آیت الله مشگینی نماد سلوک انقلابی و حرکت در صراط مستقیم ولایت
علی اکبر فیض معروف به آیت الله مشگینی نماد سلوک انقلابی و حرکت در صراط مستقیم ولایت بود. ایشان از برجسته‌ترین رهروان و مروجان مکتب تعالی‌بخش امام خمینی(ره) و ولایت مطلقه‌فقیه بود و در همراهی با مقام معظم رهبری، اسوه‌ای کم‌نظیر محسوب می‌شد.
علی اکبر فیض معروف به آیت الله مشگینی در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی در روستای آلنی از توابع شهرستان مشگین شهر در میان خانواده‌ای متدین و اهل علم چشم به جهان گشود. پدرش از اهل علم بود و در کسوت روحانیت به تحصیل علم و رتق و فتق امور مردم می‌پرداخت.
در اوایل کودکی حدود ۴ سال به همراه پدرش در نجف اشرف اقامت داشت و در آنجا به مکتب می‌رفت و سپس همراه پدر به وطن بازگشت و مقداری از مقدمات علوم دینی را نزد ایشان فرا گرفت، با رحلت پدر و به سفارش وی برای تحصیل علوم دینی به شهرستان اردبیل سفر کرد و پس از مدتی جهت ادامه تحصیل به شهر قم رفت.
وی نزدیک به هفت ماه نیز در نجف اشرف حضور داشت و در درس‌های خارج استادان آن دیار، به ویژه امام خمینی(ره) شرکت می‌کرد اما به دلیل هوای گرم نجف و ضعف مزاجی مجبور به بازگشت به ایران شد.
*مبارزات سیاسی
در دوران پهلوی اول در مدرسه فیضیه قم مشغول به تحصیل و مدتی در درس مرحوم آیت الله حجت کوه کمری، درس خارج مرحوم آیت الله بروجردی و آیت الله محقق داماد حاضر شده و از محضر این استادان کسب فیض کرد، بعد از وفات آیت الله بروجردی و فشار و تقابل علنی رژیم پهلوی دوم با دین و مرجعیت شیعه و قیام امام خمینی(ره) با امام همراه و در مبارزات علنی ضد شاه به فعالیت، سخنرانی و تبلیغ مشغول شد.
آیت الله مشگینی در جلسات مخفی مبارزان شرکت می‌کرد از این رو حدود چهار ماه در تهران متواری شده بود و سپس ایران را به مقصد عراق ترک کرد. با بازگشت به قم در همان روز اول دستگیر شد و ساواک از او خواسته بود تا ۴۸ ساعت بعد از قم خارج شود.
از این رو به مشهد رفت و ۱۵ ماه در آنجا مشغول تدریس شد و بار دیگر به حوزه علمیه قم آمد و مبارزات را پی گرفت؛ اما پس از مدتی به همراه ۲۷ نفر از اساتید و فضلای حوزه تبعید شد. از این رو به زادگاه خود رفت ولی پس از سه ماه ساواک وی را دستگیر و به ماهان کرمان و گلپایگان تبعید کرد. وی پس از دو سال نیز به کاشمر تبعید شد و در طول دوره تبعید نیز دست از مبارزه برنمی‌داشت، این گونه بود که ساواک او را به مکان دیگری منتقل می‌کرد.
*فعالیت‌های علمی و فرهنگی
آیتالله مشگینی در سال‌های عمر خود فعالیت‌های بسیاری را داشت. تدریس کتب دوره مقدمات و سطح و دروس خارج فقه و اصول از جمله فعالیت‌های آموزشی ایشان در حوزه علمیه بود. همچنین درس تفسیر آیتالله مشگینی از دروس مشهور حوزه علمیه قم بوده است.
از فعالیت‌های مهم وی در این عرصه، تأسیس مؤسسه الهادی و تألیف کتب بسیاری از جمله؛ اصطلاح الاصول، مصطلحات الفقه، الفقه الماثور (دوره فقه به طرزی نوین)، دروس فی الاخلاق (یک دوره اخلاق عربی)، ازدواج در اسلام، المنافع العامه (شرح کتاب احیاالموات شرایع)، مفتاح الجنان (کتاب دعا تکمیل مصباح المنیر)، المواعظ العددیه، واجب و حرام احکام الزامی (دوره فقه)، قصار الجمل (احادیث کوتاه تحت عناوین لغوی دو جلد)، ترجمه قرآن کریم به زبان فارسی، الهدی الی موضوعات نهج البلاغه، المبسوط (تفسیر سوره آل عمران)، واجبات و محرمات (استقصاء آنچه در شرع واجب و حرام اعتقادی و عملی است)، تفسیر سوره«ص»، بحث تکامل از نظر قرآن، مسلکنا فی‌‌العقائد و الاخلاق و العمل، زمین و آنچه در آن است، تقلید چیست؟، رساله خمس، حاشیه توضیحی بر کتاب مضاربه عروة‌الوثقی، نهج البلاغه موضوعی، تحریرالمواعظ، تحریرالمعالم، الرسائل الجدیده، تلخیص المکاسب (در دست چاپ)، تفسیر روان برای نسل جوان (در دست چاپ) و ترجمه و شرح فارسی سه کتاب مضاربه، مزارعه و شرکت در عروة الوثقی است.
*مسؤولیت‌ها
آیتالله مشگینی پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در مسؤولیت‌های گوناگونی به ایفای نقش پرداخت از جمله عضویت در خبرگان تدوین قانون اساسی، مسؤول گزینش و اعزام قضات با حکم امام راحل(ره)، ریاست مجلس خبرگان رهبری در هر سه دوره، امامت جمعه قم با حکم امام (ره) و رهبر انقلاب، عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست شورای بازنگری قانون اساسی.
آیتالله مشگینی در جایگاه رفیع و خطیر ریاست مجلس خبرگان رهبری و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و در سنگر امامت جمعه، نماد سلوک انقلابی و حرکت در صراط مستقیم ولایت بود. ایشان از برجسته‌ترین رهروان و مروجان مکتب تعالی‌بخش امام خمینی(ره) و ولایت مطلقه‌فقیه بود و در همراهی با مقام معظم رهبری، اسوه‌ای کم‌نظیر محسوب می‌شد.
عالم فقد و مجاهد نستوه، آیت الله مشگینی در تیر ماه ۱۳۸۶ (نیمه رجب ۱۴۲۸) به علت بیماری در بیمارستان بقیه الله بستری شد و عصر روز دوشنبه ۸ مرداد ۱۳۸۶،در سن ۸۶ سالگی دار فانی را وداع گفت، مراسم تشییع ایشان در تهران و سپس در قم، باحضور پرشور برگزار شد.
پیکر آن مرحوم پس از اقامه نماز به امامت آیت الله مکارم شیرازی، درحرم مطهر حضرت معصومه(س) و در جوار قبور مراجع عظام تقلید آرام گرفت.
