گزارش توصیفی از حال و هوای زائران حج تمتع (2)

محو معنویت حاکم بر سالن مجموعه 12 هزار نفری ازادی هستند. به ماکت کعبه چشم دوخته اند و در بغض و هیجانی غریب، لحظه دیدار را هزار بار با خود دوره می کنند. سعی به باور این واقعیت دارند که زائرند و عازم جایی هستند که سرزمین وحی نامیده می شود. مملو از احساسی هستند که قادر به وصفش نیستند .
.... بانوان خوش رفتار انتظامات مرا به جمع خود دعوت کردند. با آنها همراه شدم و به یکی از سالنهای استادیوم رفتیم. موکتی کرم رنگ بر زمین گسترده بود و فرصت لحظه ای استراحت فراهم شد.
وقتی حس کردم کمی از خستگی خانم پاک خصال مسئول انتظامات خواهران کاسته شده، از او خواستم تا به سئوالات من پاسخ دهد او نیز با لبخند کنارم نشست و پرسش و پاسخها آغاز شد.
* در هر جلسه آموزشی، دلم به سوی مکه پر می کشد
خانم فاطمه پاک خصال که همه او را به نام خانم اکبریان (نام خانوادگی همسرش) می شناسند ، 47 سال دارد . دبیر درس عربی و دینی است. در آستانه بازنشستگی است. عضو شورایاری نارمک مرکزی (هفت حوض ) است. 4 فرزندش همگی تحصیل کرده اند.
دو سالی است که مسئول انتظامات خواهران در همایشهای توجیهی – آموزشی حج است (چه عمره و چه تمتع).
خانم پاک خصال 3 بار تاکنون به سفر حج عمره رفته است. از اولین سفرش می گوید و اینکه هرگز حس آن لحظات به زبان قابل بیان نیست.
وی می گوید: در اولین سفر غرق ابهت و عظمت خدا بودم و وقتی چشمم به خانه کعبه افتاد گریه کردم و بلافاصله سلامتی و عاقبت بخیری خود و خانواده ام را از خدا خواستم.
این دبیر مهربان، علت حضورش را طی دو سال اخیر در استادیوم آزادی و در این جلسات توجیهی – آموزشی چنین بیان می کند: من عاشق خدمت به زائران خدا هستم ، علت اینکه عضو شورایاری هم هستم به خاطر عشق خدمت به مردم است.
وی می افزاید: هر بار که این جلسات توجیهی برگزار می شود و حس و حال زائران خانه خدا را می بینم دلم به سوی مکه پرمی کشد و از خدا می خواهم سفر حج قسمتم کند. از اکثر این عزیزان نیز التماس دعا دارم.
خانم پاک خصال یا همان خانم اکبریان معتقد است که بهترین سوغات در بازگشت از خانه خدا تنها می تواند تغییر اخلاق و رفتار باشد.
وی بر این باور است که خدا در همه جا است و همواره ناظر بر اعمال ما است ، بعضی با همین اعتقاد، هزینه سفر حج خود را به نیازمندان و یتیمان بخشیده اند و قطعا حج آنها در درگاه خدا مقبول تر است.
- با سپری شدن این فرصت یکی دوساعته، دوباره جلیقه های فسفری رنگ را بر تن عزیزان انتظامات می یابی و این بار ، به هدایت زائران در نوبت دوم همایش آموزشی – توجیهی پرداخته می شود.
این بار فرصت محدودتر است. مراسم ساعت 2 بعداز ظهر آغاز خواهد شد و لذا باید به مصاحبه با تعداد کمتری از زائران قناعت شود.
وارد سالن مرکزی می شوم. تعدادی از بانوان زائر در جایگاه مستقر شده اند. نزد یکی از آنها می روم که به نظر جوانتر می آید.
* با شنیدن هر لبیک اشکم جاری می شد
خانم افسانه موسی خانه دار است. یک فرزند داشته و دارای 38 سال سن است. با حیرت از اینکه خدا به وی و همسرش برای این سفر نظر افکنده می گوید: 5 سال پیش ثبت نام کرده بودیم. اصلا فکر نمی کردیم که امسال نوبتمان شود. اگر خدا پارسال این سفر را نصیبمان کرده بود، اولین خواسته ام از او یک چیز بود، اعطای یک فرزند.
