راه‌کارهای یک روحانی کاروان برای ارتباط گیری با حجاج
یکی از روحانیون کاروان‌های حج تمتع و عتبات عالیات، با تاکید بر لزوم زدودن پیرایه‌های غیرلازم گفت: برای زیارت برخی از مقام‌ها مانند مقام حضرت علی اصغر، کفّین و مقام امام صادق علیه‌السلام هیچ توصیه‌ای در احادیث نداریم. وقت زائرین را نباید با دیدار از اماکن غیرلازم بگیریم. استفاده فرهنگی خوب است اما به شرط اینکه برنامه‌ریزی شده باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمين محمدتقي مظفري در گفت‌وگو با خبرنگار پايگاه اطلاع‌رساني حج با اشاره به مشكلات حفظ رابطه ميان روحاني كاروان و زائران بعد از سفر گفت: روحانيان كاروان چون بومي نيستند و محل زندگي آنها با زائران مشترك نيست، عملا نمي‌توانند بعد از سفر ارتباط مستمر و مناسبي با حجاج برقرار كنند. اگر هم شرايط مناسبي وجود داشته باشد، مؤونه مالي دارد. كرايه و لوازم و هزينه جانبي هم دارد كه بايد تامين بشود. بنابراين ارتباط با زائران بعد از سفر نيازمند بودجه است كه بايد براي آن چاره‌انديشي كرد. در نتيجه روحاني عملا بعد از سفر جدا از زائران است.
اين روحاني كاروان حج و عتبات كه بيش از ۳۰ سال سابقه همراهي با كاروان‌هاي مختلف را دارد در ادامه گفت: اگر از روحانيون فاضل هر شهر براي زائران همان شهر يا همان استان استفاده مي‌شد، اين ارتباط مي‌توانست همچنان بعد از سفر هم برقرار بماند. اما در شرايط فعلي زائران و روحاني كاروان از فرودگاه ديگر همديگر را نمي‌بينند.
از دو سال قبل از اعزام، با زائران ارتباط بگيريم
وي همچنين با تاكيد بر لزوم برنامه‌ريزي و ارتباط با زائران از يك يا دو سال پيش از اعزام به حج تمتع گفت: اگر بخواهيم ارتباط گرم‌تري بين زائران و روحانيون برقرار باشد، بايد از يك سال قبل برنامه‌ريزي كنيم و روحانيون هر يك ماه با زائرين ارتباط داشته باشند. وقتي زائران تا سيزده سال در نوبت اعزام به حج هستند، مي‌توان از دو سال يا سه سال قبل براي آنها برنامه‌ريزي كرد و اين ارتباط را ايجاد كرد. زايران مي‌توانند هر ماه با روحاني در ارتباط باشند و اين ارتباطات از دو سال قبل از تشرف به حج انجام شود.
حجت‌الاسلام والمسلمين مظفري با تاكيد بر لزوم آگاهي و هوشياري زائران دربراه تبليغات منفي سلفي‌ها و لزوم آموزش زائران در اين باره تاكيد كرد: تبليغات سلفي‌ها در اين جهت كه قرآن شيعيان و ايراني‌ها غير از قرآن ماست، خيلي گسترده است. عملياتي كردن قرائت قرآن توسط قاريان ايراني در مسجدالحرام، مي‌تواند اقدام موثري در برابر اين تبليغات باشد. مخصوصا اگر از قاريان ممتاز استفاده شود. اگر اين كار حتي در مسجدهاي محل سكونت زائران در مكه و مدينه انجام شود، بسيار عالي است. همانطور كه جلسه بعثه مي‌گيريم، مي‌توانيم روزي دو ساعت هم در مساجد مكه و مدينه جلسه قرائت قرآن برگزار كنيم. با توجه به موانعي كه در مسجدالحرام و مسجدالنبي وجود دارد، برگزاري جلسات قرائت قرآن در مساجد محلات مكه و مدينه بسيار عملي‌تر و بهتر است و اثر مهمي در مبارزه با تبليغات ضدشيعي وهابيون دارد.
پيرايه‌ها عتبات عاليات را بايد زدود
اين استاد جامعة المصطفي العالميه همچنين با اشاره به كاستي‌ها و تنگناهايي كه در اعزام زائران به عتبات عاليات وجود دارد افزود: درباره عتبات عاليات بايد كار اساسي و ريشه‌اي كرد. سي يا چهل سال زمان لازم است كه كار كنيم و به شرايطي برسيم كه امروز در برنامه‌ريزي و اجراي عمليات حج داريم. بايد به مسئله اماكن‌شناسي، حذف خرافات، ساماندهي هتل‌ها و مكان‌هاي برگزاري مراسم‌ها بپردازيم و آنها را جدي بگيريم. در شرايط فعلي روحانيون كاروان‌هاي عتبات، جز در فواصل زماني در اتوبوس، ارتباط چنداني با زائران ندارند. البته برنامه‌هاي صبح‌هاي حرمين خوب است اما همه زائران به اين برنامه نمي‌آيند.
وي همچنين با اشاره به پيرايه‌هايي كه به تدريج در زيارت عتبات عاليات ايجاد شده، گفت: براي زيارت برخي از مقام‌ها مانند مقام حضرت علي اصغر، كفّين و مقام امام صادق عليه‌السلام هيچ توصيه‌اي در احاديث نداريم. وقت زائرين را نبايد با ديدار از اماكن غيرلازم بگيريم. در احاديث فقط زيارت امام حسين توصيه شده است. نه اينكه زائران را به هر جايي ببريم. دستور نداريم كه همه مقام‌ها را زيارت كنيم. فقط در كربلا بايد به زيارت اهل البيت برويم. براي اينكه وقت زائران را با زيارت خيام و زيارت تل زينبيه پر كنيم، حديثي نداريم. استفاده فرهنگي البته خوب است اما به شرط اينكه برنامه‌ريزي شده باشد. قبل از سفر بايد دو سه جلسه براي زائران برگزار شود. از تشنگي و عطش زائران بايد استفاده كرد. بهترين كار اين است كه قبل از اعزام چند جلسه با زائران برگزار شود و كمبود سالن در عتبات را جبران كرد.
