استحباب همراه داشتن تربت امام حسین(ع) در سفر

به گزارش خبرنگار اعزامي پايگاه اطلاع رساني حج از كربلاي معلا، در بيان آداب زيارت بوديم و تأكيد كرديم رعايت موازين و آداب سفر و زيارت مي تواند نقش گسترده اي در معرفت افزايي زائران و پذيرش زيارت انسان داشته باشد، از اين رو در نوشته هاي قبل 14 مورد از مهمترين موارد را از ميان روايات بيان كرديم.
روايات و منابع ديني بر موارد ديگري نيز تأكيد دارند كه برخي از آنها را از نظر مي گذرانيم.
همراه داشتن دارو
در عصر حاضر، با توجه به توسعه گردشگري در جهان، مسؤولان هر كشوري تلاش مي‌كنند تا امكانات رفاهي و پزشكي را براي مسافران فراهم سازند.
جمهوري اسلامي ايران نيز در كاروان‌هاي زيارتي، امكانات پزشكي و دارويي را براي زائران فراهم كرده است، در عين حال اگر زائري بيماري خاصّي دارد، لازم است داروهاي ضروري و سوابق مربوط به بيماري خود را بردارد. ديگران نيز براي دردها و بيماري‌هاي سطحي، مقداري دارو بردارند تا در صورت نياز از آن استفاده كنند.
لقمان حكيم به فرزندش فرمود: «در مسافرت با خود دارو بردار تا درصورت نياز هم تو و هم همسفرانت از آن بهره گيرند»
توجه به نيازمندي‌هاي سفر
شايسته است مسافر برخي از نيازمندي‌هاي خود را همراه بردارد تا هنگام نياز از آن بهره گيرد؛ طبق نقل ها مختلف «رسول خدا صلي الله عليه و آله هرگاه به مسافرت مي‌رفت، چند چيز از جمله آيينه، سرمه‌دان، شانه كوچك، مسواك و شانه بزرگي را با خود برمي‌داشت».
با توجه به خصوصيات اخلاقيِ رسول خداصلي الله عليه و آله، مي‌توان از اين احاديث به خوبي دريافت كه پيروان آن حضرت، بايد در مسافرت‌ها ابزار و وسايلي كه آنان را در آراسته بودن و نظم و ترتيب ياري مي‌دهد، همراه بردارند و از بي‌نظمي و آشفتگي سر وصورت و وضعيت ظاهري خود دوري ورزند.
همچنين به نقل از امام صادق عليه السلام در وصيت لقمان به فرزندش اين چنين آمده است: «اي پسرم، شمشير و كفش و عمامه و ريسمان و مشك آب و نخ خياطي و سوزن در سفر همراه داشته باش و داروي بيشتري همراه خود بردار تا هم خود و هم همراهانت از آن استفاده كنيد و در هر كاري كه نافرماني خدا در آن نباشد، با همسفرانت موافقت كن».
همراه داشتن خوراكي‌
شايسته است زائران در سفرهاي زياتي، از پاكيزه‌ترين اموال خود بهره گيرند. رسول خداصلي الله عليه و آله فرمود: «از بزرگواري مرد اين است كه هنگام رفتن به مسافرت، توشه‌اش پاكيزه باشد». نيز امام صادق عليه السلام فرمود: «زيادي توشه و پاكيزه بودن و بخشش آن به همراهاني كه در سفر با شما هستند، از نشانه‌هاي جوانمردي است».
همچنين امام سجاد عليه السلام هرگاه به قصد حج يا عمره، به مكه مسافرت مي‌كرد، از بهترين و پاكيزه‌ترين خوراكي‌ها، مانند: بادام، شكر، سويق و آرد نرم الك نكرده، همراه خود برمي‌داشت. گفتني است، خوراكي‌هايي كه مسافر همراه خود برمي‌دارد، نبايد فاسد شدني باشد و تنها خوراكي‌هاي خشك و قابل نگهداري در شرايط آب و هوايي مختلف، براي استفاده در سفر مناسب است.
همراه داشتن تربت حسيني‌
يكي از توصيه‌هاي امام صادق عليه السلام به مسافران همراه داشتن مقداري تربت امام حسين عليه السلام بود؛ روزي از آن حضرت پرسيدند: اي فرزند رسول خداصلي الله عليه و آله، همان‌گونه كه تربت قبر حسين بن علي عليهما السلام شفاي هر دردي است، آيا ايمن‌بخش از هر ترس و نگراني هم هست؟
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر يكي از شما بخواهد از هر ترسي در امان باشد، تسبيحي از تربت حسين عليه السلام با خود برگيرد و هنگام خفتن در بستر، دعاي وقت خفتن را سه مرتبه بخواند، آن‌گاه آن تربت را بوسيده، بر چشمان خود بگذارد و بگويد: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِحَقِّ هَذِهِ التُّرْبَةِ وَ بِحَقِّصَاحِبِهَا وَ بِحَقِّ جَدِّهِ وَ بِحَقِّ أَبِيهِ وَ بِحَقِّ أُمِّهِ وَ أَخِيهِ وَ بِحَقِّ وُلْدِهِ الطَّاهِرِينَ اجْعَلْهَا شِفَاءً مِنْ كُلِّ دَاءٍ وَ أَمَاناً مِنْ كُلِّ خَوْفٍ وَ حِفْظاً مِنْ كُلِّ سُوءٍ».