وی می افزاید: خدا به شکل ناباورانه ای آنهم بعد از 27 سال فرزندی را به ما هدیه کرد و به برکت همین لطف هم، امسال نعمت سفرحج را به ما داد.
خانم موسی خود و همسرش را مدیون الطاف خدا می دانم و می گوید: به مکه که بروم از خدا ظهور آقا امام زمان و هدایت جوانان و عاقبت بخیری خود و عزیزانم را خواهم خواست.
این زن جوان که در 12 سالگی ازدواج کرده می گوید: از زمان ازدواجم آرزوی سفر به مکه را داشتم و هر وقت سفر حج آغاز می شد با شنیدن هر لبیک از تلویزیون یا رادیو، اشک من هم جاری می شد.
او در بازگشت بهترین سوغاتی را که با خود خواهد آورد، پاکی روحش است و می گوید: از خدا می خواهم پاک و منزه ام کند و توفیق ام دهد که تا زمان مرگ از آلودگی به دور بمانم.
- صندلیها لحظه به لحظه پرتر می شدند. در بین جمعیت به یکی از زائران برخوردم که شرح حال جالبی داشت.
* حج ایمان انسان را مضاعف می کند
خانم صدیقه خسرو تبار دارای 54 سال سن است. 4 فرزند داشته، دیپلم و خانه دار است. مادر شوهر وی که به همراه یکی از دخترانش در سال 64 به مکه سفر کرده بود، در حین انجام اعمال حج، دار فانی را وداع کرده و همانجا در قبرستان ابوطالب به خاک سپرده می شود.
خانم خسرو تبار با بیان اینکه شوهرش در سال 73 خواهرانش را برای دیدن قبر مادر به مکه برده بود، می افزاید: به هر صورت هربار که به مکه می رویم، سری هم به قبر آن خدا بیامرز می زنیم.
وی که سه بار به حج عمره رفته ، بهترین سوغات را در بازگشت از حج، اعمال نیک می داند و اضافه می کند: حج ایمان انسان را بیشتر کرده و از هر سفر دیگری بالاتر است.
- در بین بانوان زائر خانمی را می یابم که پدرش روسی بوده و مادرش ایرانی است. وی خانم میرزا نژاد است.
*من عاشقم
خانم مریم میرزا نژاد 57 سال سن دارد. وی خانه دار بوده و دارای 4 فرزند است. در سال 82 به حج عمره رفته و می گوید: حج سفری است که وقتی یکبار رفتی دیگر عاشق می شوی. من الان عاشقم.
وی می افزاید: 18 سال داشتم که خواب سفر به مکه را دیدم از آن زمان بی تاب و مشتاق این سفر معنوی و روحانی هستم.
او بهترین سوغات حج را ، هدایت همگان می داند و به جوانان توصیه می کند که قبل از سنین پیری این سفر زیبا و عرفانی را تجربه کنند.
- در بین افراد حاضر در این جلسه توجیهی – آموزشی به یک دبیر زبان انگلیسی برمی خورم. با خواهرش گرم گفت وگو است. با اینکه با هم ثبت نام کرده اند ولی قرعه به نام خانم طاهره شرکتی افتاده است.
* حس قبل از سفرحج، مثال زدنی نیست
خانم شرکتی 51 سال دارد و اولین بار است که توفیق زیارت خانه خدا را می یابد. خوشحال است و می گوید: هیچ حسی را مشابه حس کنونی ام نمی یابم. این یک حس خاص و بی مثال است.
وی می گوید: قبلا وقتی به حج فکر می کردم تصورم این بود که برای رفتن به این سفر باید از یکسال قبل به انسان بگویند تا آماده سفر بشود. بعد از اینکه مشخص شد که باید امسال بروم ، با خودم گفتم وقتی با گذشت 51 سال از عمرم تغییری نکردم ، حال چه بهتر که به یمن همین سفر، تصمیم به تغییر بگیرم.
