آیا مرجعیت دینى اهل بیت در قرآن بیان شده است؟
برخى از آیات قرآن دلالت بر مرجعیّت دینى اهل بیت(علیهم السلام) دارند.
به گزارش سرويس انديشه پايگاه اطلاع رساني حج، برخى از آيات قرآن دلالت بر مرجعيّت دينى اهل بيت(عليهم السلام) دارند كه عبارت اند از:
1 ـ آيه تطهير: خداوند متعال مى فرمايد: « إِنَّما يُرِيدُ اللهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً»؛(1) «همانا خداوند اراده كرده تا هرگونه رجس و پليدى را از شما اهل بيت(عليهم السلام) دور كرده و شما را كاملاً پاك نمايد.»
شكى نيست كه اين آيه در شأن اهل بيت پيامبر(صلى الله عليه وآله)وارد شده است.
سيزده نفر از صحابه و ده ها نفر از علماى اهل سنت اين شأن نزول را در كتب خود ذكر كرده اند؛ از جمله:
ترمذى در صحيحش از عمر بن ابى سلمه نقل مى كند كه گفت: « نزلت هذه الآية على النبى(صلى الله عليه وآله): « إِنَّما يُرِيدُ اللهُ ...» فى بيت امّ سلمه، فدعا النبى(صلى الله عليه و آله) فاطمة و حسناً و حسيناً فجلّلهم بكساء و علىًّ خلف ظهره ثم قال: اللّهمّ هؤلآء أهل بيتى فأذهب عنهم الرجس وطهّرهم تطهيراً»؛(2) «هنگامى كه آيه تطهير بر پيامبر(صلى الله عليه وآله) در خانه ام سلمه نازل شد، پيامبر(صلى الله عليه وآله) فاطمه، حسن و حسين(عليهم السلام) را فرا خواند در حالي كه علي(عليه السلام) پشت سرش بود، سپس عبايي را بر روى آنان كشيد و عرض كرد: بار خدايا! اينان اهل بيت من هستند. پس رجس و پليدى را از آنان دور كن و آنان را پاك فرما».
در اينجا چند نكته را بايد متذكر شد:
اولاً: با تصريح اين روايت، پيامبر(صلى الله عليه وآله) اهل بيت خود را معرفى كردند و بين اهل بيت و همسران خود فرق گذاشتند.
ثانياً: به صراحت خود آيه و دعاى پيامبر(صلى الله عليه وآله)، اهل بيت(عليهم السلام) از هر گونه خطاء و رجس و پليدى به دورند، پس هر كس از خطا و گناه و هر گونه پليدى مبرّا باشد مرجعيت دينى او ثابت است.
2 ـ آيه هدايت: خداوند متعال مى فرمايد: «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ و لِكُلِّ قَوْم هاد»؛(3) «همانا تو بيم دهنده اى و براى هر قومى هدايتگرى مى باشد.»
طبرى به سند صحيح از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) روايت كرده كه حضرت فرمود: «أنا المنذر و علىًّ الهادى و بك يهتدى المهتدون بعدي»؛(4) «من بيم دهنده و على، هادى است و با تو اى على! هدايت شوندگان هدايت مي شوند.»
عبدالله بن احمد بن حنبل به سند صحيح از امام على(عليه السلام) در تفسير آيه فوق نقل كرده كه فرمود: «رسول الله المنذر والهادى رجل من بني هاشم»؛(5) «رسول خدا بيم دهنده است و هادى مردى از بنى هاشم مى باشد.»
و نيز خبرى به سند صحيح از ابن عبّاس نقل كرده كه گفت: « إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ»، مقصود رسول الله است. « وَ لِكُلِّ قَوْم هاد » مقصود على است.(6) كه با اين اوصاف مرجعيت دينى على(عليه السلام) بعد از پيامبر(صلى الله عليه وآله) بر كسى پوشيده نمى ماند.
و نيز حاكم نيشابورى به سند صحيح از امام على(عليه السلام) در تفسير آيه فوق نقل كرده كه حضرت فرمود: «رسول خدا(صلى الله عليه وآله) بيم دهنده و من هدايتگر هستم».(7)
مضمون اين حديث را نُه نفر از صحابه و بيست و چهار نفر از علماى اهل سنت نقل كرده اند.(8)
1. سوره احزاب، آيه 33.
2. صحيح ترمذى، ج 5، ص 327.
3. سوره رعد، آيه 7.
4. جامع البيان، ذيل آيه.
5. مسند احمد، ج 1، ص 126.
6. تفسير حبرى، ص 281.
7. مستدرك حاكم، ج 3، ص 129.
8 ـ على اصغر رضوانى، دفاع از تشيع و پاسخبه شبهات، ص 22.