یادداشت رییس جمهوری آینده و ظرفیتهای عظیم حج
* بهناز رهبر مهر پو – کارشناس ارشد مدیریت استراتژیک
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، درصحنه ديپلماسي عمومي، حج و عمره به جهت طول و عرض آن داراي مختصات بسيار حساس، با ارزش و دقيق است، آنقدر كه با جرات ميتوان گفت؛ در هيچ عرصه اي مشابه آن وجود ندارد.
گرد هم آمدن ميليونها نفر از چهار گوشه گيتي در يك دوره زماني خاص و در يك مكان ويژه، با ارزشترين فرصت براي دستگاه ديپلماسي يك كشور و حتي صاحبان انديشه و فكر است تا آرا و افكار خود را در ميان تودههاي مردم ترويج كنند. موفقيت دراين عرصه هم، نياز به سياست گذاري كلي، كه درآن استراتژي و تاكتيكها معين شده باشد، دارد. در ايران اين مهم و به شكلي كه گفته شد از جمله در شورايعالي حج، برنامه ريزي ميشود كه رياست آن با رييس جمهوري اسلامي ايران است.
يكي از جلوههاي كنگره عظيم حج، نمايش قدرت معنوي، سياسي و اجتماعي مسلمانان در برابر استكبار جهاني است و در همان حال به اعتبار گردهم آمدن مسلمانان از اقصي نقاط جهان در يك زمان و مكان مشخص، از هر نژاد و زبان و مذهب، نشانه قدرت و ظرفيت بي نظير اين عبادت ديني، در بسيج امت اسلامي و سازماندهي آنهاو نمادي از وحدت اسلامي است كه تجلي و توسعه و ترويج آن در بين اين امت، آرزو وخواسته همهٔ آنها ميباشد.
اجتماع مسلمانان براي به جاي آوردن مناسك حج از نشانههاي عظمت اسلام و روح اجتماعي و همبستگي حج است. حج و رمضان دو مناسبت بزرگ اسلامي با ظرفيتهاي بسيار عظيم مادي و معنوي است كه چنانچه بطور شايسته و مناسب مورد بهره برداري قرار گيرد، قادر است به نيازهاي گوناگون بشر در همهٔ حوزههاي مادي و معنوي پاسخ دهد.
حج زبان گويا، موثر و نافذي است و بايد كوشيد كه حق واقعي آن هر سال بيشتر از پيش ادا شود. بديهي است كه تحقق چنين امر مهم و بزرگي مستلزم تلاشها، برنامه ريزي و در مجموع فراهم آوردن امكاناتي گسترده در دو حوزه نرم افزاري و سخت افزاري است.
در دقت روي بيانات و رهنمودهاي رهبري معظم انقلاب در ديدارهايشان با مسئولين و كارگزاران حج، اين مهم را ميتوان استنباط كرد كه حضرتشان در دستور براي «بكارگيري تمام ظرفيتهاي حج» جهت اداي حق يكي از بزرگترين مناسك اسلامي، كه قطعا همهٔ آنها در حد و توان يك كشور نيست، به اين مهم عنايت خاص داشته و دارند كه ترتيبي اتخاذ گردد تا تمامي ظرفيتهاي جهان اسلام اعم از سياسي، اقتصادي، فرهنگي و حتي ژئوپولتيك براي منظور مورد نظر بكار گرفته شود.
دقت در مراسم حج نشان ميدهد كه منافع سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي اين آيين محمدي (ص)، بسيار فراتر و مهمتر از منافع فردي آن است. در تبيين ابعاد حج محمدي (ص) روشن ميگردد كه حج دست ستمگران جهان را از سلطه بر كشورها كوتاه كرده، و غاصبان را در بلاد اسلامي با شكست رو به رو ميكند كه نماد آن در دوره حاضر استكبار و صهيونيسم جهاني ميباشد. اما مساله بزرگ و عمده دراين ميان يكي عدم درك فلسفه واقعي بسياري از احكام الهي از جمله حج ميباشد.
اين مصيبت بزرگي است كه هنوز و همچنان اين باور غلط و القايي دشمنان اسلام و مسلمين در برخي ذهنها ي متحجر از جمله در ذهن بعضي از رهبران اسلامي وجود دارد و در آنها رسوخ كرده است كه حج يك عبادت فردي است و جنبه سياسي ندارد! همين باور غلط و بيهوده و مغاير با فلسفه و روح حج ميباشد كه موجب گرديده تا ظرفيت بزرگي به نام حج كه طي آن نمايندگان امت اسلامي از همهٔ جهان اسلام در يك زمان معين و در يك مكان معين گرد هم ميآيند تا آيين واحدي را انجام دهد، آنچنان كه بايد و شايد و انتظار ميرود، مورد استفاده قرار نگيرد.
نقشه جغرافياي اقتصادي كشورهاي اسلامي نشان ميدهد كه اين كشورها در مجموع داراي بخش قابل ملاحظه اي از منابع و ذخاير با ارزش طبيعي و معدني و بخصوص انرژي هستند كه نقش محوري دراقتصاد جهاني دارند كه در صورت معرفي به هم، و تقويت روند همگرايي بين آنها، ميتوانند اقتصاد كشورهاي اسلامي را رونق داده و حتي با هم پوشاني و هم تكميلي، از وابستگيها به برون از جهان اسلام بكاهند.
جهان اسلام امروز با چالشهاي عمده اي از جمله در عرصه اقتصاد روبه رو است كه حل آنها در گروي همكاريهاي خلاقانه است و حج با ظرفيتهاي بزرگ مادي و معنوي اش، بهترين زمان و مكان براي اين امر است.
انتظار از رييس جمهوري آينده اين مهم است كه با نگاه مذكور كه از منظر رهبري معظم انقلاب اخذ شده، به هدايت شورايعالي حج و به تدوين استراتژي اي بپردازد كه در آن منويات رهبري معظم انقلاب اسلامي در مورد حج و تاكيد معظم له بر استفاده حداكثري از ظرفيتهاي عظيم حج در همهٔ ابعاد فراهم آيد بعثه مقام معظم رهبري در سالهاي اخير برنامه ريزيها و اقدامات گسترده اي براي تحقق منويات عالي مقام معظم رهبري صورت داده است كه نظر به عظمت كار و ظرايف و دقايق آن، تا تحقق كامل، راهي بسيار طولاني و عظيم، به عظمت حج، پيش روي دارد.
طبيعي است كه براي اين منظور بايد برنامه ريزي گستردهتري صورت گيرد و ابزار و امكانات لازم به تمامي توسط دستگاههاي مسئول و متولي فراهم آيد كه در اين مسير و جهت نيز چند سالي است طبق رهنمودهاي مقام معظم رهبري اقدام شده و اين اقدامات ادامه دارد، و البته لازم است از سرعت و كميت و كيفيت بيشتري بخصوص براي پاسخگويي به نيازهاي نسل جوان كشورهاي اسلامي برخوردار باشد.
در دقت روي بيانات و رهنمودهاي رهبري معظم انقلاب اين مهم را ميتوان استنباط كرد كه حضرتشان در دستور براي بكارگيري تمام ظرفيتهاي حج جهت اداي حق يكي از بزرگترين مناسك اسلامي، كه قطعا همهٔ آنها در حد و توان يك كشور نيست، به اين مهم عنايت خاص داشته و دارند كه ترتيبي اتخاذ گردد تا تمامي ظرفيتهاي جهان اسلام اعم از سياسي، اقتصادي، فرهنگي و حتي ژئوپولتيك براي منظور مورد نظر بكار گرفته شود.
والسلام عليكم