مقام والای مادر در قرآن کریم
آیات قرآن که در مورد حق شناسی از والدین آمده است بر دو قسم است: یک قسم حق شناسی مشترک پدر و مادر را بیان میکند و قسم دیگر، آیاتی است که مخصوص حق شناسی مادر است.
قرآن كريم وقتي احترام به پدر و مادر را ذكر ميكند، براي گرامي داشت مقام زن، نام مادر را جداگانه و به صورت مستقل طرح ميكند.
قرآن كريم ميفرمايد: اگر يكي از آن دو يا هر دو، در كنار تو به سالخوردگي رسيدند به آنها حتي «اوف» مگو و به آنها پرخاش مكن و با آنها سخني شايسته بگوي(1) و در بخشي ديگر ميفرمايد: ما سفارش كرديم به انسان كه احسان را نسبت به پدر و مادر فراموش نكند: و انسان را نسبت به پدر ومادرش به احسان سفارش كرديم.(2) پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر خود احسان كنيد.(3) و در جاي ديگر احسان به پدر و مادر را در كنار عبادت حق ياد ميكند: شكرگزار من و پدر و مادرت باش.(4)
اما با همه اين تجليلهاي مشترك، وقتي ميخواهد از زحمات پدر و مادر ياد كند، از زحمت مادر سخن ميگويد، نه از زحمت پدر، آنجا كه ميفرمايد: زحمات سي ماهه مادر را ميشمارد، كه: دوران بارداري، زايمان، ودوران شيرخوراگي براي مادر دشوار است(5). و همه اينها را به عنوان شرح خدمات مادر ذكر ميكند.
قرآن كريم به هنگام يادآوري زحمات حتي اشاره اي هم به اين موضوع ندارد كه پدر زحمت كشيده است. بنابراين، آيات قرآن كه در مورد حق شناسي از والدين آمده است بر دو قسم است: يك قسم حق شناسي مشترك پدر و مادر را بيان ميكند و قسم ديگر، آياتي است كه مخصوص حق شناسي مادر است، قرآن كريم اگر درباره پدر حكم خاصي بيان ميكند فقط براي بيان وظيفه است، نظير: خوراك وپوشاك مادران به طور شايسته به عهده پدر فرزند است.(6) وليكن هنگامي كه سخن از تجليل وبيان زحمات است، اسم مادر را بالخصوص ذكر ميكند.
پي نوشت:
1. اسراء، 23
2. احقاف، 15
3. اسراء، 23
4. لقمان، 14
5. احقاف، 15
6. بقره، 233