حجت‌الاسلام والمسلمين محمدتقي مظفري با اشاره به اقداماتي كه لازم است كه پيش از اعزام زائران به حج انجام شود گفت: مناسب است براي زائراني كه ثبت‌نام كرده‌اند و زائران دو سال ديگر و سه سال ديگر، فصلنامه‌هايي ارسال بشود، ماهنامه ارسال شود. هر سال نزديك به ۶۰۰ هزار معتمر داريم و هفتاد هزار نفر هم به حج تمتع اعزام مي‌شوند. هر كدام از اينها اگر با ده نفر هم در ارتباط باشند، مجموعا نزديك به هشت ميليون نفر سالانه با مسئله حج و زيارت و مفهوم حج از نزديك مرتبط هستند. ما بايد يك مهندسي تربيتي و معنوي براي اين جمعيت عظيم داشته باشيم.
[factimage()] /DAS/J2842 [imagetitle()] [factimageend()]
وي در ادامه تاكيد كرد: آيا همان قدر كه درباره غذا و امكانات اقامتي زائران برنامه‌ريزي مي‌كنيم، براي تغذيه محتوايي آنها هم برنامه‌ريزي مي‌كنيم؟ ساحت‌ها و ميدان‌هاي تربيتي كه شيعه دارد، هيچ مذهبي ندارد. ما بايد اينها را سر و سامان بدهيم و جهت بدهيم. ما زمينه‌هاي تربيتي بسياري داريم كه بايد آنها را جدي بگيريم. فضاي حج را فقط در اين يكي دو سه ماه ايام حج قرار ندهيم. زائران دو سال آينده را بايد از همين الان خاكريز به خاكريز جلو ببريم تا آمادگي كامل پيدا كنند. در حج و عمره فضاي زيادي براي اين نوع فعاليت‌ها وجود ندارد.
حُسن سلوك زائران ايراني، بهترين تبليغ تشيع است
اين روحاني كاروان‌هاي حج و عتبات عاليات با اشاره به لزوم رعايت اخلاق اسلامي از سوي مديران كاروان‌ها، روحانيون و زائران، گفت: ما اخلاق جعفري را بايد رعايت كنيم، بايد درست برخورد بشود. در جلساتي كه از قبل برگزار مي‌شود بايد درباره الفت اسلامي و اخلاق اسلامي صحبت بشود. اخلاق اسلامي بهترين روش جلب ديگران و مخالفان است. براي توده مردم كشورهاي ديگر، حُسن سلوك زائران جمهوري اسلامي ايران بهترين مبلغ اخلاق الهي و تشيع است. بايد اين فضاسازي و برنامه‌ريزي بشود. زائران را بايد واكسينه كرد.
وي همچنين ادامه داد: نمي‌خواهم بگويم اين موضوع اتفاق نيفتاده، اما كافي هم نبوده است. بايد بيشتر از اين سرمايه‌گذاري بشود تا زائران نكاتي را آموزش ببينند؛ زائران بايد با مردم كشورهاي ديگر رفتار مناسبي داشته باشند، نماز اول وقت را فراموش نكنند، پشت به مسجدالحرام نكنند و اينطور نكات را كاملا رعايت كنند. كتاب‌ها و منشورات بعثه را روحانيون شايد نتوانند كامل استفاده كنند. اين كتاب‌ها را بايد به زائران هم رساند. از در و ديوار هتل‌ها بايد استفاده محتوايي و تبليغاتي كرد. در هتل‌ها برنامه‌ريزي براي شام و ناهار هست، اما از تراكت‌هاي زيباي احاديث ائمه خبري نيست. بايد جزوه‌ها و بروشورها و كتاب‌هايي در اختيار زائران بگذاريم كه در اوقات فراغت بتوانند مطالعه كنند.
وليمه‌هاي پرخرج و تفاخر با روح اسلام سازگار نيست
وي در پايان با تاكيد بر استفاده از همه فرصت‌هاي ريز و درشت براي ارتباط محتوايي با زائران گفت: زائران وقتي در هواپيما مي‌نشينند، سه ساعت فرصت دارند تا به عربستان سعودي برسند. در جيب صندلي هواپيما بايد نشريه يا مجله‌اي زيبا و شكيل باشد كه زائران بتوانند آداب سفر حج و احاديث مرتبط و ديگر اطلاعات را دريافت كنند. همانطور كه آنها كالاهاي‌شان را تبليغ مي‌كنند، ما هم بايد مجلاتي توليد كنيم و در اختيار زائران قرار بدهيم تا مطالعه كنند و از فرصت‌هاي‌شان استفاده كنند.
حجت‌الاسلام والمسلمين مظفري همچنين با اشاره به مصارف غيرلازمي كه در سفر حج خرج مي‌شود، لزوم پرهيز از اسراف و تبذير را يادآور شده و تاكيد كرد: متاسفانه پيرايه‌هاي حج بيشتر از اصل آن شده و خرج‌هاي بسياري مي‌شود كه اصلا لازم نيست. اين پول‌ها را بايد جهت بدهيم و آموزش بدهيم كه به جاي وليمه‌هاي پرخرج و تفاخرها، اين پول‌ها در موارد بهتري خرج شود. اين كارها با روح اسلام نمي‌سازد. اينها بايد پالايش بشود.