خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان

خواندنی درباره قربانی‌کردن در روز عید قربان

امامان معصوم علیهم السلام یک سوم قربانی را به همسایگان، یک سوم آن را به نیازمندانی که درخواست داشتند، می دادند و یک سوم باقی مانده را برای خانواده خود نگه می داشتند.

*قرباني
قرباني، از دو قسمت «قربان» و «ي» تشكيل شده كه ترجمه فارسي آن «نزديك كننده» و «من» است. در فرهنگ ديني به هر چيزي كه سبب قرب و نزديكي انسان به خدا شود، واژه قربان بر آن اطلاق مي گردد. در روايت مي خوانيم: «الصَّلَاةُ قُرْبَانُ كُلِّ تَقِي‏»؛ نماز نزديك كننده هر باتقوايي به خداوند متعال است.
در روايتي كه در روضه كافي آمده است، هابيل گوسفندي از دام هاي خود و قابيل مقداري از محصول زراعت خود را براي تقرب به درگاه خدا آوردند؛ در نهايت «فَتُقُبِّلَ قُرْبَانُ هَابِيلَ وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ قُرْبَانُ قَابِيلَ» قربان هابيل پذيرفته شد و قربان قابيل مقبول نگشت.(1)
در اين روايت عبارت «قرباني» آمده است و همان معنايي را ارائه كرده كه در ابتدا بيان شد.
*فضيلت قرباني
قرباني در عيد قربان به آن حيواني گفته مي شود كه براي قرب و نزديكي به خداوند متعال ذبح يا نحر مي شود.(2) بايد توجه داشت كه خداوند متعال نيازي به گوشت اين حيوانات ندارد؛ آن چه كه در اين جريان اثرگذار است و همان موجب قرب الي الله مي شود تقوا، اطاعت پذيري و حركت براي انجام دستور خداست كه از اين قرباني در جان قرباني كننده مي ماند.
خداوند متعال مي فرمايد: «لَن يَنَالَ اللَّهَ لحُومُهَا وَ لَا دِمَاؤُهَا وَ لَاكِن يَنَالُهُ التَّقْوَى‏ مِنكُمْ» (37/حج)؛ هرگز گوشت ها و خون هايشان به خدا نمى‏ رسد؛ بلكه تقواى شما به او مى ‏رسد.
*قرباني واجب و مستحب
بر كساني كه مشغول اعمال حج هستند، واجب است تا در روز دهم ذي الحجه يا همان عيد قربان، شتر، گاو، بز و يا گوسفندي را در منا ذبح كنند.
انجام قرباني براي كساني كه در حج نيستند
امام صادق عليه السّلام فرمود: در يوم النحر (يعنى روز عيد قربان) هيچ عملى بهتر از آن نيست كه خونى به رسم قربانى ريخته شود يا در مسير احسان به والدين يا خويشاوندى كه قطع رحم مى ‌كند، گامى برداشته شود و آن كه حاجي درباره آن خويشاوند، تفضّل بيشترى مبذول دارد و در گفتن سلام سبقت جويد يا از قسمت مرغوب گوشت قربانى اطعام كند و پس از آن بقيّه همسايگان خود را از يتيمان گرفته تا مسكينان و بردگان را به استفاده از آن فراخواند و اسيران را تفقّد كند.
شيخ صدوق(ره) در شرح اين فراز مي نويسد: بزرگان برآنند كه اين اعمال در روز عيد قربان به طور مطلق مطلوب است اگر چه در مِنا نباشد و ما اضافه مى ‌كنيم اگر چه قربانى در روز عيد قربان نباشد؛ لكن در منا و روز عيد قربان ثوابش بيشتر خواهد بود.
*عيد قربان وَ جَاءَتْ أُمُّ سَلَمَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا إِلَى النَّبِيِّ ص فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ يَحْضُرُ الْأَضْحَى وَ لَيْسَ عِنْدِي ثَمَنُ الْأُضْحِيَّةِ فَأَسْتَقْرِضُ وَ أُضَحِّي فَقَالَ اسْتَقْرِضِي وَ ضَحِّي فَإِنَّهُ دَيْنٌ مَقْضِيٌّ.
امّ سلمه نزد رسول خدا صلي الله عليه واله آمد و گفت: يا رسول اللّه! عيد أضحى فرا مي رسد و من بهاى قربانى ندارم؛ پس آيا اجازه دارم قرض بگيرم و قربانى كنم؟. حضرت فرمود: قرض بگير و قرباني كن؛ زيرا آن قرضي است ادا شدنى (يعنى اين‌ قرض را خداوند سبحان ادا مى ‌كند چون در جهت رضاى اوست).(3)
