گزارشی از رونمایی کتاب «گزارش به خاک هویزه»
جشن رونمایی از کتاب «گزارش به خاک هویزه» با حضور سیدقاسم یاحسینی نویسنده این اثر، مرتضی سرهنگی و حجت‌الاسلام والمسلمین سعید فخرزاده در محل فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
ياحسيني: لايه‌هاي انساني دفاع مقدس ناشناخته مانده است
به گزارش خبرنگار فارس، ياحسيني در اين نشست كه عصر ديروز چهارشنبه 27 آبان برگزار شد، با اشاره به انگيزه تأليف اين اثر عنوان كرد: من در سال 1382 براي انجام يك پروژه به منطقه دشت آزادگان رفتم و تقريباً از تمام شهرها و روستاهاي آن منطقه بازديد كردم.
وي افزود: در خلال بازديد از آن منطقه بود كه دريافتم گوهرهايي در آن سرزمين نهفته است كه اگر سفته و نمايانده نشوند جفاي بزرگي در حق فرهنگ و تاريخ پرغرور ايران اسلامي صورت گرفته است.
وي با بيان اينكه گزارش به خاك هويزه تنها حاوي خاطرات يونس شريفي در شش ماهه نخست جنگ تحميلي است، گفت: خاطرات ايشان از كل دوران جنگ بسيار بيشتر از حجم فعلي اين كتاب است كه شايد روزي تمام آنها منتشر شوند.
ياحسيني يونس شريفي را از رزمندگان نامدار منطقه هويزه و دشت آزادگان معرفي و تصريح كرد: كار ضبط خاطرات ايشان در شرايطي صورت گرفت كه ما ناچار بوديم پس از فعاليت هاي مختلف روزانه در نيمه‌هاي شب به گفت‌وگو بنشينيم.
وي با بيان اينكه عنوان كتاب از اثر مشهور نيكوس كازانساكي است با عنوان گزارش به خاك يونان الهام گرفته شده است، توضيح داد: من در ضمن گفت‌وگو با آقاي شريفي متوجه شدم كه ايشان در حقيقت دارند به خاك هويزه گزارش مي دهند. اين بود كه اين عنوان را براي كتاب برگزيدم.
ياحسيني گزارش به خاك هويزه را آينه‌اي مردمي از وقايع جنگ تحميلي دانست و از كم توجهي نهادهاي مسئول نسبت به جنبه‌هاي انساني دفاع مقدس انتقاد كرد.
وي با تأكيد بر ضرورت شناخت لايه‌هاي انساني جنگ خاطرنشان كرد: خوشبختانه دفتر هنر و ادبيات مقاومت حوزه هنري اين ضرورت را درك كرده و پايه‌گذار سبك جديدي در ادبيات شده است كه بر همان نگاه انساني به جنگ هشت ساله استوار است.
وي همچنين با مهم توصيف كردن نقش زنان در جنگ متذكر شد: متأسفانه من گرايشات شديد فمينيستي دارم و با هر كس كه مصاحبه مي‌كنم در پي شناخت و تبيين نقش زنان در جنگ هستم.
وي ادامه داد: به گمان من اين حضور مهم و تأثيرگذار تاكنون مغفول واقع شده و حق زنان آنگونه كه شايسته است ادا نشده است.
وي با بيان اينكه جنگ تحميلي در 18 ماهه نخست تا خانه‌هاي مردم رسوخ پيدا كرده بود، يادآور شد: پس از اين دوران و همزمان با شكست حصر آبادان بود كه رفته رفته زن‌ها از جنگ زدوده شدند و مردان مديريت وقايع را بر عهده گرفتند.
ياحسيني در ادامه با اشاره به اهميت تاريخ شفاهي جنگ اظهار كرد: بيست سال قبل دو روزنامه‌نگار به نام‌هاي هدايت‌الله بهبودي و مرتضي سرهنگي در كانكس كوچكي گردهم آمدند و به فكر جمع‌آوري خاطرات جنگ افتادند.
وي افزود: كاري كه آن دو روزنامه‌نگار جوان در حدود 20 سال قبل پايه‌ريزي كردند حالا به جايي رسيده است كه يكي از خروجي‌هايش كتاب «دا» شده كه ما چند وقت ديگر جشن چاپ صدم آن را مي‌گيريم و اين مسئله در تاريخ نشر ايران بي‌سابقه است.
ياحسيني استقبال از كتاب «دا» را نشانه نياز مخاطبان به تاريخ شفاهي جنگ دانست و گفت: تا پيش از اين كتاب آشپزي رزا منتظمي جلودار قافله كتاب‌هاي پرفروش در ايران بود اما استقبالي كه از كتاب «دا» شد نشان داد كه اگر اثري به نيازهاي مخاطبانش پاسخ بدهد مي‌تواند تحولي در تاريخ نشر يك كشور ايجاد كند.
* فخرزاده: جوانان را با تاريخ كشورشان آشنا نكرديم
در ادامه اين مراسم حجت الاسلام والمسلمين سعيد فخرزاده نيز در سخنان كوتاهي عنوان كرد: من به سبب روحيه ماجراجويي كه دارم در دوران جنگ تحميلي سفرهاي متعددي به جبهه‌ها و منطقه دشت آزادگان داشتم و به خوبي با آن منطقه آشنا هستم.
