آیت‌الله‌ری‌شهری: لزوم پژوهش‌های میدانی و علمی برای آگاهی از نیازهای زائران
تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) در دومین اجلاس آستان‌های مقدس جهان اسلام ضمن تشریح حقوق زائران، بر لزوم انجام پژوهش‌های میدانی و علمی برای آگاهی از نیازهای زائران تأکید کرد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، به نقل از پايگاه اطلاع رساني آستان مقدس حضرت عبدالعظيم الحسني (ع)، آيت‌الله محمدي ري شهري، در دومين اجلاس آستان‌هاي مقدس جهان اسلام كه به ميزباني آستان مقدس امام حسين(ع) برگزار شد، طي سخناني به تشريح حقوق معنوي زائر و وظايف توليت‌هاي آستان‌هاي مقدس در اين خصوص پرداخت.
آيت‌الله ري شهري در تشريح حقوق زائر به سه نكته اشاره و بيان كرد: واژه حقوق كه در منشور به كار رفته بار معنايي جدي و ويژه‌اي دارد و ناظر به كاربرد آن در دنياي جديد و علومي چون فقه و حقوق است.
رئيس مؤسسه علمي فرهنگي دارالحديث بيان كرد: در مطالعه مسئله حق و حقوق انسان، اگر براي كسي حقي ثابت شد، در آن صورت، طرف مقابل، مكلف به شمار مي‌رود و ذي حق مي‌تواند از آنان مطالبه كند، پس وقتي سخن از حقوق زائر مطرح مي‌شود، كساني همچون كارگزاران اماكن مقدسه و آستان‌هاي مقدس مي‌بايست براي اداي آن قيام كنند و وظايفي را بر عهده گيرند.
آيت‌الله محمدي ري شهري با طرح اين پرسش كه منشأ اين حق براي زائر چيست كه مي‌بايست گروهي براي تحقق آن قيام كنند و براي انجام آن بپا خيزند؟ ادامه داد: به نظر مي‌رسد مي‌توان منشأ اين حق را دو امر دانست، يكي آنچه از اولياي الهي در باب احترام و تكريم زائر به ما رسيده و با تعبيرهاي گوناگون در احاديث و روايت بدان اشاره شده است و ديگر منشأ اين حق خود زائرانند كه با نذورات، موقوفات و مخارج صرف شده، اين اماكن و آستان‌هاي مقدس را برپا داشته و از آن نگهداري و حمايت مي‌كنند.
آيت‌الله ري شهري در بيان دومين منشأ حق زائر تشريح كرد: از آن رو كه زيارت، جزئي از مجموعه معارف قرآن و سنت است، مي‌بايست در چهارچوب اهداف كلان اين معارف تحليل شود و حقوق زائر نيز در همان جهت معنا شود، به نظر مي‌رسد مهم‌ترين حق زائر آن است كه كارگزاران اماكن مقدسه و آستان‌هاي مقدس، اسباب تحقق اهداف كلان و عاليه دينداري را در امر زيارت براي زائر فراهم سازند بدين معنا كه مجموعه شرايط فرهنگي، اجتماعي، عمراني، فيزيكي و رفاهي به گونه‌اي طراحي شود كه زيارت در مسير تحقق اهداف اصلي دين و دينداري قرار گيرد و با انجام زيارت بر اتصاف و آراستگي زائر بدان اهداف افزوده شود.
رئيس دانشگاه قرآن و حديث گفت: آنچه از مجموعه آيات و روايات بر مي‌آيد اين است كه فلسفه تكامل مادي و معنوي و سعادت دنيوي انسان چهار ركن اساسي دارد كه عبارت است از معرفت و عقلانيت، اخلاق فاضله، عدالت و عبوديت و بايد مراقبت نمود كه به هيچ رو زيارت و زائران دستمايه اغراض دنيايي شوند.
آيت‌الله محمدي ري شهري گفت: بر اين پايه بايد متوليان امر زيارت بستري را فراهم كنند كه زائران با انجام زيارت از اين چهار ركن اصلي بهره برند و بر عبوديت و معنويت آنها افزوده شود و نيز ميزان پايبندي آنان به قسط و عدل افزون شود.
توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم الحسني(ع) اظهار كرد: بايد برنامه ريزي براي زائران در مسيري باشد كه اتصاف به خلق و خوي حسن و پسنديده در آنها بيشتر شود و بر عقلانيت و خردورزي آنان اضافه شود، زيرا اگر خروجي و محصول زيارت اينها نباشد و بلكه خداي ناكرده خلاف اينها در زائران پس از زيارت مشهود شود، اين نشان از آن دارد كه ساز و كار امر زيارت در جاي خود قرار نگرفته و نقصي در طراحي و اجراي وظايف نهفته است. بر اين اساس به هيچ رو شايسته نيست كه زيارت و زائران دستمايه اغراض دنيايي شوند.
آيت‌الله محمدي ري شهري با استناد روايتي از امام باقر(ع)گفت: توجه به منويات اهل بيت(ع) در خصوص فلسفه حج، توقع و خواسته هاي امامان معصوم را از عمق و گستره زيارت به خوبي نشان مي‌دهد و بالتبع دايره حقوق زائر و نيز تكاليف و وظايف كارگزاران را به زيبايي ترسيم مي كند.
رئيس موسسه علمي فرهنگي دارالحديث اظهار كرد: مسئله سوم اين است كه براي تحقق حقوق معنوي زائران و ساير حقوقي كه در منشور حقوق زائر پيش بيني شده، انجام پار‌ه‌اي پژوهش‌ها و تحقيقات و نيز توجه به برخي نكات ضروري است و لازم است پژوهش‌هاي ميداني و آكادميك جهت آگاهي از نيازهاي زائران صورت پذيرد.
آيت‌الله محمدي ري شهري گفت: لازم است با تحقيقات كارشناسان و متخصصان امور فرهنگي، ظرفيت‌هاي فرهنگي اماكن زيارتي و مقدس با دقت شناسايي شود، همچنين در برنامه‌ريزي براي تحقق حقوق زائران، توجه به مقتضيات زمان و نيز طيف‌هاي گوناگون زائران از جهت سني، جنسي، نژادي و جنبه هاي ديگر لازم و ضروري است.
توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم الحسني(ع) همچنين بر هماهنگي نظام يافته ميان آستان‌هاي مقدس و كارگزاران اين اماكن متبركه براي بهره گيري از ظرفيت‌هاي عتبات و تحقق حقوق زائر و اهداف زيارت تأكيد كرد.
آيت‌الله محمدي ري شهري در پايان با ذكر روايتي از أمام مجتبي(ع) در رابطه با آثار و بركات وحدت كلمه در پيشبرد امور، بر تقويت هرچه بيشتر همكاري و هم افزايي آستان‌هاي مقدس اهل بيت(ع) تأكيد كرد.