او بهترین سوغات را در بازگشت از این سفر، اخلاق خوب می داند و در تبیین فلسفه حج می گوید: فلسفه حج در یک نکته نهفته است و آن هم اتحاد است. وحدت رسیدن و یکی شدن با خدا.
وی در خصوص حرکت نمادین سنگ زدن به شیطان اظهارمی دارد: این عمل همان سنگ زدن به اعمال ناپسند خودمان است. سنگ زدن به شیطان یعنی همان به در می گویم دیوار بشنود. یعنی با هر سنگی که به شیطان می زنیم یاد خودمان و اعمال ناپسندمان بیافتیم.
- در نزدیکی خانم شرکتی ، خانم 42 ساله ای را می یابم که آرام نشسته و با خودش عجیب خلوت کرده است.
* حج یعنی همه نزد خدا یکسانند
خانم ملیحه تفتی که 42 سال دارد، از اینکه خدا آرزوی او در 16 سالگی را امروز محقق کرده، خوشحال است.
وی فلسفه پوشش سفید و یکدست در حج را در این عبارت خلاصه می کند: اینکه سیاه و سفید نزد خدا فرقی ندارند و همه در پیشگاه خدا یکسانند.
او ادامه می دهد: لباس سفید، لباس پاکی و صداقت است. انسان را هم وقتی که در قبر می گذارند، ملبس در همین لباس به دستان خاک می سپارند. به نظر من لباس سفید، لباس تقوا است. لباسی است که یک حاجی واقعی پس از بازگشت از این سفر معنوی، باید همواره این سفیدی را در پرونده اعمالش جستجو کند.
- از افراد حاضر در سالن خانمی را در کنار خود یافتم که حداکثر 30 ساله به نظر می رسید، سنش را جویا شدم فهمیدم که 43 ساله است. مجرد بوده و دبیر است. اولین بار است که سفر حج نصیبش شده است. دلهره سفر دارد و بی تابی در رفتارش نیز پیدا است چرا که با پایان این گفت وگو سکون نمی یابد و در ورودی یکی از سالنها قدم می زند.
* به دنباله گمشده ای هستم
خانم توکلی از حسش چنین می گوید: به دنبال گمشده ای هستم که فکر می کنم آن را تنها در این سفر می توانم بیابم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا باید به عنوان یکی از اعمال حج به شیطان سنگ زد اظهار می دارد: شیطان هرکس با دیگری فرق دارد. باید دید شیطان از نظر هرکس چیست. به هر تقدیر سنگ زدن به شیطان آنهم به شکل نمادین، یعنی سنگ زدن و نابود کردن هرآنچه که انسان را از خدا باز می دارد.
از او می خواهم بگوید که وقتی چشمش به خانه کعبه افتاد از خدا چه خواهد خواست؟ می گوید: سعی می کنم در آن لحظه از خدا خواسته ای نداشته باشم و ذهنم را محدود به یک خواسته نکنم. می خواهم با ذهنی باز خدا و لحظات حضور در مکه را درک کنم.
وی از خدا می خواهد تا از بین صدها هزار نفری که هر ساله به حج می روند، تعداد بیشتری رنگ و بوی روحانی گرفته و جامعه را به سمت سلامت بیشتر ببرند.
** *
صحبت با خانم توکلی پایان گفت وگو با زائران خانه خدا است. بعد از آن نیز برنامه های از پیش تعیین شده آغاز می شود با این تفاوت که به جای آیت الله محمدی ری شهری این بار آقای خاکسار قهرودی رییس سازمان حج و زیارت به سخنرانی پرداخت و ... .
سالن مملو از روحانیت و گرم به عشق الهی را در حالی در بین لبخند عزیزان انتظامات ترک می کردم که عقربه ها، ساعت 30/4 بعدازظهر روز شنبه 4 آبان را نشان می دادند.
گزارش از: مریم سلیمی
عناوين مرتبط:
گزارش توصیفی از حال و هوای زائران حج تمتع (1)
یک کارشناس پلیس: داروهایی چون پروفن از نظر عربستان جرم محسوب می شود
خاکسار قهرودی: درخواست افزایش سهمیه حجاج ایرانی به عربستان ارائه شده است