موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر

موزه حرم شریف علوی ؛ گنجینه ای بی نظیر

نسخه ی دیگری از قرآن را نیز دیدم که بر روی رحلی که مرصع با سنگ های قیمتی و با پارچه ای گرانبها که با نخ هایی از طلا و با هنرمندی فراوان تزیین داده شده بود و جلد آن میناکاری شده بود، را دیدم. علاوه بر آنچه ذکر شد تعداد فراوان دیگری از شاهکارهای گرانبها نیز وجود دارد.

گروه تاریخ و اماکن اسلامی پایگاه اطلاع رسانی حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبری - مرقد علوی مطهر دارای گنجینه هایی است که در دوره های مختلف تاریخی به حرم امام علی (علیه السلام) اهدا شده اند و نمی توان آنها را قیمت گذاری کرد. این گنجینه ها هیچگاه گشوده نمی شوند مگر در شرایط خاص و برای افراد خاص, از جمله یکبار برای ناصر الدین شاه در اواخر قرن سیزدهم هجری هنگامی که حکومت پادشاهی وقت فرمان باز گشودن گنجینه ها را برای شاه صادر کرده بود, و ناصر الدین شاه با خود کارشناسی برای شناسایی سنگ های قیمتی و چیزهای کمیاب و آثار باستانی آورده بود و همچنین سید علی آل بحر العلوم از علماء نجف اشرف و خزینت دار مرقد علوی شریف او را همراهی می کرد .
همچنین یکبار نیز این گنجینه برای سید صالح جبر و با حضور نماینده ای از علمای نجف اشرف و یکی از کارشناس حرفه ای علاوه بر خزینت دار، گشوده شد. و پس از فهرست نگاری محتویات آن، گنجینه در صندوقی آهنی با رونوشتی از فهرست موجودی آن که توسط ناصر الدین شاه به امضاء رسیده بود, قرار داده شد.
در حرم علوی شریف چهار گنجینه وجود دارند كه چیزهای گرانبهایی را در خود جای داده اند. یکی از آنها  در کنار مناره جنوبی در زیر زمین و گنجینه دیگر در داخل ضریح مطهر و سومی در خانه ای در داخل صحن شریف که برای حفظ کتابها اختصاص یافته و گنجینه چهارم در دیوار آستان حیدری واقع در رواق جنوبی در حرم علوی مطهر قرار داده شده اند.

و مهمترین این گنجینه ها, گنجینه ای که در کنار مناره جنوبی است که بیشتر آن را هدیه های ناصر الدین شاه تشکیل داده است. از جمله آنها شش شعله لوستر می باشند که یکی از با زنجیری زرین در بالای ضریح مطهر آویزان شده است. در این گنجینه کاسه ای طلایی نیز وجود دارد که در آن شش سنگ یاقوت سرخ درخشان که مانند سنگ های آتشین هستند یافت می شود. همچنین علاوه بر آن گردنبندی از الماس که دارای مروارید و سنگ های قیمتی است، وجود دارد که روی آن نام "نادر" نوشته شده است.
همچنین این گنجینه یک بار برای پژوهشگر دیگری به نام خانم سعاد ماهر محمد از کشور جمهوری مصر در سال 1385 هجری باز شد. او نیز کتابی درباره آنچه که دیده بود، نگاشت و از محتویات این گنجینه ها عکس برداری کرد و برای هر یک از هدیه ها بخشی را برای شرح دادن آن که شامل اندازه ها و منشاء و دیگر ویژگی های آن اختصاص داد, وی نام کتاب خود را "زیارتگاه امام علی در نجف و هدایا و شاهکارهای درون آن" گذاشت.  این کتاب در سال 1969توسط چاپخانه های دار المعارف کشور مصر  به چاپ رسید.
تعداد محتویات این گنجینه که برای این پژوهشکر باز شده بود, 2020 شاهکار هنری که بیشتر آنها ارزش باستانی و بعضی از آنها به قرن چهارم هجری باز می گردند، ذکر شده است. از جمله آنها پوشش آرامگاه امام علی (علیه السلام) بافته شده از ابریشم که عضد الدوله بیهقی در سال 356 هجری آن را اهدا کرد که نمونه بارزی از زیبایی زینت کاریها و گل دوزیها و همانگی نقش ها است علاوه بر آن 447 شاهکار دیگر نیز وجود دارند که بسیاری از آنها با نخ هایی از طلا و مرصع با سنگ های قیمتی همچون یاقوت و زمرد و فیروزه و الماس و مروارید و غیره می باشد.
از جمله این شاهکارهای هنری دو پرده می باشند که با مروارید زینت داده و به بهترین شکل بافته شده و در گوشه های آن چند بین از شعر های پارسی بسیار زیبا نوشته شده است که توسط ناصر الدین شاه و مادرش به حرم امام علی (علیه السلام) اهدا شده اند. علاوه بر آنچه که ذکر شد در این گنجینه 420 شاهکار هنری فلزی که مرصع با جواهرات رنگارنگ و به اندازه های مختلف همچون یاقوت و زمرد و مروارید و الماس و فیروزه و عقیق هستند، نیز وجود دارد و از آنها تاج ها و گردنبند ها و شمشیر هایی هستند که با سنگ های گرانبها تزیین شده اند را می توان نام برد.

