لیله المبیت چه شبی است؟
شبی که حضرت علی (ع) برای نجات جان پیامبر (ص)، در بستر ایشان خوابیدند، لیله المبیت نام دارد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، در شب اول ماه ربيع الاول، پيامبر (ص) براي آنكه مشركان از هجرت او آگاه نشوند، به علي (ع) فرمود: «مشركان مي‌خواهند امشب مرا به قتل برسانند، آيا تو در بستر من مي‌خوابي تا من به غار ثور بروم؟» امام علي(ع) گفت: «در اين صورت شما سالم مي‌مانيد؟» پيامبر (ص) فرمود: «آري»، علي (ع) تبسمي كرد و سجدۀ شكر به جاي آورد، وقتي كه سر از سجده برداشت عرض كرد: «آنچه را كه مأمور شده‌اي انجام ده كه چشم، گوش و قلبم فداي تو باد»، سپس پيامبر (ص)، علي (ع) را در آغوش گرفت و از هم جدا شدند.
وقتي علي(ع) در بستر پيامبر (ص) خوابيده بود، جبرئيل در بالاي سر او و ميكائيل پايين پاي او آمدند و جبرئيل گفت: «خوشا به حال كساني چون تو اي فرزند ابو طالب! كه خدا در برابر فرشتگان به تو مباهات مي‌كند.»، مشركان از ابتداي شب، خانه پيامبر (ص) را محاصره كردند و قرار بود حمله در نيمه شب صورت گيرد، اما ابولهب گفت: «در اين وقت، زنان و فرزندان در داخل خانه هستند و بعدها عرب درباره ما مي‌گويند حرمت فرزندان عموي خويش را شكستند.»
علي (ع) درهاي خانه را بست و پرده‌ها را كشيد، آنان با سنگ به علي (ع) كه در بستر خوابيده بود زدند تا مطمئن شوند كسي در بستر خوابيده است و شك نداشتند كه وي رسول خداست؛ صبح كه با شمشيرهاي برهنه به خانه هجوم بردند، وقتي علي (ع) را در بستر رسول خدا (ص) مشاهده كردند، گفتند: «محمد كجاست؟»، علي (ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بوديد كه از من مي‌خواهيد؟ كاري كرديد كه او ناچار شد خانه را ترك كند.»
در اين هنگام به سوي علي (ع) يورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بيرون كشيده، كتك زدند. ساعتي هم در مسجدالحرام زنداني كرده، سپس آزادش كردند. آنها در جهت مدينه به تعقيب پيامبر (ص) پرداختند در حالي‌كه غار ثور در سمت ديگر قرار داشت.
در نقل ديگري آمده است كه علي (ع) وقتي آنان را مشاهده كرد كه شمشيرهايشان را كشيده‌اند و به سوي وي مي‌آيند، با ترفندي شمشير خالد بن وليد را كه در پيشاپيش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور كرد. آنها گفتند: «ما با تو كاري نداريم، ولي بگو كه محمد (ص) كجاست؟»، فرمود: «من اطلاعي از وي ندارم». پس قريشيان به جست و جوي رسول الله (صلّي اللّه عليه و آله) پرداختند.
نزول آيه در شأن حضرت علي (ع)
علماي شيعه و بخشي از علماي اهل سنت، معتقدند آيه اشتراء (آيه ۲۰۷ سوره بقره) در شأن علي(ع) در ماجراي ليلة المبيت نازل شده است.
«وَ مِنَ النَّاسِ مَن يشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ»
«و از ميان مردم كسي است كه جان خود را براي طلب خشنودي خدا مي‌فروشد، و خدا نسبت به [اين] بندگان مهربان است».