انقلاب اسلامی و ضرورت تاریخی وحدت اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمين قاضي‌عسگر، نماينده‌ ولي فقيه در امور حج و زيارت امروز (25آذرماه) طي يادداشتي در روزنامه جام جم نوشت: پيروزي انقلاب اسلامي ايران به مثابه بزرگ‌ترين انقلاب فرهنگي قرن بيستم، فرصتي فراهم كرد تا بنيانگذار كبير انقلاب اسلامي و رهبر معظم انقلاب با پيام‌ها و رهنمودهاي خود و بسيج امكانات و نيروهاي متعهد، و با بهره‌گيري از بُعد وحدت‌آفرين حج، زمينه آرزوي ديرينه تحقق تقريب مذاهب اسلامي را فراهم سازند. جمهوري اسلامي ايران از آغاز پيروزي انقلاب اسلامي تاكنون به وحدت و تقريب مسلمانان و پيشگيري از هر اقدام تفرقه‌انگيز، توجهي ويژه كرده است.
اعلان 12 تا 17 ربيع‌الاول هر سال (ايام ولادت پيامبر اسلام) به‌عنوان هفته وحدت؛ جلوگيري از نشر كتاب‌هاي تفرقه‌آميز، صدور فتواي امام خميني(ره) مبني بر لزوم نماز جماعت گزاردن شيعيان همراه با ساير مسلمانان در مراسم حج و تأسيس دانشگاه مذاهب اسلامي، تشكيل مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي و ... از جمله اقدامات جمهوري اسلامي ايران در جهت تقريب مذاهب اسلامي بوده است. به باور بسياري از نظريه‌پردازان، وجه غالب انقلاب اسلامي را مي‌توان كوشش در راه احياي اسلام سياسي و همچنين فرهنگ و تمدن اسلامي دانست.
انقلاب اسلامي با تأكيد بر وحدت شيعه و سني، تقريب مذاهب اسلامي و نفي فرقه‌گرايي مذهبي، درصدد وحدت ملت‌هاي مسلمان و احياي تمدن اسلامي برآمد. گرچه همه اختلاف‌ها ميان مذاهب مختلف اسلامي قابل‌رفع نيست، اما امكان گفت‌وگو براي حل اختلاف در آرا و نظرات فقهي در بستر تقريب مذاهب اسلامي و تأكيد بر مشتركات مذاهب وجود دارد. حضرت امام (ره) در همين زمينه مي‌فرمايند: «ما، به حسب حكم خداي تبارك و تعالي، اخوت خودمان را با همه مسلمين جهان، با دولت‌هاي كشورهاي اسلامي، با ملت‌هاي مسلم، در هر مذهبي هستند، در هر كشوري هستند، ما برادري خودمان را با آنها اعلام مي‌كنيم.
ما مي‌خواهيم همه مسلمين، يد واحده باشند بر مَنْ سِواهم. هركس، در محيط خودش، با هر حكومتي كه هست و با هر مذهبي كه هست، در محيط خودش باشد و مستقل باشد.»(صحيفه نور، ج 9: 202) همان‌گونه كه حضرت امام (ره) اشاره مي‌كنند مراد از طرح موضوع وحدت به معناي اين نيست كه همه يك جور فكر كنند و يك روش داشته باشند و سليقه‌هاي مختلف تبديل به يك سليقه شود. در قرآن آمده است اگر خدا مي‌خواست همه را مثل هم قرار دهد اين كار را مي‌كرد ولي خداوند آنها را قبايل و ملت‌هاي مختلف قرار داد و از آنها خواسته است كه همديگر را بشناسند و به هم نزديك شوند. اگر قرار بود همه يك جور فكر كنند ديگر در دنيا تحولي به‌وجود نمي‌آمد و جامعه مرده و راكدي داشتيم. معناي وحدت اين است كه روي امهات و اصول مشتركي مانند توحيد، نبوت، امامت و ... اتحاد داشته باشيم. به غير از ناصبي‌ها و وهابيون تند، بقيه جهان اسلام نسبت به اهل بيت علاقه و محبت دارند و وقتي چنين است، طبيعي است كه با وجود داشتن سلايق مختلف مي‌توان روي اصول توافق كرد.
البته بحث وحدت فراتر از اسلام مطرح است، آيه 108 سوره انعام «وَلا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّه‏ِ فَيَسُبُّوا اللّه‏َ عَدْواً بِغَيْرعلم» مي‌فرمايد: حتي به دشمنان اسلام كه بت مي‌پرستند دشنام ندهيد و سب نگوييد چرا كه موجب مي‌شود آنها نيز به مقدسات شما فحاشي كنند. اميرالمومنين(ع) در جنگ با سربازان معاويه خطاب به ياران خود فرمودند: «أَكْرَهُ أَنْ تَكُونُوا سَبَّابِينَ». امام ‌مي‌فرمايند: من دوست ندارم شما دشنام‌دهنده باشيد، آنها اشتباهات و عيوبي دارند آنها را بگوييد ولي فحش ندهيد.
امروز رمز پيروزي امت اسلامي در مقابل استكبار جهاني و تروريسم تكفيري در وحدت جهان اسلام است. اميرمومنان علي بن ابيطالب(ع) فرمود: «و الله اني لأظن أن هؤلاء القوم سيد الون منكم». امام قسم جلاله مي‌خورند و مي‌فرمايند: والله قسم مي‌بينم روزي را كه اينها بر شما مسلط مي‌شوند سپس به چند چيز اشاره مي‌كنند؛ يكي از آنها اين است مي‌بينم دشمنان كه در مسير باطلند در باطلشان با هم متحدند و شما در مسير حق‌تان با هم اختلاف داريد. بنابر اين نبايد مسائل جزئي و زودگذر و مطامع شخصي برخي از حاكمان جاهل و نادان اسلامي، بهانه‌اي براي تفرقه در جهان اسلام بشود. علماي اهل تسنن و تشيع براساس روش قرآني بايد سخنان هم را بشنوند، نقد كنند و براي برون رفت از مصائب و گرفتاري‌هاي جامعه اسلامي راه‌حل اصولي ارائه كنند. اگر علما سكوت كنند، نتيجه‌اش رواج مجادله، جنگ، تكفير و تروريسم در جامعه اسلامي است.
متاسفانه در سال‌هاي اخير در حركت‌هايي كه استعمارگران بين‌المللي منشأ آن بودند و برخي كشورهاي منطقه نيز عامل دست آنها شده و به سراغ موارد اختلافي بين شيعه و سني رفتند و با استفاده از ابزار روز، مطالبي را كه در كتاب‌ها نسبت به مقدسات يكديگر وجود داشت، برجسته كردند يا برخي اظهارنظرهاي ناپخته و گاهي هم بسيار خطرناك را در جوامع عمومي مطرح نمودند كه موجب شد دشمن با دامن زدن به اين اختلافات همان ايده انگليسي اختلاف بينداز و حكومت كن را عملي كند.
امام راحل (رض)، رهبر معظم انقلاب و مراجع تقليد همواره بر پرهيز از دامن زدن به توطئه اختلاف‌افكني و لزوم احترام به مقدسات يكديگر تاكيد داشته و دارند، در اين موضوع بحث غيرمسلمانان هم مطرح است چرا كه در جهان كنوني، اطلاعات لحظه‌اي منتقل مي‌شود و كوچك‌ترين حرف و موضع‌گيري نادرست عليه مذاهب و اديان موجود جهان، موجب مي‌شود دشمني‌ها توسعه يابد كه بايد با هوشياري همگان، اين‌گونه توطئه‌ها خنثي شود.