احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی احمد بن اقبال قزوینی

احمد بن اقبال قزوینی

 از دانشوران و قاریان ایرانی مکه ابوالعباس احمد بن عمر[1] اقبال[2] یا ابوالعباس بن ابی‌عمر معروف به قزوینی مکی در جمادی الآخره سال 639ق. زاده شد.[3] به‌ رغم تصریح منابع به شهرت قزوینی، گزارشی از محل ولادت او در دست نیست. وی پس از عزیمت ب

 از دانشوران و قاريان ايراني مكه

ابوالعباس احمد بن عمر[1] اقبال[2] يا ابوالعباس بن ابي‌عمر معروف به قزويني مكي در جمادي الآخره سال 639ق. زاده شد.[3] به‌ رغم تصريح منابع به شهرت قزويني، گزارشي از محل ولادت او در دست نيست. وي پس از عزيمت به مكه همراه پدر خويش، سال‌ها در آن‌جا اقامت گزيد. او نزد برخي دانشوران اين شهر همچون ابن عساكر (م.571ق.)، عزالدين فاروثي (م.694ق.)، ابوالفضل مريسي (م.655ق.) و دلاصي (م.694ق.) دانش آموخت.[4] سپس ضمن مهاجرت به يمن، شهر عدن را موطن خويش برگزيد و گويا تا پايان عمرش در همان شهر  زيست.[5] در منابع، به زمان اين مهاجرت اشاره نشده است.

 

مقام علمي ابوالعباس و به ويژه چيره‌دستي وي در تفسير، حديث و دانش قرائت سبب شد تا جويندگان دانش با حضور در آن شهر، نزد وي به فراگيري اين علوم در مسجد سماع پردازند؛ مسجدي كه به دليل فراواني استماع كتب در آن، به اين نام خوانده مي‌شد. دلاصي ضمن شعري ديگران را در دانش نزد او فقير شمرده است.[6] جَنَدي، از مورخان سده هفتم و هشتم ق. كه منظومه حاجبيه و كتاب تفسير الوسيط واحدي را نزد وي آموخت، از اهتمام او در تلاوت قرآن ياد كرده است.[7]

 

از زمان درگذشت او گزارشي در دست نيست. جندي هنگام ترك عدن، وي را پير و شكسته وصف كرده است.[8] فأسي بر پايه اين گزارش، عمر وي را 70 سال يا بيشتر دانسته و بر اين باور است كه او تا سال 720ق. زنده بوده است.[9] پذيرش اين ادعا از آن جهت جاي درنگ دارد كه با توجه به ولادت ابوالعباس در 639ق. سن او در سال720ق. افزون بر80 سال مي‌شده است.[10] درباره وي گفته‌اند كم‌نظير است كسي كه به اندازه او، در اقراء (آموزش قرائت) صبر و حوصله ورزيده باشد.[11]

 

منابع

تاريخ ثغر عدن: عبدالله طيب بن عبدالله ابومخرمه (م.948ق.)، ليدن، مطبعة بريل، 1936م. السلوك في طبقات العلماء و الملوك: محمد بن يوسف الجندي (م.732ق.)، به كوشش محمد الحوالي، صنعا، مكتبة الارشاد، 1416ق. العقد الثمين في تاريخ البلد الامين:محمد الفأسي (م.832ق.)، به كوشش فؤاد سير، مصر، الرساله، 1406ق. ميقات حج: تهران، حوزه نمايندگي ولي فقيه در امور حج و زيارت.

 

سيد جعفر جوادي

…


[1]. تاريخ ثغر عدن، ص11، 43.

[2]. العقد الثمين، ج3، ص18.

[3]. السلوك، ج2، ص428؛ العقد الثمين، ج3، ص18.

[4]. السلوك، ج2، ص428؛ العقد الثمين، ج3، ص18؛ تاريخ ثغر عدن، ص11، 43.

[5]. السلوك، ج2، ص428؛ العقد الثمين، ج3، ص18.

[6]. السلوك، ج2، ص428.

[7]. السلوك، ج2، ص428؛ تاريخ ثغر عدن، ص11-12، 43-44.

[8]. السلوك، ج2، ص428.

[9]. العقد الثمين، ج3، ص18-19.

[10]. تاريخ ثغر عدن، ج2، ص11.

[11]. العقد الثمين، ج3، ص18؛ ميقات حج، ش11، ص112، «نقش ايرانيان در حرمين شريفين».

 




نظرات کاربران