علت اظهار پشیمانی یزید از کشتن امام حسین(ع)

به گزارش سرويس انديشه پايگاه اطلاع رساني حج، براي تبيين اين سوال به چند تحليل از بزرگان شيعه و سني اكتفا مي‌كنيم. مرحوم مجلسي ميفرمايد: همسر يزيد به نام هند دختر عبدالله بن عامر چون شنيد سر امام حسين (عليه السلام) بر سر در خانه اش آويخته شد، پرده حرمسرا را پاره كرد و پريشان حال و بدون حجابِ كافى وارد مجلس يزيد شد. و رو به يزيد كرد و گفت: اى يزيد! چرا سر فرزند فاطمه دختر رسول خدا (صلى الله عليه وآله) را بر سر در خانه من آويخته اى؟ يزيد برخاست و او را پوشانيد و گفت: آرى! براى حسين ناله كنيد و بر فرزند دختر پيامبر اشك بريزيد كه همه قريشيان بر او مى گريند.
سپس براى تبرئه خود گفت: عبيد الله بن زياد در كشتن حسين عجله كرد، خدا او را بكشد. (۱)
يزيد براى كم كردن فشار افكار عمومى هنگام غذا خوردن امام سجّاد (عليه السلام) را بر سر سفره خود مى نشاند! (۲) و به زينب و زنان بنى هاشمى اجازه داد كه براى امام حسين (عليه السلام) عزادارى نمايند و زينب كبرى (عليها السلام) نيز به مدت هفت روز براى آن حضرت مراسم عزا برپا كرد و زنان شامى در آن مجلس حاضر شدند، تا آنجا كه نزديك بود مردم به قصر يزيد بريزند و او را بكشند كه دستور داد آن مراسم را تعطيل نمايند (۳) و از آن پس يزيد سعى مى كرد گناه را بر عهده پسر مرجانه (ابن زياد) بيندازد و او را متّهم اصلىِ چنين جنايتى معرّفى كند!
سيوطى دانشمند معروف اهل سنّت مى نويسد: يزيد ابتدا از كشته شدن امام حسين (عليه السلام) و خاندانش خوشحال شد، امّا بر اثر خشم مسلمين از آن كار اظهار ندامت مى كرد، ولى با اين حال مردم از او خشمگين بودند و حق داشتند كه او را دشمن بدارند. (۴)
طبرى نيز نقل مى كند: يزيد پسر مرجانه را لعنت مى كرد و مى گفت: «فَبَغَّضَني بِقَتْلِهِ إِلَى الْمُسْلِمِينَ وَ زَرَعَ لي في قُلُوبِهِمُ العَداوَةَ، فَبَغَّضَنِي الْبَرُّ وَ الْفاجِرُ بِمَااسْتَعْظَمَ النَّاسُ مِنْ قَتلي حُسَيْناً»؛ (ابن زياد مرا با كشتن حسين(عليه السلام) منفور مسلمانان قرار داد و بذر عداوت آنان را با من در قلبشان كاشت. و چون كشتن حسين (عليه السلام) براى مردم گران آمده همگان مرا دشمن مى دارند). (۵)
به يقين اين عقب نشينى مصلحتى يزيد و تغيير موضع سياسى بر اثر خطبه هاى افشاگرانه حضرت زينب و امام سجاد (عليهما السلام) در شام و بيدارى مردم بود، وگرنه هرگز يزيد با آن سابقه و آن كلمات مسرّت آميزى كه در آغاز بر زبان راند، از كار خود پشيمان نبود و از اين رو، پسر مرجانه و ديگر فاجعه آفرينان حادثه كربلا را هرگز محاكمه و مجازات نكرد و همچنان آنان را بر مناصبشان باقى گذاشت! (۶)
(۱). بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۴۳. (۲). بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۴۳. (۳). نفس المهموم، ص ۲۶۲. (۴). تاريخ الخلفاء، ص ۲۳۲. (فَسُرَّ بِقَتْلِهِمْ أوَّلاً، ثُمَّ نَدِمَ لَمّا مَقَتَهُ المُسْلِمُونَ عَلى ذلك، وَأبْغَضَهُ النّاسُ وَحَقٌّ لَهُمْ أنْ يُبْغِضُوهُ). (۵). تاريخ طبرى، ج ۴، ص ۳۸۹. (۶). گردآوري از كتاب: عاشورا ريشه ها، انگيزه ها، رويدادها، پيامدها، زير نظر آيت الله مكارم شيرازي، ص۶۱۲.