تغذیه صحیح پس از یک ماه روزه‌داری
اکثر افرادی که ماه مبارک رمضان را با روزه‌داری سپری می‌کنند، در کنار تمام فواید و لذات معنوی، انتظار دارند پس از پایان این ماه، کمی هم لاغر شوند و دست‌کم چند کیلویی از وزنشان کاهش یابد، اما همیشه این‌گونه نمی‌شود و گاهی شرایط درست برعکس پیش می‌رود؛ یعنی نه‌فقط کاهش وزنی اتفاق نمی‌افتد، که حتی فرد دچار افزایش وزن و چاقی هم می‌شود.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از جام جم سرا، از طرفي هم بايد هميشه اين نكته را به ياد داشته باشيم كه هر كاهش وزني نشانه لاغر شدن پايدار نيست و در برخي مواقع، اين كم شدن وزن كاملا موقتي است.
بنابراين اگر افراد در طول ماه مبارك رمضان به شيوه تغذيه صحيح دقت و عمل كرده و از پرخوري در وعده‌هاي سحر و افطار اجتناب كرده باشند، به احتمال زياد پس از پايان ماه رمضان وضع خوبي خواهند داشت؛ اما حالا كه اين ماه به پايان رسيده و روزه‌داري‌ها تمام شده، باز هم نبايد از تغذيه صحيح غافل شويد؛ زيرا پرخوري پس از يك ماه روزه‌داري مي‌تواند به ضررتان تمام شود و سلامت‌تان را به خطر بيندازد. پس لازم است اين روزها قدري خوددار باشيد و به بدنتان اجازه دهيد سر فرصت با شرايط جديد سازگار شود و بدون دردسر به روال قبل از ماه رمضان برگردد.
هر كاهش وزني، كاهش وزن نيست
از چند روز مانده به پايان ماه رمضان، روزي چند بار مي‌رود روي ترازو و خودش را وزن مي‌كند. وقتي هم مي‌بيند چند كيلوگرم لاغرتر از قبل شده، حسابي خوشحال مي‌شود و فكر مي‌كند روزه‌داري باعث كاهش وزنش شده است. اين مثال براي همه درست نيست چون بيشتر افراد، در پايان ماه رمضان دچار چاقي و اضافه وزن مي‌شوند و كاهش وزن كمتر اتفاق مي‌افتد. البته آن‌طور كه دكتر سيدعلي كشاورز مي‌گويد گاهي هم اين كاهش وزن، موقت است و خيلي زود به وضع قبل برميگردد.
اين متخصص تغذيه در گفت‌وگو با جام‌‌جم در اين باره چنين توضيح مي‌دهد: كساني كه در طول ماه مبارك رمضان پرخوري نكرده باشند، معمولا پس از پايان اين ماه وزنشان كمي كاهش مي‌يابد، اما اگر اين كاهش وزن در حدود سه كيلوگرم باشد، بايد گفت فرد واقعا وزن كم نكرده و اين اتفاقي موقتي است.
آن‌طور كه دكتر سيدعلي كشاورز مي‌گويد: در مدت روزه‌داري، مواد قندي و گليكوژن كه در عضلات و كبد است، تخليه مي‌شود و با آزاد شدن هر گرم از اين مواد، سه گرم آب نيز از دست مي‌رود. بنابراين كساني كه حدود سه تا چهار كيلوگرم وزن كم مي‌كنند، بايد بدانند اين كاهش وزن مربوط به مواد قندي و آبي است كه بدن هنگام روزه‌داري از دست مي‌دهد.
وي مي‌افزايد: در افرادي كه وزن زيادي دارند و سنگين وزن هستند، تغييرات وزني ماه مبارك رمضان، حتي تا پنج كيلوگرم هم نمي‌تواند به عنوان كاهش وزن واقعي به حساب بيايد.
پرخوري ممنوع
فرقي نمي‌كند پس از پايان ماه رمضان چاق شده‌ايد يا لاغر؛ چون روزه‌داري اين ماه براي كم كردن وزن نيست و شما بايد سعي كنيد در تمام ماه‌ها وزن‌تان را در محدوده طبيعي حفظ كنيد. حالا اگر اضافه وزن داشتيد و در اين 30 روز لاغر شده‌ايد، خوب، كارتان راحت‌تر است و اگر در اين ماه وزن‌تان افزايش يافته، با زحمت بيشتري بايد به وزن قبلي برگرديد.
دكتر كشاورز با بيان اين مطلب يادآور مي‌شود: اگر كاهش وزن در محدوده دو تا سه كيلوگرم باشد، معمولا طي چند روز اول پس از پايان ماه رمضان با جايگزيني مواد قندي و كربوهيدرات‌ها وزن فرد به شرايط قبلي برميگردد، اما اگر بيش از پنج كيلوگرم وزن كم كرده باشيد، مي‌توان گفت تا حدي موفق بوده‌ايد و با رعايت نكات صحيح تغذيه توانسته‌ايد وزن‌تان را كاهش دهيد.
