افتخار امام صادق علیه السلام به ابوبکر
شیعه از امام جعفر صادق[ علیه السلام ] نقل می‌کند که وی با افتخار می‌گفت: «ابوبکر دوبار مرا زاده است»؛ چون در نسب از دو طریق به ابوبکر می‌رسید: اول از طرف مادرش فاطمة بنت قاسم بن محمد بن ابی‌بکر و دوم از طرف مادربزرگش اسماء
شيعه از امام جعفر صادق[ عليه السلام ] نقل مي‌كند كه وي با افتخار مي‌گفت: «ابوبكر دوبار مرا زاده است»؛ چون در نسب از دو طريق به ابوبكر مي‌رسيد: اول از طرف مادرش فاطمة بنت قاسم بن محمد بن ابي‌بكر و دوم از طرف مادربزرگش اسماء بنت عبدالرحمان بن ابي‌بكر». با اين حال، شيعه با روايت‌هاي دروغين از امام صادق[ عليه السلام ] نقل مي‌كند كه او جدّش ابوبكر را مذمت مي‌كرد.
چگونه امام صادق[ عليه السلام ] از يك طرف به جد خودش ابوبكر افتخار مي‌كرد و از سوي ديگر او را مذمت مي‌نمود؟
پاسخ
بنابر قاعده‌اي كه عالمان علم رجال و درايه گفته‌اند صرف نقل روايتي، دليل بر صحت آن نيست؛ هر چند در منابع حديثي باشد، بلكه بايد صحت و عدم صحت سند و دلالتش مورد بررسي قرار گيرد. اين حديث نيز در منابع شيعه نيامده، بلكه در كشف الغمه به نقل از عبدالعزيز بن اخضر جنابذي از بزرگان اهل سنت نقل شده است، ولي صحيح نيست. اول آنكه سند صحيحي در نزد شيعه ندارد؛ از جانب ديگر بر فرض صحت سند، اين حديث بر آنچه ايشان گفته‌اند دلالت ندارد؛ زيرا جمله‌اي كه در كتاب كشف الغمه از منابع اهل سنّت نقل شده اين است: «وَلَدَني ابوبَكرٍ مَرَّتَينِ»؛ «من از دو طريق با ابوبكر وابستگي نسبي دارم».
اين جمله هيچ دلالتي بر افتخار كردن ندارد، بلكه فقط بيان نسب مادري است بي‌آنكه از يكي از اجداد خود خشنود يا ناراحت باشد. شما در سخن امام صادق عليه السلام معناي «افتخار» را از كجا آورده‌ايد؟ حال پرسش اين است كه چگونه است با وجود آن همه افتخارات در اجداد پدري از امام باقر تا امام حسين تا اميرالمؤمنين:، امام صادق عليه السلام به آنها افتخار نمي‌كند، ولي به انتسابش به ابوبكر افتخار مي‌كند؟ مگر در ابوبكر چه فضيلتي موجود بود كه مي‌بايست به آن افتخار كند؟
1. اين گفتار شما، بدان مي‌ماند كه كسي بگويد: خداوند در قرآن با افتخار گفته است كه موسي در دامن فرعون بزرگ شد! در حالي كه سخن قرآن در اين‌باره تنها نقل واقعه است، نه افتخار و نه انزجار.
2. حنظله چنان در اوج ايمان قرار گرفته بود كه وقتي به شهادت رسيد، ملائكه او را غسل دادند و به «غسيل الملائكه» شهرت يافت. پدرش ابوعامر راهب بود كه مسجد ضرار را ساخت و به مشركان پيوست و بارها با رسول خدا صلي الله عليه و آله جنگيد، تا آنجا كه آيه 10 عليه السلام سوره «توبه» عليه او نازل شد.[1]
آيا مي‌توان گفت حنظله غسيل الملائكه افتخار مي‌كند به اينكه فرزند چنين پدري است؟
[1]. الاصابة، ج 7، ص250.