یادداشت-رییس جمهوری و انتظارات هزاران زائر(۱)- ارز

هزاران نفر مومن و مشتاق زيارت بيت الله الحرام وسابقا! واجب الحج اينك در نوبت اعزامي قرار دارند كه با روال معمول و سهميه مقرر، ليست آن براي عمره بين هشت تا ده سال ديگر و براي حج واجب تا ۱۵سال بسته است.
اين ليست سال گذشته و زماني كه در يك اقدام پر انتقاد به عنوان تدبيري از سوي دولت براي كاهش نقدينگي اقدام به ثبت نام از علاقه مندان به تشرف شد، سنگين‌تر گشت و دوره‌هاي انتظار طولاني‌تر گرديد. آنچه پس از آن در وضعيت اقتصادي كشور شاهد بوديم، عدم تبعيت منطقي اين نوع اقدامات از اصول اساسي اقتصادي براي سامان دادن به وضعيت اقتصادي كه ريشه در خيلي جاها دارد را اثبات كرد.
آن زمان هزاران نفر هر يك صدها هزار تومان در نزد بانك تعيين شده به عنوان سپرده اعزام گذاشتند، سپرده اي كه از اول قاعده‌هاي بانكي مانند نوع سپرده، دوره انتظار، سود حاصل و… براي آن تعريف نشده بود. ماهها بعد كه التهاب و هيجان بوجود آمده براي زيارت حرمين شريفين با انبوه ثبت نام‌هاي صورت گرفته جاي خود را به انديشه داد، صدها هزار ثبت نام كننده متوجه مساله مهمي شدند كه بانك و نه هيچ مرجع ديگري در نهايت حاضر به پاسخ روشني براي آن نشد.
سوال‌ها اين بود: سپرده تا كي نزد بانك خواهد ماند؟ بانك چه ميزان از ارزش از دست رفته پول را به هر اسم به زائر باز خواهد گرداند و اصولا در حالي كه سهميه مقرر براي ايران آنقدر نيست كه حتي مسئولين مستقيم آن بتوانند تاريخ دقيقي براي اعزام بدهند، زائر تا كي بايد در انتظار بماند؟
امروز كه نوبت اعزام گروه كوچكي از انبوه ثبت نام شده‌ها است، شاهديم كه بسياري از آنها بواسطه تورم و كاهش ارزش پول، و در مقابل هزينه‌هاي بالا رفته اي كه مي‌بايست براي تشرف بپردازند، در واقع از استطاعت خارج شده اند. آنها زماني كه بانك شبه دولتي نياز به پول براي بقاي خود داشت و دولت در فكر جمع آوري نقدينگي مردم جهت ثبات اقتصادي، به ياري آمدند و اينك حداقل تعهد اخلاقي بانك و دولت اين است كه ضرر زائر ناشي از كاهش ارزش پول را لااقل تا حدي كه براي آنها مقدور است، جبران كنند و در آن سهيم شوند.
ممكن‌ترين راه و عملي‌ترين آن، بنظر مي‌رسد با تامين و اختصاص سهميه ارزي مناسب‌تري به زائران با قيمت مناسب‌تر ممكن باشد، بخصوص كه سهميه ارزي مقرر براي زائران بخصوص با توجه به خرده فرهنگ‌هاي موجود در جامعه ما، به علاوه قيمت بالاي آن، و از سوي ديگر هزينه‌هاي بالا رفته در عربستان، مبلغ قابلي كه بتواند نياز زائران به پول در يك اقل منطقي را رفع نمايد، نيست.
انتظارات زائران و علاقه مندان به زيارت اماكن مقدسه از رييس جمهوري منتخب كه در عين حال رييس شورايعالي حج نيز هست را در يادداشت‌هاي ديگر ادامه خواهيم داد.
والسلام عليكم