چاه حُلوَه

از چاه‌هاي مدينه و محل بيتوته پيامبر(صلي الله عليه و آله)

چاه حلوه از چاه‌هاي مدينه است كه در سده‌هاي اوليه هجري، در كوچه‌اي از اين شهر با همين نام، قرار داشت.[1] بعدها برخي از قريشيان خانه‌هايي براي خود در اين كوچه و نزديك چاه ساختند كه از جمله است خانه عامر بن ابي‌وقاص زُهري، برادر سعد بن ابي‌وقاص، حُوَيطب بن عبدالعزي، از مؤلفة القلوب و نيز آمنه، دختر سعد بن ابي‌سرح.[2]

گزارشي از حفر كننده و مالك چاه حلوه در دست نيست. از اين چاه، در منابع تاريخي، كمتر ياد شده است. به نقل از ابن زباله (م.199ق.) روزي پيامبر(صلي الله عليه و آله) حيواني را ذبح
كرد و براي همسران خود فرستاد. اما برخي
از آنان، در پاسخ به اين رفتار حضرت، با سخنان توهين‌آميزِ خود ايشان را رنجاندند. پس از آن پيامبر(صلي الله عليه و آله) از آنان دوري گزيد
و به مدت 29 شب كنار چاه حلوه بيتوته كرد.[3] ابن سعد (م.230ق.) گزارشي با همين مضمون ارائه كرده، اما در آن از چاه حلوه نامي
نبرده است.[4]

منابع جغرافيايي و نيز تاريخي، از حوادث مرتبط با چاه در سده‌هاي بعد، گزارشي ارائه نداده‌اند. سمهودي(م.911ق.) در سده دهم، از مكان اين چاه، اظهار بي‌اطلاعي كرده است.[5] از موقعيت كنوني اين چاه خبري در دست نيست.

اخبار المدينه: محمد بن الحسن بن زباله (م.199ق.)، به كوشش صلاح عبدالعزيز زين سلامه، مدينه، مركز بحوث و دراسات المدينه، 1424ق؛ تاريخ المدينة المنوره (اخبار المدينة النبويه): عمر بن شبّه النميري (م.262ق.)، به كوشش فهيم محمد شلتوت، قم، دار الفكر، 1368ش؛ الطبقات الكبري: محمد بن سعد (م.230ق.)، بيروت، دار الصادر، 1409ق؛ وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفي: علي بن عبدالله السمهودي (م.911ق.)، به كوشش محمد محيي‌الدين عبدالحميد، بيروت، دار الكتب العلميه، 2006م.

 

---