سپس آن تربت را در جيب خود گذارد و اگر در وقت عشا چنين كند تاصبحگاهان در پناه خدا خواهد بود.
همچنين در حديث ديگري راوي گويد: امام علي بن موسي الرضا عليه السلام يك بسته لباس از خراسان براي من فرستاد كه داخل آن قدري خاك آميخته با آب (گِل) وجود داشت، از فرستاده حضرت پرسيدم، اين چيست؟ در جواب گفت: «اين گل قبر حسين عليه السلام است».
بدرقه مسافر
مستحب است مردم مسافر را هنگام سفر بدرقه كنند؛ چراكه مسافر در شرايط روحي خاصي به سر مي‌برد، از فرزندان و خويشان و نزديكان و زندگي و خانه و كاشانه خويش جدا مي‌شود و تا مدتي از آنان دور مي‌ماند، بدرقه مسافر و محبت نسبت به او و دعا كردن در حق او، از آلام سفر مي‌كاهد و روح مسافر را آرام مي‌كند.
امام صادق عليه السلام در اين باره فرمود: «كَانَ إِذَا وَدَّعَ رَسُولُ اللَّه ِصلي الله عليه و آله رَجُلًا قَالَ: أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ دِينَكَ وَ أَمَانَتَكَ وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِكَ وَ وَجَّهَكَ لِلْخَيْرِ حَيْثُمَا تَوَجَّهْتَ وَ رَزَقَكَ التَّقْوَي وَ غَفَرَ لَكَ الذُّنُوبَ»؛ رسول خداصلي الله عليه و آله هر گاه با مردي خداحافظي مي‌كرد، مي‌فرمود: دين و امانتت و سرانجام كارت را به خدا بسپار و به هر كجا مي‌روي، خداوند خير و خوبي را به روي تو بگشايد و تقواي الهي را روزي‌ات كند و گناهانت را بيامرزد.
رسول خداصلي الله عليه و آله هرگاه با مؤمنان خداحافظي مي‌كرد مي‌فرمود: «زَوَّدَكُمُ اللَّهُ التَّقْوَي وَ وَجَّهَكُمْ إِلَي كُلِّ خَيْرٍ وَ قَضَي لَكُمْ كُلَّ حَاجَةٍ وَ سَلَّمَ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ دُنْيَاكُمْ وَ رَدَّكُمْ سَالِمِينَ إِلَي سَالِمِينَ»؛ خداوند بر تقواي شما بيافزايد و شما را به سوي كارهاي خير متوجه سازد، نيازهاي شما را برآورد و دين و دنياي شما را سالم بدارد و شما را به سلامت بازگرداند.
اين سيره حسنه، جوّ معنوي خاصي در مسافر و نيز بستگان و دوستان او ايجاد مي‌كند، به شكلي كه زائر در تمامي اماكن مقدس، بدرقه‌كنندگان را ياد و دعا خواهد كرد.
امير مؤمنان و ديگر ائمه عليهم السلام نيز بر انجام اين سنّت پايدار بودند، آن‌گاه كه ابوذر، يارصادق و صميمي رسول خداصلي الله عليه و آله توسط خليفه سوم به ربذه تبعيد گرديد، عثمان مقرر كرد تا هيچ كس اباذر را بدرقه نكند، اين خبر به امير مؤمنان علي بن ابي‌طالب عليه السلام رسيد، حضرت گريست آن گونه اشك روي محاسن ايشان جاري شد.
سپس فرمود: «اين چنين با صحابه رسول خداصلي الله عليه و آله عمل مي‌كنند؟ إنّا للَّه‌ و انا اليه راجعون» آنگاه از جا برخاست و در حالي كه حسن و حسين عليهما السلام، عبداللَّه بن عباس، فضل، قثم، عبيداللَّه، عقيل و عمار ياسر آن حضرت را همراهي مي‌كردند، به اباذر رسيد و وي را بدرقه كرد.
سپس امير مؤمنان عليه السلام فرمود: با برادرتان ابوذر وداع كنيد؛ زيرا آن‌كه آهنگ سفر دارد بايد برود و بدرقه‌كننده بايد بازگردد، سپس هر يك از بدرقه‌كنندگان آن‌چه در دل داشت بازگو كرد.