میقات قرنالمنازل نزدیکترین میقات به مکه است
با توجه به مشکلات و محدودیتهای حج امسال و همچنین امکانات شهر طائف؛ به ویژه فرودگاه این شهر، حجاج میتوانند، به طائف رفته و از آنجا به مکه عزیمت نمایند. طبیعی است میقات این حاجیان «قرنالمنازل» خواهد بود. این میقات، نزدیکترین میقات به مکه مکرمه است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، مسئولان برگزاری حج در عربستان اعلام کردند که امسال تمام حجاج در میقات "قرنالمنازل" (در نزدیکی طائف) مُحرِم و سپس برای انجام مناسک حج، رهسپار سرزمین وحی میشوند. بر این اساس به نگاه فقهی درباره مشروعیت احرام حج و عمره در میقات قرنالمنازل از دیدگاه فقه اهل بیت(ع) میپردازیم.
این نوشتار برگرفته از مقاله علمی حجت الاسلام روزبه برکت رضایی، منتشره در نود و پنجمین شماره فصلنامه میقات حج است که با کاوش در کتب لغت و جغرافی، موقعیت این مکان بازشناسی شده و وضعیت فعلی آن مشخص میشود، سپس در ادامه، دلایل فقهی بر اثبات میقات بودن آن، با رویکرد فقه مقارن تبیین شده است.
در این مقاله آمده است: قرن ـ به فتح قاف و سکون راء ـ در لغت به معنای کوه کوچکی است که از کوهی بزرگ جدا شده و دارای سه راهِ قدیمی است به نامهای؛ راه طائف، راه یمن و راه یمامه.
در مورد علت نامگذاری «قرنالمنـازل» گفته اند: قرنالمنـازل، از قَرْن، با فتح قاف و سکون راء تلفظ میشود. بعضى نیز آن را قَرَنالمنازل خوانده اند.
امروزه قرنالمنازل روستای کوچکی است که، به نام «سیل الکبیر» مشهور است؛ بدین سان که از قریة سیل صغیر که در مسیر طائف یا ریاض به مکه، قرار گرفته، متمایز میگردد. در این روستا دو مسجد قدیمی و یک مسجد نوساز به نام «سیل الکبیر» وجود دارد (واقدی، ۱۴۰۹ق.، ج۳، ص۹۲۴) که برای احرام ساخته اند که به طور قطع میقات است. (خویی، ج۳، ص۲۲۷) این روستا در شمال و ۵۵ کیلومتری طائف و از راه ریاض ـ مکه هفتاد و پنج کیلومتری مکه مکرمه قرار دارد. بدینگونه که راه ریاض ـ مکه، در حویه، به سمت راست منحرف شده با عبور از طائف به سیل صغیر و سپس به سیل کبیر مىرسد.
نویسنده در بخشی از مقاله می نویسد: وادى سیل یا قرن، تا حدود وادى غدیرین، نزدیکىِ ارتفاعات هَدا کشیده مىشود که در ۳۳ کیلومتری آنجا مسجدی دیگر به نام ـ وادی محرم ـ ساخته شده که برخی از اهل سنت در آن محرم میشوند ولیکن ظاهراً آنجا خارج از قرنالمنازل بوده و فقط محاذات با قرنالمنازل است.
«وادی محرم» در جنوب شرقی مکه قرار دارد و فاصله اش تا مکه ۷۶ کیلومتر است، جاده مواصلاتی آن به مکه غیر از جاده السیل الکبیر است. برخی از نویسندگان اهل سنت نیز بر میقات نبودن وادی محرم تأکید داشته و معتقدند افرادی که از میقات قرنالمنازل میگذرند، باید در السیلالکبیر احرام ببندند؛ از جمله این افراد، شیخ عبدالله بن عبدالرحمان الجاسر است (ص۵۶). همچنین دکتر عبدالوهاب ابراهیمابوسلیمان و دکتر معراج نواب مرزا به تفصیل گزارشی در آن رابطه ارائه کرده اند (همو، ج۲۹).
در ادامه نویسنده ادله فقهی بر اثبات و مشروعیت میقات قرنالمنازل را از لابه لای کتب فقهی شیعه و اهل سنت بازشناسی کرده و آورده است: درباره میقات قرنالمنازل، میان فقهای عظام اتفاق است. (نراقی، ج۱۱، ص۱۸۵). عموم فقها با کلماتی یکسان که نشان میدهد بهره مند از عبارت روایات هستند، آوردهاند: «وقّت لأهـل الطائف قـرن المنـازل» ؛ صحیح ابو ایوب الخراز (کلینی، ج۱، ص۲۵۳)، صحیح معاویة بن عمار (کلینی، ج۴، ص۳۱۸)، صحیح حلبی (کلینی، ج۴، ص۳۱۹) با عبارت یکسان؛ «ووقت لأهل الطائف، قرن المنازل» و همچنین روایات نهم و یازدهم باب یک ابواب المواقیت بر میقات بودن قرنالمنازل برای اهل طائف دلالت روشن و کافی دارد.
علمای اهلسنت نیز بر میقات بودن قرنالمنازل اتفاق دارند. (ابن منــذر، ص۴۵) مبنای آنان روایت جابر (ابن ماجه، ج۲، ص۹۷۲) ، ابن عباس (بخاری، ج۲، ص۱۴۲) ، ابن زبیر (احمدبن حنبل، ج۲، ص۵) و ابن عمر (احمدبن حنبل، ج۲، ص۵۰) است.
گفتنی است، میقات "قرنالمنازل" هرچند سالهاست کمتر مورد استفاده قرار گرفته و شاید برای برخی ناشناخته باشد، اما از لحاظ فقهی یکی از میقاتهای پنجگانه حج است و احرام بستن در آن بنابر اتفاق فقهای شیعه و اهل سنت مشروع است.
برای مطالعه متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید.