وبینارسیره علمی و عملی امام رضا (ع) درتعامل با پیروان ادیان و مذاهب اسلامی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، دراین نشست که با حضور اساتید حوزوی و دانشگاهی از ایران و تاجیکستان برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین محمدحسن زمانی، پژوهشگر حوزه مذاهب اسلامی در سخنانی به تبیین «شیوه امام رضا(ع) در گفت‌وگو با پیروان ادیان و مذاهب مختلف» پرداخت و اظهار داشت: گفتمان یک نوع انتقال دانش است و اگر گفتمان نبود انتقال دانش نیز صورت نمی‌گرفت.

وی با بیان اینکه ازمنظر قرآن کریم، گفتمان نقش کلیدی در انتقال دانش دارد، افزود: برای یک گفتمان احسن، گفتار و استماع، ضوابطی دارد که در صورت رعایت یک گفتمان خوب شکل می‌گیرد.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: امام رضا(ع) به عنوان بنیانگذارمکتب گفت‌وگوی مذاهب و ادیان شناخته می‌شوند؛ گرچه پیامبر اکرم(ص) آغازگر گفت‌وگوهای ادیانی بودند و هر کدام از ائمه اطهار(ع) نیز نقشی در این خصوص داشتند اما شرایط دوران زندگی امام رضا(ع) به گونه‌ای بود که از بیشترین ظرفیت گفت و گویی برخوردار بود و از همین رو طوس به پایگاه گفت‌وگو تبدیل شد.

وی با بیان اینکه درجامعه کنونی مناظره بین مذاهب وجود ندارد، خاطرنشان کرد: مناظرات به دو دسته تقسیم می‌شوند، نخست مناظره‌ای که در متون روایی و احادیث ائمه اطهار(ع) وجود دارد و به آن مناظره سازنده و گفتمان می‌گویند و مناظره دیگر، مناظره ویران‌گر است.

حجت‌الاسلام زمانی به شاخصه‌های این مناظرات اشاره کرد و گفت: در مناظره سازنده، هدف آشنایی با اندیشه‌های مذاهب است و نقاط قوت طرف مقابل تایید و مورد احترام و تکریم قرار می‎گیرد اما در مناظره ویران‌گر غرض فقط محکوم کردن طرف مقابل است.

وی درادامه به برخی از اصولی که امام رضا(ع) در مناظرات به کار می‌بردند، اشاره کرد و گفت: احترام و تکریم به شخصیت مخاطب، حفظ وحدت اسلامی، تاکید برمشترکات مذاهب، استناد به منابع معتبر مورد قبول مخاطب، اجازه اندیشیدن و فکر کردن به مخاطب بدون هیچ توهین و افترا و... برخی از ویژگیهای مناظرات امام رضا(ع) با مذاهب است.

دکتر نصیب الله عمراُف پژوهشگر شافعی مذهب اهل تاجیکستان نیز در این نشست، راهبرد حضرت رضا(ع) در گفتگو و مباحثات علمی را درسه بعد دوری از تعصب، محوریت قرآن در مباحث علمی وتمسک به سنت نبوی قابل الگوبرداری دانست.

استاد جامعه المصطفی العالمیه اولین راهبرد در سیره رضوی را دوری از تعصب عنوان کرد.

وی افزود: دوری از تعصب در مباحثات علمی می تواند در جذب مخاطب و ایجاد حس همدلی و هم زیستی تاثیر بسزایی داشته باشد.

وی تمرکز حضرت رضا(ع) در گفتگوی با پیروان مذاهب را بر قرآن و سنت نبوی از دیگر ویژگی های سیره رضوی دانست که می تواند درتکیه بر مشترکات موثر و سازنده باشد.

حجت الاسلام والمسلمین رضا وطن دوست پژوهشگر اسلامی نیز با اشاره به آیاتی از قرآن مبنی بر کرامت ذاتی انسان درنظام آفرینش، پذیرش تکثر در اندیشه، پایبندی به اصول مشترک، استدلال به منابع پذیرفته شده نزد مخاطب را از اصول راهبردی سیره رضوی در تعامل و گفتگوی بین ادیان و مذاهب دانست.