یادداشت حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدحسین مختاری
راهپیمایی اربعین حسینی، تجلی وحدت و همدلی امت اسلامی
بی شک راهپیمایی عظیم اربعین به مثابۀ سرمایۀ اجتماعی در تحقق وحدت اسلامی است که بازتولید کنگرۀ عظیم حج ابراهیمی در مقیاسی متفاوت و با محوریت گفتمان شیعی در راستای خودآگاهی دینی ، ترسیم دقیق زندگی در ساحت امت واحده را رقم میزند.
بي شك راهپيمايي عظيم اربعين به مثابۀ سرمايۀ اجتماعي در تحقق وحدت اسلامي است كه بازتوليد كنگرۀ عظيم حج ابراهيمي در مقياسي متفاوت و با محوريت گفتمان شيعي در راستاي خودآگاهي ديني ، ترسيم دقيق زندگي در ساحت امت واحده را رقم ميزند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، حجتالاسلام والمسلمين دكتر محمدحسين مختاري، رئيس دانشگاه مذاهب اسلامي و استاد سطوح عالي حوزه و دانشگاه به مناسبت فرا رسيدن ايام اربعين حسيني(ع)، يادداشتي با عنوان «راهپيمايي اربعين؛ تجلي وحدت اسلامي و ارتباطات ميان فرهنگي» را منتشر كرد.
مشروح اين يادداشت را در ادامه مي خوانيد:
چهل روز متوالى از عاشورا تا اربعين در واقع مراسم سالانه و رسمى اعلام انزجار از ظالمان تاريخ است و در اين اعتراض عمومى، امام حسين(ع) سمبل شجاعت، پايمردى و آزادگى و يزيد نماينده و مظهر جور و فجور است، لذا اجتماع بزرگ اربعين حسيني نشان ميدهد ياد امام حسين(ع) صدرنشين محفل دلهاست و افكار عمومى بيش از هر حادثه مهم ديگرى تحت تأثير حادثه كربلاست.
اين چهل روز فرصت مناسبى است تا مردم، عشق به امام حسين و كينه و تنفر از قاتلان او را در دل خود بپرورانند و اين كينه را با پوست و گوشت خود و فرزندانشان در آميزند و عظمت گرمى حماسه عاشورا را به هر عصر و نسلى برسانند و شور عاشورا را هر سال تازهتر از سال گذشته برپا كنند تا كلاس درس عاشورا هر سال با شكوه تر از سال پيش برپا شود.
راهپيمايي اربعين حسيني، تجلي وحدت و همدلي امت اسلامي
بيشك راهپيمايي عظيم اربعين به مثابۀ سرمايۀ اجتماعي در تحقق وحدت اسلامي است كه بازتوليد كنگرۀ عظيم حج ابراهيمي در مقياسي متفاوت و با محوريت گفتمان شيعي در راستاي خوداگاهي ديني، ترسيم دقيق زندگي در ساحت امت واحده را رقم ميزند؛ از اين رو اربعين اشتراكات اعتقادي، ارزشي و آرماني در ساحت حيات مؤمنانه را به اوج ميرساند و جذب حدأكثري در ارتباطات ميان فرهنگي تشيع با ساير مؤمنان از بلاد مختلف اسلامي و حتي جذب اقشار مختلف ممالك غير اسلامي را به همراه دارد و روح جمعگرايي و نفي اومانيسم و فردگرايي را ارتقاء ميبخشد.
اربعين؛ نماد صلح طلبي امت اسلامي
گفتني است خروش ميليوني شيعيان و حتي برادران اهل سنت و حضور آزاديخواهان و ظلمستيزان از ديگر اديان توحيدي در راهپيمايي اربعين حسيني حاكي از اين مسألۀ مهم و كليدي است كه امام حسين(ع) نه براي جنگ طلبي، بلكه براي تحقق اهدافي همچون عدالت و صلحجويي قيام كرده است، لذا راهپيمايي عظيم اربعين، ترسيم بخشي به واقعهاي تاريخي است كه آيندهشناسي جهاني را با مولفۀ صلح طلبي و قيام عليه ظلم را به منصۀ ظهور ميرساند كه به نوبۀ خود ميتواند به عنوان منشور وحدت ميان مذاهب اسلامي مورد توجه قرار گيرد.
البته صلح طلبي نه به معني تسليم در برابر ارزشهاي جاهلانه، بلكه به معني ايستادگي در برابر هنجارشكنيهاي جاهلي است، لذا حمايت از ارزشهاي انساني، صلح طلبي و اتحاد جوامع اسلامي مهمترين پيام راهپيمايي اربعين حسيني است كه زمينهساز صلح جهاني است.
شكست راهبرد اسلام هراسي؛ ارمغان راهپيمايي اربعين حسيني
بي جهت نيست كه آمريكا و متحدانش به ويژه رژيم آل سعود و گروههاي تكفيري هم چون داعش با اجتماع عظيم اربعين حسيني به علت وجود عناصر وحدت بخش در گفتمان معنايي آن ابراز مخالفت ميكنند، زيرا قدرتهاي استكباري از يك سو نه با صلح، بلكه با جنگ مدعي تكامل بشرياند، حال آنكه حضرت سيدالشهداء(ع) نه باجنگ طلبي، بلكه در راستاي روشنگري از تباهي و فساد حكومت استبدادي زيد، حتي خانوادۀ خود را به كربلا برد تا اينگونه پيام صلح طلبي و اصلاح طلبي را در امت اسلامي آشكار كند.