اين متخصص تغذيه ادامه مي‌دهد: اين افراد اگر بخواهند وزنشان را در همين محدوده حفظ كنند و سريع به وزن قبلي برنگردند، بايد نكاتي را رعايت كنند كه مهم‌ترين آنها پرهيز از پرخوري است. در حقيقت فردي كه يك ماه را در روزهاي طولاني روزه گرفته است، اگر در روزهاي اول پس از پايان ماه رمضان بيش از حد غذا بخورد، نه‌فقط دچار چاقي خواهد شد كه مشكلات و بيماري‌هاي مختلفي هم برايش پيش خواهد آمد.
به همين دليل دكتر كشاورز توصيه مي‌كند در روزهاي پس از ماه رمضان، بيشتر مراقب اعتدال در تغذيه و خورد و خوراك خود باشيد؛ يكي از نكات مهم براي اين مراقبت، خوردن سبزيجات به شكل سالاد و سبزي خوردن همراه با غذاهايي است كه در طول روز مصرف مي‌شود.
وي توضيح مي‌دهد: اگر بتوانيم به مصرف سبزيجات عادت كنيم و آنها را هم به صورت خام و پخته در رژيم غذايي‌مان بگنجانيم، قدم مهمي برداشته‌ايم. همچنين بايد ميزان مصرف نان و برنج را هم كنترل كنيم و مصرف مواد غذايي چرب، شيرين، سرخ‌كرده و سس‌ها را به حداقل ممكن كاهش دهيم چون اين غذاها مي‌تواند براحتي وزن را افزايش دهد.
ميوه بخوريد
مصرف مناسب ميوه‌ها پس از پايان ماه رمضان هم مهم است و نبايد آن را فراموش كنيد؛ چون هم نيازهاي بدن را تامين خواهد كرد و هم در روزهاي گرم تابستان مي‌تواند از كم‌آبي بدن جلوگيري كند. البته افراط در مصرف ميوه هم مي‌تواند به افزايش وزن افراد چاق منجر شود؛ آن‌طور كه دكتر كشاورز مي‌گويد: با اين‌كه ميوه‌ها به اندازه نان، برنج و غذاهاي پرچرب انرژي ندارد، اما باز هم اگر بيش از حد مصرف شود، افراد چاق را در معرض خطر افزايش وزن قرار خواهد داد.
بر همين اساس هم خوب است مصرف سبزيجات و پس از آن ميوه‌ها را در برنامه غذايي‌تان بگنجانيد.
فست‌فودها را كنار بگذاريد
اگر پس از پايان ماه رمضان تمايل داريد از فست‌فودها استفاده كنيد، بهتر است يك بار ديگر در اين مورد فكر كنيد و تصميم بهتري بگيريد؛ زيرا به گفته متخصصان تغذيه، مصرف فست‌فودها و غذاهاي پرانرژي مي‌تواند سلامت‌تان را به خطر بيندازد.
دكتر كشاورز با تاكيد بر محدود كردن مصرف فست‌فودها كه هم چربي بالايي و هم افزودني‌هاي شيميايي دارد، يادآور مي‌شود: اين غذاها با انرژي و چربي بسيار زيادي كه دارد، موجب افزايش وزن مي‌شود و اين افزايش وزن، زمينه‌ساز بروز بيماري‌هاي مختلف مانند ديابت و كبد چرب است. به همين دليل توصيه مي‌شود از مصرف آنها خودداري كنيد و به خصوص در روزهاي اول پس از ماه رمضان، كمتر براي صرف غذا به رستوران برويد.
بهتر است در اين روزها كمي به فكر دستگاه گوارش‌تان هم باشيد تا كم‌كم بتواند با وضع جديد هماهنگ شود و غذاهاي حجيم را هضم كند.
مصرف نوشابه و شربت را كنترل كنيد
گرماي هواي اين روزها باعث مي‌شود خيلي‌ها به مصرف تنقلات و خوراكي‌هايي مانند نوشابه‌ها، شربت‌ها و بستني‌ها تمايل بيشتري از ديگر روزهاي سال داشته باشند، اما دكتر كشاورز مي‌گويد افراط در مصرف اين مواد غذايي زمينه‌ساز افزايش وزن خواهد شد و به همين دليل بايد در مصرف اين مواد هم دقت كرد.
همچنين چون در طول ماه رمضان، مصرف چنين خواركي‌هايي به نسبت قبل كاهش مي‌يابد، پس اين روزها هم فرصت خوبي است براي اين‌كه به همان روال ادامه دهيد و كمتر از اين خوراكي‌ها استفاده كنيد. علاوه بر اين، خوب است هميشه به ياد داشته باشيد در تمام فصول و بويژه در اين روزهاي گرم و طولاني، تشنگي‌تان را با آب برطرف كنيد.
كساني كه دچار چاقي شده‌اند و وزنشان در طول ماه رمضان افزايش يافته هم بايد به فكر كاهش وزنشان باشند و تا دير نشده، وزن اضافه‌اي را كه به دست آورده‌اند، كم كنند.