صحیفه سجادیه مضمون وحیانی با زبان انسانی است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آئین آغاز رسمی طرح ملی یزد نخستین پایتخت صحیفه سجادیه ایران که روز دوشنبه (6 بهمن ماه) در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، ضمن گرامی داشت یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مدافعان حرم گفت: صحیفه سجادیه تنها یک اثر و کتاب چون دیگر آثار نیست. آثار زیادی را بشر تولید کرده است اما توجه به همه ساحات وجودی انسان از ویژگی‌های این کتاب است.

وی انسان را دارای چهار ساحت وجودی دانست و عنوان کرد: رابطه انسان با خود، رابطه انسان با انسان‌های دیگر، انسان با جهان و طبیعت و انسان با خدا چهار ساحتی است که برای او تعریف شده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه جهان تکوین در مقابل جهان وجودی انسان بسیار کوچک است گفت: صحیفه امام سجاد (ع) در همه ابعاد وجودی، حرف برای گفتن و پیامی برای شنیدن دارد. صحیفه سجادیه مضمون وحیانی با زبان انسانی است. ما آثاری با مضامین بشری داریم که، با متغیر ویژگی‌های بشر تعریف می‌شوند و ضریب خطا دارند اما صحیفه سجادیه مضمون وحیانی داشته و مفاهیم آن قدسی است و تفاوتش با دیگر کتاب‌ها این است که از زبان انسان نقل شده است. این تعبیری که حضرت امام خمینی (ره) بکار برده این است که «ادعیه معصوم را می‌توان باید با عنوان قرآن ثانویه خواند یعنی کسی که دعایی را می‌خواند به بعضی از وجوه توجه کرده است اما در صحیفه سجادیه همه مسائل را مدنظر قرار گرفته اند. در این کتاب راجع به صبح و شب و باران و اخلاق صحبت شده و ما شاهد پرداختن به هر چهار وجه انسانی هستیم.

صالحی ادامه داد: این کتاب ویژگی‌های وحی با مضمونی عمیق و زبان ساده فطری دارد و هر انسانی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند. این مضمون وحیانی و زبان انسانی است که با امواج تجربه بشری حرکت کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: ویژگی دیگر صحیفه سجادیه در قالب یک دعای انسانی است و به سه حوزه و سوال پاسخ می‌دهد. حوزه اول معرفتی در پاسخ به سوال «چه میدانم ها» است.

وی ادامه داد: انسان در طول تاریخ بشری با مشکل ندانستن، کم دانستن و بد دانستن روبرو بوده است. صحیفه سجادیه در چهار ساحت انسان از این سه فضای نفسانی دور می‌کند و معرفت درستی به انسان می‌دهد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تصحیح معرفت انسانی از طریق مضامین عالی این کتاب، افزود: ما انسان‌ها سلامتی را نعمت و بیماری را نقمت میدانیم اما در دعای ۱۴ صحیفه سجادیه امام سجاد (ع) می‌فرماید: «در بیماری که قرار گرفتم نمی‌دانم کدام نعمت احق به شکر است سلامتی یا بیماری؟» پردازش اینکه بیماری و سلامتی از چه زاویه‌هایی نعمت است در این دعا تحلیل می‌شود و در پایان به این می‌رسند که بیماری خودش نعمت است و این همان تصحیح معرفت است.

وی ادامه داد: در این دنیا این کتاب ارزشمند به تصحیح معرفت ما کمک می‌کند و «چه میدانم» را صحیح‌تر بازگو می‌نماید. محور دوم «چه بخواهیم» است. اینکه انسان در ساحات وجودی چه باید بخواهد کم اهمیت نیست. در این حوزه هم نمونه‌های فراوانی را می‌شود ذکر کرد در دعای مکارم اخلاق حضرت سجاد (ع)  می‌فرماید: «خدایا این توفیق را به من بده که نسبت به آنکه بدخواه من است خیر خواه باشم و به آنهایی که مرا از خود دور می‌کنند نیکی کنم، با آنهایی که رابطه خودشان را از من می‌گسلند رابطه خود را با آنها حفظ کنم» همه این دستورات «چه خواستن هایی» است که مورد غفلت قرار می‌گیرد و این کتاب به ما یادآوری می‌کند تا خواسته‌های واقعی را بشناسیم.

صالحی گفت: بخشی از تعالیم امام سجاد (ع) «چگونه خواستن ها» است که دامنه بسیار عمیق و وسیعی دارد. در دعای مکارم اخلاق وقتی می‌خواهند به پاره‌ای از خواسته‌ها اشاره کنند می‌گویند ممکن است آن نقطه‌های نامناسبی باشد. بنابراین باید یاد بگیریم چیزی را بخواهیم که در نقطه تعارض با آن قرار نگیریم.

وی افزود: با این نگاه صحیفه سجادیه با عنوان کتابی است که در اختیار شیفتگان اهل بیت در طول تاریخ قرار گرفته و از این کتاب ارزشمند و نفیس همچون آثار دیگر که ریشه وحیانی دار هر مقدار که برداشته شود، کاسته نخواهد شد. قبل و بعد انقلاب فعالیت‌هایی پیرامون این کتاب ارزشمند انجام شده است و مراکزی نسبت به این مساله توجه نشان داده‌اند. معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ادامه قرار دادن پایتخت‌هایی برای کتاب و نهج‌البلاغه آغاز کرده است.

صالحی با اشاره به دارالعباده بودن استان یزد گفت: استان یزد به عنوان اولین استان افتخار دارد به عنوان اولین پایتخت فرهنگی صحیفه سجادیه شناخته شود. امیدواریم با اهتمامی که در مسئولین این استان وجود دارد از این تجربه جهت اشاعه بیشتر سطح انس با صحیفه سجادیه بهره مند شویم و اهتمام آنها نقطه عطفی برای انس بیشتر مردم ایران با این کتاب ارزشمند باشد.