اخبار مکه حسنی
کتابی در تاریخ مکه، نوشته زید بن هاشم حسنی (زنده در 676ق.) این کتاب از آثار گمشده تاریخ مکه است[1] و منابع تاریخی مکه بدان اشاره نکرده‌اند. گویا نخست بار فأسی (م.832ق.) بی‌آن که از مضمون دقیق کتاب آگاه باشد، از آن نام برده است. او تصریح
كتابي در تاريخ مكه، نوشته زيد بن هاشم حسني (زنده در 676ق.)
اين كتاب از آثار گمشده تاريخ مكه است[1] و منابع تاريخي مكه بدان اشاره نكردهاند. گويا نخست بار فأسي (م.832ق.) بيآن كه از مضمون دقيق كتاب آگاه باشد، از آن نام برده است. او تصريح كرده كه خود، اين كتاب را نديده و از اين رو نميداند درباره رجال است يا تاريخ محلي مكه. ولي احتمال دوم را قويتر دانسته است.[2] سخاوي نيز بيهيچ توضيحي تنها اشاره كرده كه زيد بن هاشم، وزير مدينه نبويه، كتابي در تاريخ مكه دارد.[3] حاجي خليفه به پيروي از فأسي، از اين كتاب ياد كرده است.[4] از نام دقيق كتاب نيز آگاهي در دست نيست و عنوان اخبار مكه را كتابشناسان و تاريخنگاران همروزگار ما بر آن نهادهاند.[5]
منابع
الاعلان بالتوبيخ: شمس الدين السخاوي (م.902ق.)، به كوشش فرانس روزنتال، بيروت، دار الكتب العلميه؛ شفاء الغرام: محمد الفأسي (م.832ق.)، به كوشش گروهي از علما، بيروت، دار الكتب العلميه، 1421ق؛ العقد الثمين في تاريخ البلد الامين: محمد الفأسي (م.832ق.)، به كوشش محمد حامد، الرساله؛ كشف الظنون: حاجي خليفه (م.1067ق.)، بيروت، دار الكتب العلميه، 1413ق؛ معجم المؤلفين: عمر كحّاله، بيروت، دار احياء التراث العربي ـ مكتبة المثني؛ معجم ما الّف عن مكه: عبدالعزيز سنيدي، رياض، مكتبة الملك فهد، 1420م.
ابراهيم احمديان
[1]. معجم المؤلفين، ج4، ص191.
[2]. شفاء الغرام، ج1، ص17؛ العقد الثمين، ج1، ص9.
[3]. الاعلان، ص281.
[4]. كشف الظنون، ج1، ص306.
[5]. براي نمونه نك: معجم ما الف عن مكه، ص99.