحوم آهي براي نقل احاديث و روايتها دادهاند.
وي افزود: امام راحل در اجازهنامهاي به مرحوم آهي فرمودهاند: «با مراعات كمال احتياط در تشخيص جهات حكميه و موضوعيه» اين جمله مختص بيان براي افرادي هست كه اجازه اجتهاد دارند. امام راحل به بسياري از شاگردان خود كه ۲۰ سال شاگرد ايشان بودند چنين جملهاي را نفرموده است كه نسبت به آقاي آهي اين جمله را مرقوم ميكنند. مرحوم آيتالله ميلاني و مقام معظم رهبري نيز اين اجازهنامه را امضا ميكنند.
اگر شعر آئيني ميگوييم بايد مطابق قرآن و حديث باشد
اين خطيب كشورمان به توجهات ويژه مرحوم آهي به عدم استفاده از برخي واژهها و كلمات در شعر آئيني اشاره كرد و گفت: مرحوم آهي معتقد بود اگر شعر آئيني ميگوييم بايد مطابق قرآن و حديث باشد؛ به همين دليل اشعار خود را به چند نفر ميداد تا بررسي كنند تا مبادا با حديث يا روايتي تناقض داشته باشد. ايشان با لفظ كلماتي مانند مي، ميخانه، عشق و ... مشكل نداشت بلكه معتقد بود اين واژهها نبايد در شعر آئيني بيايد و شعر آئيني بايد مطابق قرآن و حديث سروده شود.
وي در بيان دليل اينكه مرحوم آهي ملبس به لباس روحانيت نشد، عنوان كرد: مرحوم آهي ميگفت: لباس روحانيت نپوشيدم تا مداحان بگويند كه آهي از ما است. من ميخواهم بتها در حوزه مداحي شكسته شود.