از مهمترین این مجموعه ها پنج لوستر ساخته شده از سنگ های قیمتی هستند که توسط نادر شاه اهدا شده اند و هم اکنون در بالای ضریح مبارک قرار دارند و هر کسی می تواند از میان روزنه های ضریح مطهر که به قبر شریف احاطه دارد، آنها را ببیند.
 همچنین در این گنجینه  325 قالی بسیار کمیاب وجود دارند که تاریخ بافت نیز روی آنها درج شده است و به این دلیل ارزش تاریخی بر ارزش هنری آنها افزوده شده است. از جمله آنها فرشی است که در دوران شاه عباس صفوی (1586-1628 م) بافته شده و بر روی آن به ثبت رسیده است که وی خود را برای احترام و افتخار، سگ در خانه امام علی ابن ابی طالب خوانده است. واین اسم گذاری در آن زمان راهی بوده جهت اظهار احترام و بزرگداشت.
همچنین 121 شاهکار بلوری کمیاب علاوه بر گردنبدی از الماسی بزرگ وجود دارند که روی آن اسم اهدا کننده، ناصر الدین شاه  ثبت شده است. همچنین 156 شاهکار چوبی کنده کاری شده که روی آن شعر هایی در مدح وستایش امام عادل علی امیر المؤمنین (علیه السلام) نیز یافت می شوند.
شیخ علی الشرقی دیده های خود را درباره بعضی  از شاهکارهای هنری که به او اجازه داده شده بود تا آنها را ببیند، می گوید: پوششی بسیار قدیمی که برای صندوق روی قبر در نظر گرفته شده بود را دیدم که با مروارید و نخ های طلا و نقره تزیین شده بود. این پوشش در زمان بویهی ها بافته شده است(...) همچنین از جمله این شاهکارها فرشی بود بسیار زیبا که از ابریشم و پشم بافته شده بود که طول آن به بیشتر از دو متر می رسید و عرض آن کمی بیشتر از یک متر بود که به صورت یک محراب نمازخانه قرار گرفته بود و دارای نوشته های از آیه الکرسی که به زیباترین خط نوشته شده بود، همچنین در بالای این فرش تصویر شیری که نماد امام علی بود, نیز وجود داشت و در دو طرف فرش یازده سوره بافته شده بود به نیت تعداد امامان از فرزندان و نوادگان امام امیر مؤمنان همچنین سوره های حمد و توحید و تسبیحات دیگری که در هنگام نماز خوانده می شود, نیز وجود داشت.
علاوه برآن چهار فرش گرانبهای دیگر را نیز دیدم که با نخ های ابریشم ، توسط شاهزادگان دربار صفوی بافته شده بود همچنین امضای ایشان و تاریخ بافت نیز در آن ثبت شده بود. همچنین قرآنی که به خط شاهزاده اسماعیل صفوی و به تاریخ 991 هجری که جلد آن با آب طلا و سنگ های قیمتی پوشانده شده بود نیز وجود داشت.  نسخه ی دیگری از قرآن را نیز دیدم که بر روی رحلی که مرصع با سنگ های قیمتی و با پارچه ای گرانبها که با نخ هایی از طلا و با هنرمندی فراوان تزیین داده شده بود و جلد آن میناکاری شده بود، را دیدم. علاوه بر آنچه ذکر شد تعداد فراوان دیگری از شاهکارهای گرانبها نیز وجود دارد.
در طول تاریخ بسیاری از سیاه دلان با طمع چشم به این گنجینه دوخته بودند. ودر این راستا برای دست یافتن به این گنجینه تلاش کردند. و مثال بر این تلاشها, حمله ای که وهابی های تکفیری که به کربلا مقدس کردند و هر آنچه که در درون آن از شاهکارها و جواهرات کمیاب یافته بودند را به غارت بردند و خونریزی بر پا انداختند و هنگامی که این خبر به مراجع نجف اشرف رسید و به آنچه این باند های جرم و جنایت وهابی از سرقت و کشتار در ضریح های مقدس کربلا انجام داده بودند، آگاه شدند برای جلوگیری از دسترسی وهابیها به گنجینه های امام علی (ع) تصمیم گرفتند که آنها را به شهر کاظمین منتقل سازند.
و این گنجینه در کاظمین چهار سال باقی ماند و گروه هایی از سربازان عثمانی از آنها حمایت می کردند و هنگامی که سربازان عثمانی به نجف داخل شدند این گنجینه ها نیز به جایگاه اصلیش باز گردانده شدند.
و از دیگر تلاش ها برای بدست آوردن این گنجینه های مرقد علوی مقدس در زمان والی بغداد مدحت پاشا عثمانی رخ داد. مدحت پاشا در سی ام آوریل  سال 1869 میلادی بر سر کار آمد. وی می خواست که گنجینه های نجف را به فروش برساند اما نمی توانست به خواسته خود برسد.
بعضی از تاریخ نگاران ذکر می کنند که مدحت پاشا در دل خویش نیت شومی به گنجینه های مرقد علوی شریف داشت. اما خداوند متعال مکر او را به خودش باز گرداند. به هر حال فکر فروختن گنجینه های امام علی (علیه السلام) به این والی مختصر نبود بلکه بسیاری دیگری از عثمانی ها نیز به این فکر افتاده بودند. مثلاً در یک گزارش رسمی آمده است که: ترک ها تصمیم گرفته بودند تا محتویات آن را برای جنگ، بعد از حادثه الشعیبه که در آن ترک ها از انگلیسی ها بعد اشغال شدن عراق شکست خوردند، هزینه کنند. اما خداوند متعال آن خطر را بر طرف کرد " همانا او به آنچه در قلب ها آشناست".


| شناسه مطلب: 2740







نظرات کاربران