احکام مناسبتی عید فطر بر اساس فتاوی رهبری

به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، در آستانه فرارسيدن عيد سعيد فطر پايگاه اطلاع‌رساني دفتر مقام معظم رهبري اقدام به انتشار فتاوي حضرت آيت‌الله خامنه‌اي در رابطه با احكام مناسبتي عيد فطر كرده كه متن آن به شرح ذيل است:
رؤيت هلال در بلاد شرقي
س. اگر در شهري شرقي ماه ديده شود براي همه ي شهرهاي غربي هم اول ماه ثابت ميشود؟ و يا اين به فاصله ي دو شهر بستگي ندارد؟ واگر مثلا كسي در ژاپن كه جزو شرقي ترين كشور ها است ماه را ببيند براي كل دنيا اول ماه ثابت ميشود؟
ج. اتحاد افق در رؤيت هلال شرط است و مقصود از اتحاد افق، شهرها و يا كشورهايي است كه از جهت احتمال رؤيت هلال و عدم احتمال رؤيت يكسان باشند وتشخيص آن با مكلف است.
راه‌هاي ثبوت اول ماه
س. آيا كسي كه مرجع تقليد ديگري دارد در ثبوت اول ماه مي تواند به مقام معظم رهبري رجوع كند؟ راههاي ثبوت اول ماه چيست؟
ج. اصل ثبوت رؤيت هلال ماه، تقليدي نيست، بلكه اگر شخص از گفته و اعلام نظر يك مرجع تقليد، اطمينان به رؤيت ماه پيدا كند، بايد ترتيب اثر دهد؛ در هر صورت اول ماه به پنج چيز ثابت مي شود: اول: آنكه خود انسان ماه را ببيند. دوم: عده اي كه از گفته آنان اطمينان پيدا مي شود بگويند ماه را ديده ايم و همچنين است هر چيزي كه به واسطه آن اطمينان پيدا شود. سوم: دو مرد عادل بگويند كه ماه را ديده ايم،
چهارم: سي روز از اول ماه بگذرد. پنجم: حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است.
ملاك رؤيت هلال
س. رؤيت ماه نو با ابزار چه حكمي دارد آيا رويت تصوير هلال ماه با استفاده از دوربين مخصوص و انعكاس نور و بازخواني اطلاعات ضبط شده توسط رايانه، براي اثبات اول ماه كفايت مي كند؟
ج. رؤيت با وسيله، فرقي با رؤيت به طريق عادي ندارد و معتبر است. ملاك آن است كه عنوان رؤيت محفوظ باشد. پس رؤيت با چشم و با عينك و با تلسكوپ محكوم به حكم واحدند. اما در مورد انعكاس به رايانه كه درآن صدق عنوان رؤيت معلوم نيست محل اشكال است.
خطبه نماز عيد فطر
س. آيا ايراد خطبه توسط امام در نماز عيد فطر واجب است؟
ج. واجب نيست؛ بلكه اگر در زمان غيبت امام معصوم عليه السلام رجاء به جماعت بخوانند، دو خطبه بعد از آن را رجاء به جا مي آورند؛ و ترك اين خطبه ها در زمان غيبت، جايز است .
مكان نماز عيد فطر
س. خواندن نماز عيد فطر در مسجد و زير سقف افضل است يا زير آسمان؟
ج. كراهت دارد نماز عيد را زير سقف بخوانند.
اقتدا به نماز عيد در قنوت
س. آيا در نماز عيد فطر يا آيات مي توان در قنوت اول يا غير آن به امام پيوست؟
ج. اشكال ندارد.
ايراد خطبه قبل از نماز عيد
س. اگر در نماز عيد فطر خطبه ها را قبل از نماز بخوانند (زيرا بعد از نماز مردم پراكنده ميشوند)، آيا نماز باطل ميشود؟
ج. جايز نيست خطبه هاي نماز عيد قبل از نماز خوانده شود؛ و ترك خطبه ها نيز در زمان غيبت جايز است.
فطريه سيد
س. بنده سيد هستم و همسرم سيد نيستند. مي خواستم بدانم زكات فطريه همسرم را جزو فطريه سادات بايد پرداخت نمايم يا جزو فطريه غيرسادات؟
ج. در فطريه، سرپرست ملاك است؛ اگر سرپرست سيد باشد مي تواند هم به سيد و هم به غير سيد زكات فطره را بدهد.
