فتوایی از سامرا که توطئه انگلیس را نقشه برآب کرد
امروز ۲۴ شعبان مصادف با رحلت میرزاى شیرازى صاحب فتوای تنباکو در سال ۱۳۱۲ هجری قمری است.
فتواي تاريخي آيت الله ميرزا حسن شيرازي در تحريم تنباكو، توطئه اي را كه به سال ۱۳۰۹ ه. ق به دست ناصر الدين شاه قاجار با واگذاري امتياز دخانيات ايران به مدت پنجاه سال به انگليسي‌ها در حال شكل گرفته بود، در نطفه نابود كرد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، آيت الله حاج ميرزا محمد حسن حسيني شيرازي از علماي عاليقدر شيعه مي‌باشد. ميرزا در اوايل زندگي به سال ۱۲۴۸ ه ق از زادگاه خويش شيراز به اصفهان رفت و نزد علماي آن شهر به تحصيل علوم فقيه و تقليد پرداخت و در سال۱۲۵۹ ه. ق به عتبات عاليه رفت و نزد شيخ مرتضي انصاري به تلمذ پرداخت. در سال ۱۲۹۱ ه. ق در سامرا اقامت گزيد و به تدريس و تعليم مشغول شد تا اينكه به سال ۱۳۱۲ ه. ق به رحمت پروردگار نايل آمده و در نجف به خاك سپرده شد.
فتواي تاريخي وي در تحريم تنباكو كه در سامرا صادر شد، توطئه اي را كه به سال ۱۳۰۹ ه. ق به دست ناصر الدين شاه قاجار با واگذاري امتياز دخانيات ايران به مدت پنجاه سال به انگليسي‌ها در حال شكل گرفته بود، در نطفه نابود كرد.
ايشان در اين فتوا آورده بودند:
بسم الله الرحمن الرحيم
«اليوم استعمال توتون و تنباكو باي نحو كان در حكم محاربه با امام زمان عجل الله تعالي فرجه است». در شهر ولوله اي مي‌افتد هر كس كه سواد دارد، از روي آن نسخه اي بر مي‌دارد. اين حركت نشانگر آغاز يك مبارزه مكتبي عليه استعمار بود.
سرانجام اين مجاهد، در شب چهارشنبه بيست و چهارم شعبان ۱۳۱۲ ه. ق، بعد از ۸۲ سال كه عمر گرانمايه اش را به پرتو افكنى در ميان مسلمين و به خصوص شيعيان سپرى كرده بود، آن شب بعد از نماز عشا، بر اثر شدت بيمارى دار فانى را وداع كرد. ميرزا وصيت كرده بود كه او را در نجف، در محلى كه خود قبلا مشخص كرده بودند به خاك بسپارند، به همين جهت جسد شريفش را پس از غسل دادن در شط سامرا، به طرف نجف اشرف حركت دادند.