آیا اعتقاد به قدرت غیبى اولیاى الهى شرک است؟

 

پاسخ:

قرآن كريم در اين زمينه مى‏فرمايد: «وَ ما كانَ لِرَسُولٍ أن يَأتِىَ بِآيَةٍ إلّا بِإذْنِ‏اللَّهِ».[۱]

هيچ پيامبرى نمى‏تواند معجزه‏اى بياورد مگر به اذن خدا.

با اين بيان به روشنى معلوم مى‏گردد كه چنين اعتقادى نه تنها مايه شرك نيست كه با اصل توحيد و يكتاپرستى هماهنگى كامل دارد.

سلطه غيبى اولياى خدا از ديدگاه قرآن‏:

كتاب آسمانى اسلام با صراحت كامل گروهى از بندگان وارسته خدا را نام مى‏برد كه به اذن پروردگار داراى چنين قدرت شگرفى بودند. برخى از فرازهاى آن را در اين زمينه مى‏آوريم:

۱- قدرت غيبى حضرت موسى‏

خداوند بزرگ به پيامبر خود- موسى- فرمان داد عصاى خويش را بر صخره سنگى بزند تا چشمه‏هايى از آب گوارا، جارى گردد:

«وَ اذا سَتَسْقى‏ مُوْسى‏ لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضِرِبْ بِعَصاكَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً».[۲]

- و آنگاه كه موسى براى قوم خود طلب آب نمود به وى گفتيم: عصاى خود را بر سنگ بزن پس دوازده چشمه آب از آن صخره جارى گشت.

۲- سلطه غيبى حضرت عيسى‏

سلطه غيبى عيسى در موارد گوناگونى از قرآن بيان گرديده است كه به نمونه‏اى از آنها اشاره مى‏كنيم:

«انّىْ أخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّيْنِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيْهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِاذْنِ‏اللَّهِ وَ ابرِئُ الأكمَةَ وَالْأبْرَصَ وَ احْىِ الْمَوتى‏ بِإذْنِ‏اللَّه ...»[۳]

- (عيسى فرمود): من مجسّمه‏اى را از گِل مى‏سازم و در آن مى‏دمم تا به اذن خدا به صورت مرغى حقيقى درآيد و نابيناى مادرزاد و مبتلاى به بيمارى پيسى را به اذن خدا شفا مى‏دهم و مردگان را به اذن خدا، زنده مى‏گردانم ...

۳- قدرت غيبى حضرت سليمان‏

قرآن مجيد، پيرامون نيروهاى غيبى كه سليمان در اختيار داشت چنين مى‏فرمايد:

«وَ وَرِثَ سُلَيْمانُ داوُودَ وَ قالَ يا أيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَ اوتينا مِنْ كُلِّ شَى‏ءٍ إنَّ هذا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِيْنِ».[۴]

- سليمان وارث داوود گرديد و چنين گفت: اى مردم زبان مرغان به ما آموخته شد و از هر نوع نعمت به ما ارزانى گشت اين فضل و بخششى آشكار است.

شكّى نيست كارهايى از قبيل جارى ساختن چشمه‏هاى آب زلال از صخره‏اى ستبر بر اثر تماس عصاى موسى با آن سنگ و يا آفرينش مرغى حقيقى از گِل و شفا دادن دردهاى بى‏درمان و زنده نمودن مردگان توسّط عيسى و يا آگاهى سليمان بر منطق پرندگان و دانستن زبان آنها، امورى خارق‏العاده و بيرون از مجارى طبيعى هستند و نوعى اعمال قدرت و سلطه غيبى به شمار مى‏روند.

در حالى كه قرآن مجيد در اين آيه‏ها و آيات بسيار ديگر به بيان سلطه غيبى بندگان شايسته خدا مى‏پردازد، آيا اعتقاد ما به مضمون اين آيه‏هاى روشن قرآنى كه بيانگر قدرت خارق‏العاده اولياى الهى است موجب شرك و يا مايه بدعت در دين خواهد بود؟

با اين بيان به خوبى روشن مى‏گردد كه اعتقاد به نيروى غيبى بندگان صالح به معناى خدا دانستن آنان و يا نسبت دادن كارهاى خدايى به آنها نيست؛ زيرا در صورتى كه چنين اعتقادى ملازم با «الوهيّت» و خدايى آنان باشد، بايد گفت موسى و عيسى و سليمان و ... از نظر قرآن به عنوان «آلهه» و خدايان شمرده شده‏اند در حالى كه همه مسلمانان مى‏دانند كه قرآن كريم اولياى الهى را بندگان وارسته خدا به شمار مى‏آورد.

تا اينجا معلوم گرديد كه اعتقاد به قدرت غيبى عزيزان درگاه خدا در صورتى كه آن را متّكى به نيروى پايان‏ناپذير الهى دانسته و آنان را وسيله ابراز قدرت خداوندى قلمداد نماييم نه تنها موجب دوگانه پرستى نيست، بلكه با اصل توحيد حقيقى هماهنگى كامل دارد؛ زيرا ملاك توحيد و يكتاپرستى آن است كه همه نيروها را در جهان به خدا منسوب بدانيم و او را سرچشمه تمام سلطه‏ها و حركت‏ها تلقّى نماييم.

كليد واژه: قدرت غيبي، اولياء، ائمه، امامان، شرك، شيعه، شرك، غلوّ.

 

 

مراجعه شود: شيعه پاسخ مى‏دهد ؛ ص۲۲۲

---