اسلام و مسلمانان در تانزانیا

تانزانیا کشوری در شرق آفریقا است که مسلمانان آن در دهه های گذشته از بهترین شرایط آموزشی و مالی برخوردار بودند و اینک با وجود همزیستی مسالمت آمیز با دیگر پیروان ادیان الهی از مساوات کامل با شهروندان مسیحی برخوردار نیستند و از تبعیض رنج می برند.

 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج تانزانیا کشوری در شرق آفریقا است و 35 درصد یعنی بیش از 30 میلیون نفر آمار مسلمانان در سال 1998 در مقایسه با 45 درصد مسیحی و 20 درصد ادیان دیگر گزارش شده است. اقلیت مسلمان تانزانیا از ساکنان قدیمی زنگبار هستند که در شهر دارالسلام زندگی می کنند و تعداد آنها 2 میلیون نفر است که با ادیان دیگر با همزیستی زندگی می کنند، اما احساس مساوات کامل با شهروندان مسیحی را ندارند.

گفته می شود، فردریک التون اولین کسی بود که در سال 1893 به دار السلام مسافرت کرد و پایتخت تانزانیا را به گونه ای نیکو یافت که انسان را مدهوش می کرد. بنابراین نام دار السلام را بر آن نهاد که برخی از افراد از آن به عنوان بلد السلام نیز یاد می کردند.

این شهر توسط عبدالمجید از بازماندگان دربار عثمانی تأسیس شد. بیشتر حکام این کشور از حکام زنگبار هستند و در آن موقع تانزانیا به حد شکوفایی رسید و تا امروز دارالسلام به عنوان قلب تانزانیا به شمار می رود. این شهر پایتخت دولت و مرکز اداری بوده و ساکنان از زندگی خوبی با وجود کمبود امکانات برخوردار بودند.

در تانزانیا 120 قبیله مختلف زندگی می کنند که از اعراب، اروپاییها و آسیاییها هستند که پس از استعمار به این کشور مهاجرت کرده اند. بر اساس سرشماریهای سال 1980 سطح بی سوادی در این کشور کمتر از 20 درصد عنوان شد در حالی که کودکان بسیاری در این کشور زندگی می کنند که از پیوستن به مدارس دولتی محرومند و حتی نمی توانند قرآن بخوانند و از فواید آن بهره مند شوند.

مورخان می گویند که مسلمانان تانزانیا بسیار ریشه دار هستند و در عصر طلایی دولت زنگبار زندگی می کردند و از بزرگان تجار، زمین داران و ثروتمندان به شمار می رفتند. آنها به کودکان خود قرآن کریم را آموزش می دادند. اما امروزه به دلیل عدم امکانات 50 درصد مسلمانان نمی توانند بخوانند و بنویسند.

شعبان شانتی مدیر مدرسه دینی در دارالسلام می گوید که به کودکان در خانواده های فقیر کمک می کند تا آنها بتونند با دین و آموزه های قرآن و قرائت آن آشنا شوند. اگر چه سالها پیش سطح بی سوادی در این کشور کمتر از 20 درصد بوده، اما امروزه به دلیل عدم توجه به علم و آموزش کودکان، ثبت نام آنها در مدارس دولتی انجام نمی شود. به این خاطر نیمی از مسلمانان بی سواد هستند و از قرائت قرآن کریم عاجز و نمی توانند از فواید آن بهره مند شوند. با این همه تعدادی از مدارس به شهر نزدیکند، اما مسلمانان به علت فقر نمی توانند زندگی کنند. این در حالی است که آموزش تنها راه آنها برای به دست آوردن آینده ای بهتر برای مسلمانان به شمار می رود.

مدرسه "بصیره" که مرکز آموزش اسلامی است، یک ساعت از دارالسلام فاصله دارد و حدود 50 کودک به صورت رسمی آموزش می بینند و اقلیت مسلمان در آن تشریک مساعی می کنند. اما کمبود امکانات، فقر و نیازهای مالی عاملی برای عدم ادامه تحصیل می شود که سرنوشت مسلمانان را تحت الشعاع قرار می دهد؛ این مسئله نیازمند اجرای تدابیر برای بهبود اوضاع به شمار می رود.

در این میان مسلمانان تانزانیا خواسته هایی دارند که از آن می توان به تعطیلات هفتگی روز جمعه به جای یکشنبه اشاره کرد. آنها می خواهند که به علمای مسلمان و ائمه جماعات اجازه داده شود تا حقوق سیاسی مساوی با مسیحیان داشته و در شوراهای محلی و پارلمانها کاندید شوند.

اقلیت مسلمان خواستار عدم فشار بر جوانان مسلمانی که در مؤسسات آموزشی و آکادمی به آموزش می پردازند، هستند تا زمینه های رشد و شکوفایی جوانان مسلمان برای تحقیق و بررسی علوم معاصر فراهم شوند.