«ابوالحَكَم مغربي» پزشك، شاعر و موسيقيدان آندلسي در سال 549 هجري قمري در دمشق درگذشت. او در «اَلمَريه آندلس» بدنيا آمد و از همين رو به مغربي شهرت يافت. ابوالحكم با همه رشته‎ هاي علمي روزگار خود آشنايي كامل داشت ولي تبحّر و تخصّص وي بيشتر در پزشكي و شاعري بود و در موسيقي عقلي و نظري نيز اطلاعاتي در خور توجه داشت و به نواختن عود مي‎پرداخت. او شاعري شوخ طبع بود و در اين خصوص گاهي راه افراط مي‎پيمود. او مدتي در بغداد بسر برد و در اين شهر مدرسه‎ اي بنا كرد و به تعليم شاگردان پرداخت. از آثاري كه به وي نسبت مي‏‎دهند «حافِظَةُ الصِّحَة» رساله‎ ‎اي در امراض صدري، «شرح حقيقة البَرء جالينوس» رساله ‎اي براي پزشكان و بيماران را مي‎توان نام برد.

  خواجه عطا ملك جوينى در چهارم ذى القعده سال 681 هجرى قمرى وفات نمود. نسب ايشان منتهى مى شود به «ابو المعالى جوينى» امام طايفه شافعيه، ولى خود ايشان شيعه و امامى مذهب بودند. وى همانست كه شيخ كمال الدين ميثم بحرانى كتاب شرح نهج البلاغه را بنام او نوشته، چنانچه حسن بن على طبرسى كتاب كامل بهائى را بنام برادر زاده اش بهاء الدين محمد جويني مشهور به "صاحب ديوان" منسوب كرده است.