از اين جهت رويكرد رسانههاي معاند اسلام بر محور اختلاف افكني ميان مسلمانان باز تعريف شده است؛ بدين نحو كه علاوه بر بايكوت خبري اين راهپيمايي عظيم، با اتخاذ مواضع ضد اسلامي و تفرقه افكنانه، بار ديگر رسوايي روز افزون خود، در اسلام ستيزي و حتي مخالفت با ارزشهاي انساني را براي همگان آشكار ميكند.
اخيرا مشاهده ميشود بنگاههاي سخنپراكني با راهبرد نخنماي «تفرقه بينداز و حكومت كن» به عنوان مهمترين سياست شيطاني، در راستاي نفي آثار و بركات اربعين در مؤلفههاي ميان فرهنگي، حركت كرده و با برجستهسازي مقولهاي صوري به نام مرزهاي جغرافيايي و ديگر مباحث از اين دست، در پي القاي جنگ فرقهاي و قومي حركت ميكنند، لذا ميبينيم رسانه هاي غربي از عشق و علاقۀ جوانان ملل اسلامي براي حضور در راهپيمايي اربعين حسيني اظهار تعجب ميكنند و با غفلت عامدانه از مشتركات بينظير مذهبي، اجتماعي فرهنگي و تمدني ميان جوامع اسلامي، كم رنگ شدن مرزها ميان كشورهاي اسلامي و تقويت تعاملات و مناسبات آن جوامع را امري عجيب ميپندارند.
اين توطئه دولتهاي غربي در حالي است كه جوامع غربي خود براي تقويت تعاملات منطقهاي در راستاي برداشته شدن مرزهاي جغرافيايي حركت كرده و حمايت از امنيت، اقتصاد و فرهنگ جوامع غربي، به عنوان اصول ذاتي كشورهاي اتحاديه اروپا مورد تأكيد دولتهاي اروپايي قرار گرفته است، اما بر خلاف خيال باطل رسانههاي معاند غربي در اسلامهراسي، ظرفيت اربعين در راستاي تقويت بيداري اسلامي و استكبارستيزي به تبعيت از گفتمان انقلاب اسلامي عمل خواهد كرد؛ به ويژه آنكه ماهيت پليدي دولتهاي استكباري هم چون آمريكا، انگليس و ديگر متحدان كاخ سفيد براي مردم منطقه در بحرين، يمن، عراق، سوريه، لبنان و ديگر كشورهاي اسلامي آشكار شده است.
شكوه ارتباطات ميان فرهنگي در سايۀ اربعين حسيني
از منظر همۀ انديشمندان و فرهيختگان جهان، تعاملات ميان فرهنگي جوامع بشري از جمله شاخصههاي حقيقي جهاني شدن و جهانيسازي به معناي واقعي است؛ از اين رو ارتقاي همگرايي فرامليتي و فراديني در ميان آحاد مردم مقولهاي ارزشي محسوب ميشود كه ميتواند در تعميق مناسبات فرهنگي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي موثر واقع شود.
با اين تفاسير بايد تأكيد كرد اجتماع ميليوني اربعين حسيني با شكوه بي حد و حصر خود، بيانگركاركرد والاي آن مناسك از يك سو و عشق و محبت امت اسلامي و حتي ديگر جوامع بشري به آموزههاي ناب اهل بيت(ع) است؛ به نحوي كه كنگرۀ عظيم اربعين حسيني تجديد پيمان همۀ مسلمانان با امام حسين(ع) به شمار ميآيد كه در حقيقت ابعاد و زواياي بيداري مسلمانان و جوامع انساني در ظلمستيزي را آشكار ميكند. اينگونه است كه راهپيمايي عظيم اربعين از جمله مهمترين مصاديق بارز تعاملات ميان فرهنگي ميان جهان اسلام و ديگر جوامع بشري به شمار ميرود كه با برداشته شدن مرزهاي جغرافيايي، قلوب انسانهاي آزاده را بيش از پيش به يكديگر نزديك ميكند.
تحقق اين مهم از آن جهت است كه اربعين از ظرفيت عظيم توليد معنا و نماددار شدن معاني انساني در ميان همۀ اديان آسماني، در گذشته، حال و آينده برخوردار است به نحوي كه بايد كنگرۀ عظيم اربعين حسيني را انقلاب ارتباطي در جهان معاصر به شمار آورد، زيرا ارتباطات به تاريخ، جغرافيا و آيندهنگري ميپردازد و اربعين تعبير حقيقي تاريخ عاشورا و تبيين جغرافياي معرفتي كربلا براي ترسيم آينده نگري در عصر ظهور تلقي ميشود.
اين مولفۀ كليدي در حالي رقم ميخورد كه استانداردهاي تمدن غربي بر مدار تقليل معارف بشري به ساختارهايي صرفاً اجتماعي محدود شده است، اما فرهنگ اربعين و آثار جامعه شناسانۀ آن بر محور بازگشت به حوزۀ فرهنگي اسلام نبوي قابل تعريف است؛ لذا فرهنگ اربعين به شدت پوياست و سازو كار پويايي فرهنگ اربعين بر محور ارتباطات متمركز شده است، به نحوي كه فرهنگ وجه ثباتي اربعين است و ارتباطات وجه پويايي آن محسوب ميشود.