نماز عبادی ترین و اعلی ترین جایگاه را در ارتباط قلبی بنده با خدا دارد
نماز، اولین شکل عبادتی است که در اسلام بدان امر و در قالب تکلیف ارائه شد؛ همچنین، نخستین فرع از فروع دین مقدس اسلام و عمود خیمه شریعت و معراج مومن است.
در جهان امروز لجام گسیختگی فرهنگی به طور فزایندهای سلامت و امنیت اخلاقی بسیاری از جوامع را به خطر انداخته است و همه روزه شاهد طغیان و عصیان جریان ها و پدیده های مختلف نوظهور در بین نوجوانان و جوانان هستیم که شاکله قبح گناه را از هم گسیخته و عادی سازی مفاهیم غیرارزشی را رواج می دهد. خروج از این منجلاب و جلوگیری از سقوط جوانان در دره نیستی و فلاکت جز به راهبرد دیانت و ارزش نیست، ایدئولوژی صحیح به انسان هویت و شخصیت متعالی می دهد، مسیر هدایت دین اسلام کاملترین و بروز ترین مسیر هدایت ادیان الهی است. هدایتی که از یک طرف انسان و از طرف دیگر ذات اقدس باری تعالی را به یک نقطه اتصال و کسب جایگاه کمال رهنمون می سازد.
نماز عبادی ترین و اعلی ترین جایگاه را در ارتباط قلبی بنده با خداوند دارد، اولین شکل عبادتی که در اسلام بدان امر و در قالب تکلیف ارائه شد نماز است، نخستین فرع از فروع دین مقدس اسلام و عمود خیمه شریعت و معراج مومن است. این فریضه الهی در تمام ابعاد زندگی بندگان جریان دارد. ارتباط بندگان با خالق هستی در نماز جلوه نمایی می کند و ارتباطی شیرین که در موقعیت های گوناگون از جمله زیارت بر حلاوت توسل بندگان صالح خدا می افزاید. نماز به معنای پرستش، سجود بندگی و اطاعت خم شدن برای اظهار بندگی است . مفهوم نماز به معنای خدمت و بندگی، فرمانبرداری، سر فرود آوردن و تعظیم کردن به نشانه احترام و مهمترین سفارش انبیاست. نماز داروی نسیان و وسیله ذکر خداست رابطه معنوی مخلوق با خالق است.
فلسفه، فایده، آثار، شرایط، آداب و اوصاف نماز در آیات و روایات بسیار آمده است، لقمان حکیم پسرش را به نماز توصیه می کند. حضرت عیسی نیز در گهواره فرمود: خدایم مرا به نماز و زکات سفارش کرده است، همچنین حضرت ابراهیم همسر و کودک خویش را در بیابان های داغ مکه آن هنگام که هیچ آب و گیاهی نداشت برای به پا داشتن نماز مسکن داد. خداوند می فرماید: از نماز و صبر کمک بگیرید تا بر مشکلات پیروز شوید. همچنین نماز به منزله پرچم نشانه مکتب اسلام است چنان که پیامبر(ص) فرمودند: نماز به منزله سر نسبت به تن است. در اهمیت نماز همین بس که حضرت علی(ع) در جنگ صفین و امام حسین(ع) در ظهر عاشورا دست از جنگ کشیدند و به نماز ایستادند آنگاه که به حضرت علی(ع) ایراد گرفتند که چه هنگام نماز است ایشان فرمودند: ما برای همین می جنگیم که مردم اهل نماز باشند.
رسول خدا (ص) فرمود:«از من نیست کسی که نماز را سبک بشمارد. به خدا قسم هر کس نماز واجبش را از اول وقت، به تأخیر بیندازد، در حوض کوثر نزد من نخواهد آمد و شفاعت من در روز قیامت نصیب او نمی گردد.»
خداوند در قرآن می فرماید:
إِنَّ الصَّلَاةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَوْقُوتًا
«بی گمان نماز بر مؤمنان فرض و دارای اوقات معلوم و معین است»(نساء/103)
خداوند متعال می فرماید:( اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ)
« آنچه از کتاب به سوی تو وحی شده است بخوان و نماز را برپادار، که نماز از کار زشت و ناپسند باز می دارد و قطعاً یاد خدا بالاتر است و خدا می داند چه می کنید» (عنکبوت/45)
در آیه دیگری می فرماید:
( یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ)
«ای کسانی که ایمان آورده اید، از شکیبایی و نماز یاری جویید، زیرا خدا با شکیبایان است» (بقره/153)
از دیگر فضایل نماز اینکه اولین سوال روز حساب از انسان نماز است. اینکه آیا در برابر معبود خود به عبادت و خشوع پرداخته ای یا نه؟
منبع: کتاب نماز جمعه تالیف: حجت الاسلام و المسلمین سید علی قاضی عسکر