سعد بن‌ابی وقاص چه فضیلت‌هایی را در مورد امام علی بیان کرده است؟
على(ع) در نیکى هاى ما با ما شریک است ولى ما با او در نیکىهایش شریک نیستیم. او از همه ما به کار خلافت سزاوارتر بود اما قضا و قدر مدتى او را از حقش دور ساخت. و ما به نیکى مىدانستیم که او سزاوارترین فرد نسبت به کار خلافت است.
سوال: سعد بن ابي وقاص چه فضيلتهايي را در مورد علي(ع) بيان كرده است؟
پاسخ: ابن قتيبه در كتاب امامت و سياست مي نويسد: سعد بن ابي وقاص در مورد علي(ع) مي گفت: على(ع) در نيكى هاى ما با ما شريك است ولى ما با او در نيكىهايش شريك نيستيم. او از همه ما به كار خلافت سزاوارتر بود اما قضا و قدر مدتى او را از حقش دور ساخت. و ما به نيكى مىدانستيم كه او سزاوارترين فرد نسبت به كار خلافت است(1).
همچنين در كتاب صحيح مسلم از قول عامر بن سعد بن ابى وقّاص به نقل از پدرش مي نويسد: در يكى از روزها، معاوية بن ابى سفيان به سعد بن ابي وقاص دستور داد تا به على بن ابيطالب (ع) ناسزا بگويد! «سعد» از دستور او سرپيچى كرد. معاويه، از وى پرسيد: به چه سبب على را دشنام نمي دهي؟ سعد گفت: بخاطر آن كه خودم در شأن على (ع) از رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله) سه فضيلت شنيده ام كه با توجه به آن ها، هيچگاه به سبّ و دشنام علي(ع)، اقدام نمى كنم.
فضيلت اول: در ماجراي جنگ تبوك رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله)، حضرت على (عليه السّلام) را به جانشينى خود، در مدينه باقى گذاشت، آنگاه على (عليه السّلام) به پيامبر(ص) فرمود: يا رسول الله! آيا مرا به جانشيني بر زنان و كودكان مي گماري؟ رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله) در پاسخش، فرمود: آيا خرسند نيستى از اين كه جايگاه تو نسبت به من، همانند جايگاه هارون، به حضرت موسى (عليه السّلام) باشد؛ با اين تفاوت كه پس از من پيغمبرى مبعوث نمى شود .
فضيلت دوم: در جنگ خيبر، از رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله) شنيدم، كه مىفرمود: « پرچم اسلام را به دست كسى مي‌دهم كه خدا و رسول را دوست مىدارد و خدا و رسول هم، او را دوست مىدارند». از شنيدن اين سخن همه ما در انتظار اينكه اين فضيلت بزرگ نصب ما گردد، سر از پا نمي شناختيم، كه در همان زمان رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله) على را به حضور طلبيد. على (عليه السّلام) در حالى به حضور حضرت رسول شرف ياب شد كه به درد چشم شديدي مبتلا بود، رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله) آب دهان مبارك را بر چشم حضرت على (عليه السّلام) ماليد، ديدگانش شفا يافت و پرچم اسلام را كه ياد بود نصرت الهى بود، به دست او سپرد و از بركت وجود حضرت على (عليه السّلام)، فتح و پيروزى عظيمي نصيب اسلام شد .
فضيلت سوم: هنگامى كه آيه مباهله ( فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ)(2)؛ نازل شد، رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله)، حضرت على (عليه السّلام) و حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسين (عليهم السّلام) را به حضور طلبيد و فرمود: بار پروردگارا! اينان اهل بيت من هستند .
كه اگر يكي از اين فضيلتها براى من بود، بهتر و ارزنده تر از شتران سرخ موي بود كه در اختيار من باشد.(3) اين موضوع را بسياري از علماي اهل سنت در كتب شان نقل كرده‌اند كه به جهت اختصار به بعضي از آنها اشاره مي كنيم: ابن كثير در البداية والنهاية.(4) ابن اثير در اسد الغابه في معرفة الصحابة.(5) ذهبي در تاريخ الاسلام، ص627. و همچنين شرح مسلم، النووي.(6) و ينابيع المودة، القندوزي.(7)
پي‌نوشت‌ها:
1 - امامت وسياست/ترجمه،ص:132.
2 - سوره آل عمران: آيه 61.
3 - صحيح مسلم: ج7 ، ص120، كتاب فضائل الصحابة، باب من فضائل علي بن أبي طالب (رضي الله عنه).
4 - ابن كثير در البداية والنهاية، حوادث سال چهل هجري، ج7، ص369.
5 - ابن اثير در اسد الغابه في معرفة الصحابة، ترجمه امام علي عليه السلام، ج4 ، ص99.
6 - شرح مسلم، النووي، ج15، ص175.
7 - ينابيع المودة لذوي القربى، القندوزي، ج 2، ص 119.