سبک زندگی اسلامی در یک اثر
حجت الاسلام فعالی در این نوشتار کوشیده است که اصلیترین مسائل سبک زندگی و نیز رویکرد اسلامی در این باره را معرفی کند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، مؤسسه فرهنگي هنري دين و معنويت آل ياسين، كتاب «مباني سبك زندگي اسلامي» نوشته محمد تقي فعالي را منتشر كرد.
الگوي سبك زندگي با آنكه فرصتها و امكاناتي در اختيار بشر قرار داده، بيماريها و آسيبهاي متعددي را نيز به ارمغان آورده است.
اسلام در جايگاه آخرين و برترين دين الهي الگوهاي متعادل و جامعي را در اختيار انسان قرار ميدهد تا آدمي بتواند ضمن رهايي از تهديدها و آسيبها، به سعادت دنيوي و اخروي دست بيابد. نوشتار حاضر با هدف اصليترين مسائل سبك زندگي و نيز بيان رويكرد اسلامي در سبك زندگي پديد آمده است.
نگارنده اين كتاب را در دو فصل با عنوانهاي: زمينهها و نظريهها و روششناسي عام سبك زندگي اسلامي، تنظيم و در فصل اول مسائل: چرا پديده سبك زندگي مهم است؟ معناشناسي سبك زندگي، نظريهها، تعريف و عوامل ظهور مفهوم سبك زندگي را واكاوي كرده است.
همچنين او در فصل دوم به بررسي موضوعهاي: روششناسي عام، تعريف سبك زندگي اسلامي، مؤلفهها، مفاهيم هم بسته، سبك زندگي، سبك زندگي به مثابه دانشي مستقل، موضوع سبك زندگي اسلامي، گزارههاي سبك زندگي اسلامي به مثابه دانشي مستقل، موضوع سبك زندگي اسلامي، گزارههاي سبك زندگي اسلامي،غايت سبك زندگي اسلامي، ساختار مسائل سبك زندگي اسلامي، وظايف راهبردي سبك شناس، مطالعات ميان رشتهاي، فرايند شكل گيري سبك زندگي اسلامي و نسبت سبك زندگي اسلامي با دانش فقه اخلاق پرداخته است.
در دنياي امروز پديده سبك زندگي اهميت فراواني يافته و تحولاتي كه در جامعه جهاني و نيز كشور ايران در سه دهه اخير رخ داده، مهمترين عامل اهميت يافتن مقوله سبك زندگي است؛ از اين رو، نويسنده در نتيجه گيري اول در اين باره چنين آورده است:
سبك زندگي در معناشناسي به ما ميگويد كه در فرهنگ فارسي سابقهاي ندارد و اگر به صورت محدود به كار رفته است، بيشتر رويكرد ادب و هنر دارد و كاربرد مفهوم سبك زندگي در فرهنگهاي عربي بيسابقه نيست و يادآور واژه اسلوب الحياة است؛ اما مقوله سبك زندگي در فرهنگهاي انگليسي متداول است و به گرايشها، تجارب شخصي، ويژگيهاي زبانشناختي و صنعت مد دلالت دارد.
در ارتباط با سبك زندگي، نظريهها و ديدگاههاي متنوعي شكل گرفته است كه مهمترين آنها عبارتند از: ديدگاه ويلن، زيمل، وبر، آدلر، گيدنز، سوبل، چني و بورديود.
عواملي سبب پيدايش و توسعه سبك زندگي شده است، اين عوامل را ميتوان در پديدههاي مختلف ديد؛ پديدههاي نظير مصرف و مصرفگرايي، شهرنشيني، كار و فراغت و فرديت و فردگرايي. اصالت يافتن بدن، تحول ارزشها، رسانههاي جديد و سيال شدن طبقات.
در هر پژوهشي نخست بايد به روششناسي عام تحقيق نظر داشت و سبك زندگي اسلامي به عنوان يك كلان پروژه، متدولوژي عام دارد؛ از اين رو مؤلف در اين باره در نتيجهگيري بخش دوم چنين نگاشته است:
اولين مسأله در روششناسي عام سبك زندگي از منظر اسلام، التفات به مقام تعريف است. تعريف سبك زندگي اسلامي، مؤلفهها و عناصر سازندهاي دارد كه ميتوان آنها را اين گونه از نظر گذارند؛ الگوهاي رفتاري؛ هستيشناسي سبك، بينشها،ارزشها، تأثير و وضعيت جغرافيايي، رفتارهاي درونزا، سبك زندگي پديدهاي تدريجي و سبك زندگي فردي و اجتماعي.
مفاهيم هم بسته از مباحث ديگري است كه مورد مداقه قرار گرفته است و در اين مبحث نسبت مفهوم سبك زندگي با مفاهيم نظير سيره، سنت، آداب، فرهنگ،آيين زندگي، مهارتهاي زندگي و ارزشها سنجيده است. سبك زندگي را ميتوان دانشي مستقل تلقي نمود. در اين زمينه لازم است موضوع، گزارهها، غايت، روش،ساختار وظايف و فرايند مورد بحث قرار گيرد. از سوي ديگر، سبك زندگي اسلامي به عنوان دانشي مستقل با علوم اسلامي به ويژه فقهي اخلاق نسبتهايي داشت كه در بخش اخير مورد بحث قرار گرفته است.
گفتني است، مؤسسه فرهنگي هنري دين و معنويت آل ياسين، كتاب «مباني سبك زندگي» را با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، در قطع رقعي و ۳۲۷ صفحه به قيمت ۱۵۰۰۰ تومان منتشر كرده است.