اخبار مکه ابن اعرابی
از کتاب‌های گمشده تاریخ محلی مکه، نوشته احمد بن محمد بن الاعرابی بصری صوفی (م.341ق.) احمد بن محمد بن زیاد بن بشر بن درهم، نام‌آور به ابن الاَعرابی و مکنّا به ابوسعید از محدثان، صوفیان و شیخ الحرم٭ بصره بوده که به مکه مهاجرت کرده و ه
از كتاب‌هاي گمشده تاريخ محلي مكه، نوشته احمد بن محمد بن الاعرابي بصري صوفي (م.341ق.)
احمد بن محمد بن زياد بن بشر بن درهم، نام‌آور به ابن الاَعرابي و مكنّا به ابوسعيد از محدثان، صوفيان و شيخ الحرم٭ بصره بوده كه به مكه مهاجرت كرده و همان جا درگذشته است.[1] تنها آگاهي ما از كتاب وي، تصريح مؤلف در معجم الشيوخ خويش به تأليف چنين كتابي است.[2]
تاريخ‌‌نگاران و كتاب‌شناسان پيش از سخاوي از اين كتاب ياد نكرده و سخني نيز در آثار آنان يافت نمي‌شود كه حاكي از رؤيت آن باشد. گويا سخاوي به پشتوانه معجم الشيوخ نويسنده وجود چنين اثري را مسلّم پنداشته[3] و سپس آثار كتاب‌شناختي مكه نيز به دنبال او از اين كتاب ياد كرده‌اند.[4] ذهبي (م.748ق.) در رديف نگاشته‌هاي ابن الاعرابي تاريخ بصره را ياد كرده؛ اما از كتابي درباره مكه نام نبرده است.[5]
منابع
الاعلان بالتوبيخ: شمس الدين السخاوي (م.902ق.)، به كوشش فرانس روزنتال، بيروت، دار الكتب العلميه؛ التاريخ و المورخون: محمد الحبيب الهيله، مكه، مؤسسة الفرقان، 1994م؛ حلية الاولياء: ابونعيم الاصفهاني (م.430ق.)، بيروت، دار الكتاب العربي، 1405ق؛ سير اعلام النبلاء: الذهبي (م.748ق.)، به كوشش گروهي از محققان، بيروت، الرساله، 1413ق؛ طبقات الصوفيه: السلمي (م.412ق.)، به كوشش نورالدين شريبه، قاهره، مكتبة الخانجي، 1406ق؛ معجم ابن الاعرابي: احمد بن محمد بن الاعرابي (م.340ق.)؛ معجم ما الف عن مكه: عبدالعزيز سنيدي، رياض، مكتبة الملك فهد، 1420ق؛ المنتظم: ابن الجوزي (م.597ق.)، محمد عبدالقادر و ديگران، بيروت، دار الكتب العلميه، 1415ق.
ابراهيم احمديان