سیمای شیعه در نگاه امام صادق(ع)

1- آخرت
«لقد جلت الاخره في اعينهم حتي ما يريدون بها بدلا... و انماكانت الدنيا عندهم بمنزله الشجاع الارقم و العدو الاعجم‏»; آخرت‏در نگاه آن ها بسيار بزرگ است، به اندازه‏اي كه چيزي را با آن‏عوض نمي‏كنند... و دنيا نزد آن‏ها همانند مارگزنده و دشمن بي‏زبان‏است.
پيروان حقيقي و دوستان واقعي خاندان نبوت عليهم السلام به چيزي‏جز آخرت نمي‏انديشند و تمام كردارها و رفتارهاي خود را با نگاه‏به آخرت مي‏سنجند. دنيا در نظر مؤمن وسيله‏اي است‏براي رسيدن به‏هدفي بزرگ كه همان زندگي جاودان آخرت است. دوستان حقيقي اهل‏بيت‏عليهم السلام از مواهب دنيوي بهره مي‏برند، اما هرگز زندگي‏جاودان را با زندگي گذراي دنيا عوض نمي‏كنند.
2- انس با خدا
«انسوا بالله واستوحشوا مما به استاءنس المترفون‏»; آن‏ها باخدا انس گرفته‏اند و از آن‏چه كه مال اندوزان به آن انس‏گرفته‏اند، در هراسند.
مومنان از نعمت‏هاي الهي بهره مي‏برند اما به آن‏ها وابسته‏نمي‏شوند. وابستگي به مال دنيا موجب بندگي انسان در برابرماديات خواهد شد. زراندوزان هماره به ثروت خود وابسته‏اند.شيعيان واقعي با ياد خدا آرامش مي‏يابند نيستند.
3- حسابرسي خود
«حق علي كل مسلم يعرفنا ان يعرف علمه في كل يوم وليله علي‏نفسه فيكون محاسب نفسه فان راي حسنه استزاد منها و ان راي‏سيئه استغفر منها، لئلايخزي يوم القيمه‏»; بر هرمسلماني كه مارا مي‏شناسد، سزاوار است كه كردارش را در هر شبانه روز بر خودعرضه دارد و به محاسبه آن‏ها بپردازد، تا اگر كار نيكي در آن‏هاديد، برآن‏ها بيفزايد و اگر كردار بدي در اعمال خود مشاهده كرد،از آن‏ها توبه كند، تا دچار ذلت و خواري روز قيامت نگردد.
4- سخاوت
«يابن جندب! ان شيعتنا يعرفون بخصال شتي: بالسخاء و البذل‏للاخوان‏»; اي پسر جندب! همانا شيعيان ما به چند خصلت‏شناخته‏مي‏شوند: به سخاوت و بخشش به برادران.
5- خواندن پنجاه ركعت نماز و رعايت وقت نماز
«وبان يصلوا الخمسين ليلا و نهارا... و يحافظون علي‏الزوال‏»;شيعيان ما در شبانه روز پنجاه ركعت نماز مي‏خوانند و توجه به‏وقت نماز ظهر (خواندن نماز اول وقت) دارند.
6- دوري از پرخاش و داد و فرياد
«لايهرون هريرالكلب‏»; شيعيان ما همانند سگ وزوزه نمي‏كشند.
7- دوري از طمع
«ولايطمعون طمع الغراب‏»; شيعيان ما همانند كلاغ طماع و حريص‏نيستند.
8- دوري از دشمنان
«و لايجاورون لنا عدوا و لا يساءلون لنا مبغضاولوماتوا جوعا»;شيعيان ما با دشمنان همسايگي نمي‏كنند و اگر از گرسنگي بميرند،چيزي از آن‏ها نمي‏خواهند.
9- دقت در خوراك
«شيعتنا لاياءكلون الجري... و لا يشربون مسكرا»; شيعيان مامارماهي نمي‏خورند... و شراب نمي‏نوشند.
10 - راه بهشتي شدن
حضرت امام جعفر صادق(ع) سه راه را فراروي جويندگان بهشت قرارداده است:
- پيروي از ائمه عليهم السلام .
- برائت از دشمنان.
- سخن گفتن آگاهانه و سكوت هنگام نا آگاهي.
11- دوري جستن از عقايد منحرف
خطر بدعت‏ها، گرايش‏هاي منحرف و قرائت‏هاي ناصواب از دين، هميشه‏متوجه جوامع شيعي بوده است.
«يابن جندب! بلغ معاشر شيعتنا و قل لهم: لاتذهبن بكم‏المذاهب‏»; اي پسر جندب! به شيعيان ما بگو; مبادا را عقايدمنحرف، شما را از مذهب خودتان بيرون برد.
نشانه‏هاي ناتواني «قد عجز من لم يعد لكل بلاء صبرا و لكل نعمه شكرا و لكل عسريسرا»; ناتوان است كسي كه براي هر بلايي صبري، براي هر نعمتي‏شكري و براي هر سختي آساني آماده نكند.
12- كردارهاي برتر
«يابن جندب! صل من قطعك، واعط من حرمك، و احسن الي من اساءاليك، و سلم علي من سبك، و انصف من خاصمك، واعف عمن ظلمك، كماانك تحب ان يعفي عنك، فاعتبر بعفوالله عنك، الاتري ان شمسه‏اشرقت علي الابرار و الفجار و ان مطره ينزل علي الصالحين والخاطئين.»
اي پسر جندب! با كسي كه از تو بريده، وصل كن; به كسي كه چيزي‏به تو نداده، چيز بده; باكسي كه به تو بدي كرده، خوبي كن; به‏كسي كه به تو دشنام داده، سلام كن; باكسي كه با تو دشمني كرده،انصاف داشته باش و از كسي كه به تو ظلم كرده، در گذر، همچنان‏كه دوست داري از تو در گذرند. پس از گذشت‏خداوند از خودت عبرت‏بگير. آيا نمي‏بيني خورشيد خداوند برخوبان و بدان مي‏تابد وبارانش بر صالحان و مجرمان نازل مي‏شود؟
اساس اسلام آخرين جمله از سفارش‏هاي امام صادق(ع) به ابن جندب درباره اهميت‏و ارزش محبت اهل‏بيت عليهم السلام است.
«لكل شيي‏ء اساس و اساس الاسلام حبنا اهل‏البيت‏»; هرچيزي راپايه‏اي است و پايه اسلام، محبت ما، اهل بيت عليهم السلام است. علي محمدي