وي با اشاره به سوابق مطالعاتي خودش يادآور شد: من حدودا از سال 1363 وارد عرصه ثبت و ضبط خاطرات دفاع مقدس شدم كه اين دل‌مشغولي تا امروز ادامه داشته و دامنه آن به خاطرات انقلاب نيز كشيده شده است.
فخرزاده با تأكيد بر ضرورت شناخت نسل جوان نسبت به پايه هاي فرهنگ ملي و اسلامي متذكر شد: ما مردمي نيستيم كه زير بته به عمل آمده باشيم بلكه تاريخچه بزرگ و پرافتخاري داريم كه بايد آن را بشناسيم و به ديگران نيز بشناسانيم.
وي ادامه داد: اگر امروز مي‌بينيم كه جوان ما نسبت به وقايع دفاع مقدس و انقلاب بي‌توجه يا كم‌توجه است دليلش اين است كه ما آنها را با تاريخ كشورشان آشنا نكرديم و اگر اين كار صورت بگيرد خواهيم ديد كه آنها با افتخار از جنگ و انقلاب شان ياد مي‌كنند.
فخرزاده در ادامه به اهميت منطقه دشت آزادگان از نظر منطقه‌اي و فرهنگي اشاره كرد و گفت: عراقي‌ها اين اهميت را به خوبي درك كرده بودند و مي‌خواستند به هر نحو ممكن آن منطقه را به تصرف خودشان در بياورند.
وي افزود: بستان سرپل بسيار مهمي براي عراقي‌ها بود كه اگر مي‌خواستند آنجا را حفظ كنند لازمه‌اش تصرف هويزه بود و تنها مانعي كه در برابر آنها وجود داشت مقاومت‌هاي مردمي بود.
وي با اشاره به شمار فراوان شهداي نيروهاي مردمي در منطقه دشت آزادگان خاطرنشان كرد: آن مقاومت‌هاي جانانه و افتخارآميز امروز مايه مباهات ماست كه بايد ماهيت متعالي آن را به نسل جوان منتقل كنيم.
فخرزاده همچنين تصريح كرد: اگر ماهيت والاي مقاومت‌هاي مردمي و روحيه بالايي كه زنان و مردان جنوب در جنگ از خودشان به نمايش گذاشتند به درستي تبيين شود مي‌توان تمام وقايع جنگ تحميلي هشت ساله را تعريف و تفسير كرد و اين مسئوليت بيش از همه متوجه نويسندگان و هنرمندان است.
* تأكيد مرتضي سرهنگي به بازشناسي دفاع مقدس از منظر زنان
سرهنگي در ابتداي اين مراسم عنوان كرد: گزارش به خاك هويزه از جمله آثاري است كه در رابطه با وقايع شش ماهه نخست جنگ تحميلي عراق عليه ايران نوشته شده است.
وي با بيان اينكه منطقه دشت آزادگان در شش ماهه نخست جنگ آبستن حوادث بي‌شماري بوده است، گفت: اين منطقه كه ما آنرا به عنوان طليعه دفاع مقدس مي‌شناسيم به واسطه دفاع مردانه نيروهاي مردمي صدمه عجيبي در جنگ ديد.
وي با تأكيد بر ماهيت مردمي و خودجوش دفاع ساكنان مناطق دشت آزادگان يادآور شد: همانطور كه مي‌دانيد مردم اين منطقه عرب هستند و جالب اينجاست كه همين مردم در مقابل عراقي كه ادعا داشت استان خوزستان بايد به عرب‌هاي عراق متصل شود از خودشان مقاومت نشان دادند.
سرهنگي از پنهان زير باران، گزارش به خاك هويزه، سهام خيام، بوي خاك سوسنگرد، مقاومت در سوسنگرد و خاطرات ناصر ربي به عنوان آثاري كه تاكنون در مورد وقايع شش ماهه نخست جنگ منتشر شده است، نام برد.
وي با بيان اينكه تاريخ رسمي جنگ هيچ گاه از مردم عادي نامي به ميان نمي‌آورد، تأكيد كرد: زنان چوپاني كه در منطقه دشت آزادگان حضور داشتند در كنار ساير زنان و دختران منطقه نقش تأثيرگذاري در جنگ ايفا كردند كه ما هرگز نبايد اينها را از ياد ببريم.
وي با اشاره به دوران اشغال خرمشهر توسط نيروهاي بعثي تصريح كرد: اگرچه خرمشهر 19 ماه در اشغال نيروهاي عراقي بود، اما نبايد فراموش كنيم كه آنها 35 روز پشت دروازه‌هاي شهر ماندند تا بالاخره موفق شدند آنجا را بگيرند و اين در حالي است كه همين عراق براي اشغال كويت تنها 7 ساعت زمان گذاشت.
سرهنگي حضور زنان جنوب در جنگ را فوق‌العاده و تكان دهنده توصيف كرد و گفت: اين حضور تأثيرگذار بايد شناخته و شناسانده شود و اين يكي از سنگين‌ترين مسئوليت‌هايي است كه امروز در دوش ما سنگيني مي‌كند.
وي مقاومت 35 روزه مردم خرمشهر در مقابل حملات سنگين ارتش عراق را مرهون زحمات و رشادت‌هاي زنان دانست و تأكيد كرد: به واسطه همين فداكاري‌ها بود كه ما توانستيم پس از 8 سال دفاع مردانه پيروز از جنگ بيرون بياييم.