آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟ آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟

آیا امام حسن عسکری(ع) به حج نرفته است؟

گفته می شود که امام یازدهم (ع)، به دلیل آن که در شهر سامرا تحت نظر بوده، از انجام فریضه حج محروم شده و در ضمن، گزارشی تاریخی در مورد خروجشان از شهر سامرا وجود ندارد. اما با این وجود، نمی توان به صورت قطعی چنین موضوعی را بیان داشت، چون شواهدی بر خلاف این مطلب نیز موجود است.

در ابتدا بايد بدانيم كه در مسائل تاريخي، همان طور كه براي اثبات يك موضوع نياز به دليل داريم، جهت نفي كامل و قطعي آن نيز نمي توانيم بدون مستندي معتبر، اظهار نظر كنيم؛ به عنوان نمونه، به صورت قطعي اظهار داريم كه هيچ پيامبري در قاره آمريكا مبعوث نشده است و مستند چنين سخني را تنها فقدان اثري از آنان در آيات و روايات اعلام كنيم. البته اگر آيه و يا روايتي وجود داشته باشد كه به منتفي بودن موضوعي، تصريح داشته باشد، بايد آن را پذيرفت.
در مورد حج امامان معصوم (عليهم السلام) نيز بايد از همين روش استفاده كرد. به عبارتي، اگر مستندي تاريخي و روايي وجود داشته باشد كه صريحاً در آن بيان شده باشد كه امامي از ميان اين امامان به حج مشرف نشده است، مي توان آن را پذيرفت، اما نمي توان تنها به اين دليل كه گزارشي تاريخي در مورد حج آن امام وجود ندارد، به صورت قطعي، عدم تشرف آن امام را اعلام كرد، بلكه چه بسا ممكن است ايشان حج را انجام داده، ولي در گزارشات تاريخي ثبت نشده باشد.
با اين مقدمه، به پرسش اصلي بر مي گرديم:
در ميان عموم مردم و به ويژه، حاجيان محترم اين گونه شايع است كه امام حسن عسكري (ع) به حج مشرف نشده اند و در همين راستا، برخي از حجاج به نيابت از ايشان حج را به جا مي آورند.
در اين زمينه بايد گفت كه ما تا كنون، به هيچ مستند معتبر تاريخي برخورد نكرديم كه تصريح به عدم تشرف ايشان به حج داشته باشد[1] و همان گونه كه بيان شد، فقدان گزارشي تاريخي در اين مورد نيز نمي تواند دليل مناسبي براي اثبات انجام نشدن اعمال حج توسط ايشان باشد و شايد چنين اعتقادي بدين دليل رواج يافته است كه بر اساس منابع تاريخي، يا محل تولد اين امام بزرگوار در شهر سامرا بوده و يا ايشان در ابتداي كودكي، به همراه پدر بزرگوارشان به اين شهر منتقل شده اند[2]و با توجه به اين كه از طرفي، آن حضرت تا پايان عمرشان، به شدت تحت نظارت مأموران دستگاه خلافت عباسي بوده و از طرفي، هيچ گزارشي مبني بر خروج ايشان از شهر سامرا مشاهده نشده، طبيعتا نبايد امام يازدهم (ع) به حج مشرف شده باشند.
چنين استنباطي نمي تواند كاملا صحيح باشد؛ زيرا:
اولاً: ايشان با وجود اين كه در حصر شديد و تحت نظارت كامل بودند، اما در بيشتر اوقات به صورت رسمي به عنوان زنداني به شمار نيامده، بلكه تلاش مي شد كه در ظاهر، برخوردهاي احترام آميزي با ايشان انجام شده و حضور ايشان در مراسم هاي عمومي و دربار مشهود باشد.[3] ايشان گاه از شهر خارج شده و سپس مراجعت مي كردند[4] و ... بر اين اساس، ممكن بود كه به همراه كارواني از حاجيان و تحت نظارت كامل مأموران حكومت، به حج مشرف شده باشند.
ثانياً: روايت و گزارشي تاريخي وجود دارد كه طي آن، شخصي در شهر مكه از ايشان روايتي را نقل كرده است كه متن كامل اين روايت را جهت مطالعه، خدمتتان عرضه مي كنيم: "حدثنا أبو نصر أحمد بن الحسين بن أحمد بن عبيد الضبي قال حدثنا أبو القاسم محمد بن عبيد الله بن بابويه الرجل الصالح قال حدثنا أبو محمد أحمد بن محمد إبراهيم بن هاشم قال حدثنا الحسن بن علي بن محمد بن علي بن موسى بن جعفر أبو السيد المحجوب إمام عصره بمكة[5] قال حدثني أبي علي بن محمد النقي قال حدثني أبي محمد بن علي التقي قال حدثني أبي علي بن موسى الرضا قال حدثني أبي موسى بن جعفر الكاظم قال حدثني أبي جعفر بن محمد الصادق قال حدثني أبي محمد بن علي الباقر قال حدثني أبي علي بن الحسين السجاد زين العابدين قال حدثني أبي الحسين بن علي سيد شباب أهل الجنة قال حدثني أبي علي بن أبي طالب سيد الأوصياء قال حدثني محمد بن عبد الله سيد الأنبياء ص قال حدثني جبرئيل سيد الملائكة قال قال الله سيد السادات عز و جل إني أنا الله لا إلا أنا فمن أقر لي بالتوحيد دخل حصني و من دخل حصني أمن من عذابي".[6]
و مي دانيم كه بر اساس مباني فقهي، حضور اين امام در شهر مكه نمي توانسته بدون انجام اعمال عمره انجام پذيرد. بنابراين، اگر اين روايت را بپذيريم ايشان يقيناً اعمال عمره را انجام داده و به احتمال زياد، واجب الهي حج نيز از ايشان فوت نشده است.
براي اطلاعات بيشتر، مي توانيد به كتاب حـج الانبيـاء و الأئمه كه توسط بعثه مقام معظم رهبري تهيه شده و نشر مشعر آن را به چاپ رسانده، مراجعه فرماييد.
پي نوشت: [1] در صورت برخورد با چنين مستندي، آن را به اطلاعتان خواهيم رساند و اگر منبع خاصي در اين زمينه، به شما معرفي شد، براي ما ارسال داريد تا ميزان اعتبار آن را بررسي نماييم. [2] مجلسي، محمد باقر، بحار الانوار، ج 50، ص 236، مؤسسة الوفاء، بيروت، 1404 هـ ق. [3] همان، ص 265، ح 25؛ ص 269، ح 34؛ ص 270، ح 37 و ... [4] همان، ص 260، ح 20. [5] در اين قسمت از روايت، به حضور امام يازدهم (ع) در مكه اشاره شده است. [6] شيخ صدوق، عيون أخبار الرضا(ع)، ج 2، ص 135، ح 3، انتشارات جهان، 1378 هـ ق.
منبع: اسلام كوئست


| شناسه مطلب: 72466




امام حسن عسكري حج



نظرات کاربران