اعمال شب و روز اول ماه رجب
به فرموده نبی اکرم(ص) رجب، «شهرالله الأصمّ» است؛ بدان سبب که هیچ ماهى به پای عظمت آن نمىرسد و نیز رجب، ماه خدا و ماه عظیمى است که پروردگار در آن اعمال نیک را چند برابر و گناهان را محو مىکند، نیکوست که با حلول ماه رجب محاسبه دقیقی داشته باشیم و نقطه ضعف اصلی خود را در مقابل شیطان پیدا کنیم.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، محمدتقي فياض، مدرس حوزه و دانشگاه در مطلبي نوشته است: بهتر است كه قبل از آغاز ماه رجب، محاسبه دقيقي داشته باشيم و نقطه ضعف اصلي خود را در مقابل شيطان پيدا كنيم؛ به اين ترتيب كه عيوبي كه احساس ميكنيم آسيبپذيري اصلي ما از آنجاست شناسايي كنيم.
مثلاً كسي ممكن است در برابر شهوت شكم، ضعيف است و ناخواسته پرخوري يا بدخوري ميكند و در نتيجه توفيق روزه و يا برخي اعمال عبادي، از جمله نماز شب را پيدا نميكند، ديگري در برابر عصبانيت و غضب ضعيف است، كسي ممكن است در موقعيّتهاي خاصّي عصباني شود، مثلاً شخصي در حال رانندگي زود عصباني ميشود؛ مهم در اين مسئله آن است كه در يافتن نقاط ضعف اخلاقي خود بهطور كاربردي دقيق شويم؛ دقيقاً جاهايي را كه ميدانيم و تجربه كردهايم كه معمولاً در آن موقعيّتها شيطان، ما را زمين ميزند، محاسبه دقيقي انجام دهيم و آنها را پيدا كنيم.
لازم نيست به خود مغرور شويم و بگوييم من با همه زشتيهاي خودم و با همه جنود شيطان يك باره وارد جنگ ميشوم، انسان حريف نيست، بلكه بايد يك يا دو عيب و نقطه ضعف اصلي را در نظر بگيريم؛ به طور جدّي نسبت به آن ميدانهايي كه واقعاً بيش از بقيه در آنجا زمين خوردهايم حسّاس باشيم.
نسبت به موقعيتهاي مختلف احتياط كنيم
حتّي لازم است كه انسان نسبت به اين موقعيتها احتياط كند؛ مثلاً ميدانيم كاري كه انجام ميدهيم گناه نيست، اما اگر انجام دهيم، وارد فضايي ميشويم كه مناسب نيست و نميتوانيم تبعات آن را كنترل كنيم، پس بهتر است در آن فضا وارد نشويم.
مثلاً تجربه كردهايم كه اگر كسي در مقابل ما بلند حرف بزند، كمكم عصباني ميشويم، پس اگر در چنين موقعيتي قرار گرفتيم و طرف مقابل را نميتوانيم كنترل كنيم، از آن فضا بيرون بياييم، اگر او فرياد ميزند، ما جرعهجرعه آب بنوشيم و يا تلاش كنيم روي موضوع ديگري تمركز نماييم، يا در دل آيات قرآن را بخوانيم و بر آن تمركز كنيم.
به هر صورت بايد تمام تلاشمان بر اين باشد كه در اين ماه بر دهان شيطان بكوبيم.
اعمال شب و روز اول ماه رجب
۱ـ غسل كردن
سيّد بنطاووس مىگويد در كتب «عبادات» روايتى از رسول خدا(ص) يافتم كه آن حضرت فرمود: هر كس ماه رجب را درك كند و در اول، وسط و آخر آن، غسل كند همانند روزى كه از مادر متولد شده، از گناهان خارج شود و پاك شود.
۲ـ روزه گرفتن روز اول
روايت شده كه حضرت نوح(ع) در اين روز به كشتى سوار شد و به كسانى كه همراه او بودند امر فرمود روزه بگيرند كه هر كس اين روز را روزه بگيرد، آتش جهنم يك سال از او دور شود.
۳ ـ زيارت امام حسين(عليه السلام)
از امام جعفر صادق(ع) روايت شده است كه هركس امام حسين(ع) را در روز اول رجب زيارت كند، خداوند او را بيامرزد.
۴ ـ خواندن نماز دو ركعتي
بعد از نماز عشاء، دو ركعت نماز به جا آورد؛ در ركعت اول «حمد» و «الم نشرح» را يك مرتبه و سوره «توحيد» را سه مرتبه بخواند و در ركعت دوم، سورههاى «حمد»، «الم نشرح»، «توحيد» و «معوّذتين» (سورههاى ناس و فلق) را يك بار بخواند و پس از سلام ۳۰ مرتبه بگويد: «لا اله الاّ الله» و ۳۰ مرتبه «صلوات» بفرستد، رسول اكرم(ص) فرمود: كسى كه اين عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را مىآمرزد و از گناه پاك مىشود.
۵ ـ احياى شب اول ماه رجب
شيخ طوسى در «مصباح المتهجّد» از امام صادق(ع) از جدش از اميرمؤمنان على(ع) نقل كرده است كه آن حضرت دوست داشت كه در چهار شب از شبهاى سال، فارغ از هر چيز، به عبادت بپردازد: شب اوّل ماه رجب، شب نيمه شعبان، شب عيد فطر و شب عيد قربان.
در حديثى ديگر، از امام صادق(ع) نقل شده است كه « تا مىتوانى بر احياى شبهاى عيد فطر، عيد قربان و شب اول رجب مراقبت كن»
۶ ـ خواندن دعايى كه از امام جواد(ع) نقل شده است
كه فرمودند مستحب است انسان در شب اول رجب، با اين كلمات، دعا كند «اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِاَنَّكَ مَليكٌ، وَاَنَّكَ عَلى كُلِّ شَىْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّكَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر يَكُونَ اَللّهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَيْكَ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّد نَبِىِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، يا مُحَمَّدُ يا رَسُولَ اللهِ، اِنّى اَتَوَجَّهُ بِكَ اِلَى اللهِ رَبِّكَ وَرَبِّى لِيُنْجِحَ بِكَ طَلِبَتى»
قابل ذكر است، اعمال و نمازهاي پر فضيلت ديگري هم براي اين شب وارد شده كه علاقهمندان ميتوانند به مفاتيحالجنان مراجعه كنند.
ايكنا