مبلغ زكات فطريه
س. زكات فطريه نفري چند تومان مي باشد؟
ج. شخص بايد براي خودش و كساني كه نان خور او محسوب مي شوند، براي هر نفر سه كيلو از خوراك مردم (مانند گندم، جو، خرما، كشمش، برنج، ذرت و يا مانند اينها) و يا پول يكي از آنها را به مستحق بدهد و كفايت مي كند و منحصر به قوت غالب نيست و قيمت آن را مي توانيد از بازار به دست آوريد.
فطريه مهمان
س. فطريه مهمان برعهده كيست؟
ج. در صورتي كه نانخور ميزبان محسوب نشود، بر عهده خودش است.
فطريه مهمان شب عيد فطر
س. آيا فطريه مهمان شب عيد فطر هم بر عهده ي ميزبان است؟
ج. مهمان يك شبه نان خور محسوب نمي شود لذا زكات فطره او بر ميزبان واجب نمي شود.
پرداخت فطريه توسط نانخور
س. من نانخور پدرم هستم و فطريه من بر گردن پدرم است. آيا ميتوانم فطريه ام را خودم بدهم؟
ج. صحيح نيست؛ بله اگر با اجازه پدر و از طرف او فطره خودتان را بدهيد، مانع ندارد و از عهده پدر ساقط مي شود.
زمان پرداخت زكات فطره
س. آيا ميشود زكات فطره را روز عيد فطر جدا كرد و چند روز بعد از عيد فطر به فقرا داد؟
ج. مانعي ندارد لكن در رساندن به فقير نبايد سهل انگاري كند و احتياط واجب اين است كه هر وقت آن را مي دهد مجدداً نيت فطره كند.
فطريه جنين
س. آيا براي جنين لازم است فطريه پرداخت شود؟
ج. فطريه جنين واجب نيست.
مصرف زكات فطره
س. هميشه مقدار يك سوم زكات فطريه جمع آوري شده براي مخارج مسجد برداشته مي شود (با اينكه مسجد داراي موقوفات و در آمد ختم ميباشد) آيا صحيح است؟
ج. احتياط اين است كه آن را به فقراي شيعه بدهند.
پرداخت فطريه به عنوان اقساط وام
س. در صندوق قرض الحسنه مسجد هر سال تعدادي از وام گيرندگان اقساط خود را به دلائلي كه نمي دانيم، پرداخت نمي كنند، آيا دادن مقداري فطريه براي اقساط اين افراد به صندوق جايز است؟
ج. صحيح نيست مگر توان پرداخت را نداشته باشند.
بردن فطريه به شهر ديگر
س. آيا مصرف فطريه در محل يا شهرهاي ديگر با وجود فقير در همين محل جايز است؟
ج. بنابر احتياط در همان شهر پرداخت شود؛ بله اگر در آن شهر مستحق پيدا نشود، مي تواند آن را به شهر ديگري برد.
پرداخت فطريه به پدر و مادر يا بالعكس
س. دادن زكات فطره از سوي پدر ومادر به فرزند فقير يا بالعكس اشكال دارد؟
ج. اگر فرزندان فقير باشند، پدر و مادر بايد مخارج واجب آنان را بپردازند و نمي توان چيزي از زكات فطره را بابت مخارج واجب زندگي به آنها داد ولي پرداخت زكات فطره به آنان براي اداي دين و يا مايحتاجي كه تأمين آن بر پدر و مادر واجب نيست اشكال ندارد؛ و اگر پدر و مادر فقير باشند و فرزند دارا باشد نيز حكم مسأله مانند صورت قبل است.
تقسيم مبلغ فطريه
س. آيا مبلغ فطريه را مي توان بين چند نفر تقسيم كرد؟
ج. بنا بر احتياط كمتر از يك صاع به فقير داده نشود.
فطريه همسر سيد
س. شخصي غير سيد كه تا الآن اشتباهاً سهم فطريه همسر سيده خود را به صندوق فطريه سادات مي انداخته، الآن چه وظيفه اي دارد؟
ج. اگر فطريه را به سيد داده كفايت نمي كند و بايد مجدداً پرداخت كند.
منبع: ايكنا