بنابراين بر ديگراني كه در احرام نيستند، مستحب است در روز عيد قربان يكي از اين حيوانات را بنا بر سنت الهي قرباني نمايند؛ در اين مورد لازم نيست كه حتماً قرباني كننده قبلاً حج رفته و حاجي شده باشد. اين عمل مانند نمازي كه در اين روز خوانده مي شود يكي از اعمال بسيار سفارش شده است كه عمل به آن احياي شعار الهي در جامعه است كه يقيناً اگر مردم به آن اقبال كنند و نشانه هاي آن در همه جا جلوه گري كند، اسباب عنايت و ريزش رحمت الهي را در پي خواهد داشت كه اين وعده خداوند در قرآن كريم است كه «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» اگر اهل شهرها و آبادى ‏ها ايمان مى ‏آوردند و پرهيزكارى پيشه مى‏كردند، يقيناً [درهاىِ‏] بركاتى از آسمان و زمين را بر آنان مى‏گشوديم.‏ (4)
*خوردن گوشت قرباني توسط صاحب آن
«قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) لَا يَأْكُلُ يَوْمَ الْأَضْحَى شَيْئاً حَتَّى يَأْكُلَ مِنْ أُضْحِيَّتِهِ».
امام باقر عليه السّلام فرمود: شيوه اميرالمؤمنين عليه السّلام چنين بود كه روز عيد قربان، غذايى نمى ‌خورد تا از گوشت قربانى خود غذائى تناول كند. (5)
و نيز آن حضرت فرمود: «وَ لَا تَأْكُلْ يَوْمَ الْأَضْحَى شَيْئاً إِلَّا مِنْ هَدْيِكَ وَ أُضْحِيَّتِكَ إِنْ قَوِيتَ عَلَيْهِ وَ إِنْ لَمْ تَقْوَ فَمَعْذُورٌ»
در روز‌ عيد قربان چيزى نخور مگر از گوشت قربانىِ خود و اگر قدرت تمكن مالى براى قربانى كردن ندارى در اين صورت معذورى. (6)
از اين روايات به دست مي آيد اگر براي انسان مقدور بود در روز عيد، قرباني كرد اولين چيزي كه در آن روز مي خورد از گوشت همان قرباني باشد.
اميرالمومنين عليه السلام مي فرمود «وَ إِذَا ضَحَّيْتُمْ فَكُلُوا وَ أَطْعِمُوا وَ أَهْدُوا وَ احْمَدُوا اللَّهَ عَلَى مَا رَزَقَكُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ»
چون مراسم قربانى را برگزار كرديد از گوشت قربانى بخوريد و هديّه بدهيد و خدا را به پاس اين نعمت كه گوشت شتران و گاوان و گوسفندان را روزىِ شما ساخته، سپاسگزارى كنيد. (7)
*كيفيت تقسيم قرباني
امامان معصوم عليهم السلام يك سوم قرباني را به همسايگان، يك سوم آن را به نيازمنداني كه درخواست داشتند، مي دادند و يك سوم باقي مانده را براي خانواده خود نگه مي داشتند.
«وَ كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) يَتَصَدَّقَانِ بِثُلُثٍ عَلَى جِيرَانِهِمْ وَ بِثُلُثٍ عَلَى السُّؤَّالِ وَ بِثُلُثٍ يُمْسِكَانِهِ لِأَهْلِ الْبَيْت».
و عليّ بن الحسين و ابو جعفر عليهما السّلام ثلث قربانى را صدقه همسايگان و ثلث ديگر را صدقه سائلان مي ساختند و ثلث سوم را براى خانواده نگاه مي داشتند. (8)
از اين رو مستحب است كه قربانى سه قسمت شود: يك سوم آن را خودش بخورد و يك سوم را صدقه دهد و يك سوم را هديه نمايد؛ و احتياط آن است كه چيزى از آن بخورد اگر چه واجب نيست.(9)
بنابراين اگر كسي علاقه مند بود تمام گوشت قرباني را براي خود نگه دارد، منعي نخواهد داشت.
پاورقي: 1. وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ (آيه27- سوره مائده) 2. حيواناتي مانند گوسفند و بز و گاو به صورت ذبح كشته مي شوند ولي شتر به صورت نحر. 3. من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 213 4. سوره اعراف آيه 96 5. من لا يحضره الفقيه، ج‏1، ص: 508 6. من لا يحضره الفقيه، ج‏1، ص: 508 7. من لا يحضره الفقيه، ج‏1، ص: 521 8. من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 493 9. تحريرالوسيلة - ترجمه؛ ج‌2، ص: 259 منبع: حوزه


| شناسه مطلب: 70293




قربان منا حج96



نظرات کاربران