زیارت، پیونددهنده امت و امامت 

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، امام صادق(ع) در حدیثی معتبر به خوبی تبیین فرموده‌اند که اگر آموزه‌های قرآنی و دینی در ذات و گوهر وجودی جوان قرار گیرد، آن گونه نهادینه و تثبیت می‌شود که با گوشت و خون او آمیخته می‌شود؛ آمیختگی که به دنبال آن، ثبات در دین و پایداری در ایمان را به‌دنبال دارد. جوانی دوره نشاط و رشد نیروهای فکری، معنوی و مادی انسان است و جوان باید حداکثر استفاده را در شکل‌دهی شخصیت خود در این دوران داشته باشد. بهترین استفاده از اعجاز جوانی، تصمیم‌گیری‌های قاطعانه، سرنوشت‌ساز و خلل‌ناپذیر است و جوان در مراحل زندگی می‌تواند تصمیم بگیرد که عمرش را در تحصیل علم و کمال و تقویت جنبه‌های معنوی صرف کند، تصمیم بگیرد از بدی‌ها و هوس‌های ناپاک و رذایل اخلاقی به دور بماند، تصمیم بگیرد مرز انسانیت را از گودال حیوانیت جدا کرده و خواست و اراده خود را تابع اراده حق قرار دهد.

زیارت، وسیله‌ای برای آراستگی به اوصاف الهی

جوانان متعهد جوامع اسلامی باید به قرآن مراجعه کنند؛ قرآن ما را به اطاعت و پیوند با پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) توصیه و آن‌ها را پاک و طاهر معرفی کرده است. اگر بخواهیم در برابر تهاجم فکری بیگانگان و ایجاد شبهه از سوی برخی گروه‌ها و حلقه‌های انحرافی ایستادگی کنیم، باید نسل جوان ما با آموزه‌های ائمه(ع) آشنایی داشته باشد که یکی از راه‌های آن زیارت و توسل است؛ اینکه جریان‌های سلفی و تکفیری به مؤمنان در موضوع شفاعت ایراد می‌گیرند نیز بی‌دلیل نیست، زیرا این توسلات، زیارت‌ها و اعتقاد به شفاعت است که جامعه اسلامی را زنده، فعال و امیدوار نگه داشته است.

زیارت فرهنگ‌ساز است؛ فرهنگ تبعیت و ادای احترام به مقام اهل بیت(ع). از طرفی زیارت محبت و شناخت می‌آورد و از این جهت سازنده و تربیت‌کننده است. زائر وقتی به حرم معصومین(ع) وارد می‌شود، خود را در حضور امامش می‌بیند و کسی که خود را در محضر امامش ببیند از گناه پرهیز می‌کند؛ به همین سبب زیارت پیونددهنده امت و امامت بوده و حس حضوری که در حرم به زائر دست می‌دهد در حقیقت تجدید عهد و میثاق با معصوم در راستای تبعیت از سیره و فرمایشات آن بزرگواران محسوب می‌شود.

زیارت امام، وسیله نزدیک شدن به خداوند و آراسته شدن به اوصاف الهی و اخلاقیات معصومین(ع) است و در این قرب الهی، کمال وجودی انسان نهفته است. جامعه‌ای که سایه امام رضا(ع) بر سر آن است باید تحرک و پویایی معنوی داشته و گفتار و توصیه‌های حضرت در لایه‌لایه زندگانی آن جامعه جریان داشته باشد. بلوغ فکری، اعتقادی، فرهنگی و سیاسی نشانه بارز جامعه برآمده از دریای علم و معارف رضوی است.

زیارت، عاملی برای تحکیم ریشه‌های فرهنگی و عقیدتی

ابوسعید ابوالخیر از شیخ‌الرئیس بوعلی سینا درباره تشرف به زیارت، پرسشی می‌کند؛ او در پاسخ می‌گوید: هنگام تشرف به زیارت اذهان، صفای زیادتری پیدا کرده، خاطره‌ها با تمرکز شدیدتری جلوه نموده و موجب نزدیکی به خداوند می‌گردد. برای ما مسلمانان که ریشه‌های عقیدتی، فرهنگی و معنویمان به عترت پیامبر(ص) بازمی‌گردد، زیارت، عاملی برای تحکیم این پیوند است. زائری که به دیدار ولی خدا می‌رود و با ادب و احترام در پیش روی مرقد معصومین، صالحین، صدیقین و شهدا می‌ایستد، به یاد گذشته فرهنگی، میراث فکری و ریشه‌های معنوی خویش می‌افتد و اهل صلاح و سداد می‌شود.

جامعه رضوی باید برای معرفی فرهنگ و معارف اهل بیت(ع) بدون توجه به مرزبندی‌های جغرافیایی و مذهبی تلاش کند و مبادا مباحث اعتقادی را به منافع سیاسی آلوده کند. بدون شک مشارکت فرهیختگان تمام مذاهب اسلامی در راستای ارج گذاشتن و تقویت ارزش‌های دینی، با تکیه بر منابع و دیدگاه بزرگان همه مذاهب در مباحثی چون شفاعت و توسل، یعنی واسطه قرار دادن انبیا، امامان و صالحان به پیشگاه خداوند، هم‌اندیشی دینی و همبستگی میان امت اسلامی را تقویت می‌کند؛ به‌ویژه در شرایطی که دشمنان مشترک‌ همه مذاهب علیه جهان اسلام توطئه می‌کنند، این اتحاد نیازی مبرم است.

سیدجعفر عادلی حسینی / عضو شورای اخوت اسلامی افغانستان