نویسنده«جای پای ابراهیم»:حج،جهان بینی من را تغییر داد
سفرنامه حج «جای پای ابراهیم» با حضور محمد ناصری نویسنده اثر و کورش علیانی دبیر و کارشناس برنامه در فرهنگسرای سرو نقد و بررسی شد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، كورش علياني نويسنده و كارشناس ادبي در نشست نقد و بررسي «جاي پاي ابراهيم» با بيان اين كه حتي فردي بي دين هم مي‌تواند از سفر حج لذت ببرد، اظهار كرد: ديدن مراسم معنوي كه يك بار در سال در مكه برگزار مي‌شود لذت بخش است و به نوعي مي‌توان گفت حج، بسيار عمومي است و تنها براي مسلمانان نيست.
علياني: نويسنده «جاي پاي ابراهيم» مي‌داند چه بنويسد و چه ننويسد
وي ادامه داد: در كتاب جاي پاي ابراهيم با نويسنده اي طرف هستيم كه خوب مي‌داند چه بنويسد و چه ننويسد و اين كه مي‌بينيد كتاب در صفحه ۱۳۴ تمام مي‌شود، به همين دليل است كه نويسنده از زياده گويي پرهيز مي‌كند.
علياني با اشاره به اين كه كتاب خاطرات حج ناصري در سال ۱۳۷۲ نوشته شده است، گفت: دو سال پس از نگارش اين اثر، كتاب در سال ۱۳۷۴ جايزه كتاب سال جمهوري اسلامي ايران را از آن خود كرد.
محمد ناصري نويسنده سفرنامه حج «جاي پاي ابراهيم» نيز در ادامه اين برنامه با اشاره به چگونگي سفرش به مكه، گفت: در سال ۱۳۶۶ ماجراي كشتار حاجيان در عربستان (كه اغلب ايراني بوده اند) به وجود آمد و سفرهاي حج براي مدتي كنسل شد و در سال ۷۰ مجددا راه اندازي شد. ستاد حج پيش بيني كرده بود كه تعدادي از فرهنگيان نيز به اين سفر بروند و زماني كه از من هم پرسيدند كه آيا مي‌روم يا خير، با اشتياق و بي درنگ پذيرفتم.
ناصري: تاثير بسياري از «حج» علي شريعتي گرفتم
وي با تاكيد بر اين كه كتاب حج دكتر علي شريعتي را پيش از سفرش به مكه چندين بار خوانده بود، گفت: اين كتاب تاثير بسياري بر روي من گذاشت و البته كتاب‌هاي ديگر هم مي‌خواندم. همچنين در همان دوران با مرحوم اميرحسين فردي به سفري رفتم و ايشان در تمام طول سفر من را تشويق كردند كه كتاب خاطرات حج خود را بنويسم و به دليل اصرار‌هاي ايشان بود كه اين سفرنامه را به نگارش درآوردم.
نگارش كتاب «جاي پاي ابراهيم» را مديون مرحوم فردي هستم
ناصري گفت: پس از بازگشت از سفر حج دست نوشته هايم از اين سفر را به زنده ياد فردي دادم و هفته بعد ديدم ايشان بخش نخست سفرنامه ام را در «كيهان بچه ها» منتشر كرده اند و به من گفتند ادامه اين سفرنامه را هم بنويسم. مي‌توانم بگويم نگارش و چاپ سفرنامه را مديون مرحوم فردي هستم.
علياني: براي ناصر خسرو از حج نوشتن ساده بود
علياني نيز با تاكيد بر اين كه نوشتن از حج در روزگار جديد دشوار شده است، تصريح كرد: براي ناصر خسرو خيلي راحت‌تر بود كه از حج بنويسد. چرا كه مي‌توانست تنها اطلاعات سفرش را ارائه كند. اما امروز چنين اطلاعاتي را مي‌توان به راحتي در فضاي مجازي و به طور مثال سايتي هم چون ويكي پديا پيدا كرد.
وي ادامه داد: البته احساسات را هم بايد با احتياط در سفرنامه‌هاي امروزي وارد كرد و اگر بيان اين احساسات بيش از حد شخصي شود، مخاطب نمي‌تواند با آن ارتباط برقرار كند. در دنياي امروز همه چيز به سرعت در حال تغيير است و اين كه سفرنامه حج بنويسيم و ديده شود و چندين سال بعد هم درباره آن صحبت شود كار بسيار سختي است كه محمد ناصري به خوبي از پس اين كار برآمده است.
وي افزود: در ابتداي كتاب «جاي پاي ابراهيم» ناصري توصيفات بسيار خشكي دارد و قضاوت، همدلي و اين گونه احساسات را در اثرش نمي‌بينيم. در حالي كه در در بخش دوم كتاب، جنس بيان، عاطفي مي‌شود و از اطلاع رساني سرد و بي روح بخش نخست فاصله مي‌گيرد.
ناصري نيز در اين زمينه گفت: در بخش ابتداي كتاب كه فرودگاه و ورود به عربستان را توصيف كرده ام اتفاق خاصي وجود ندارد كه انسان را تكان دهد و عواطف را تحت تاثير قرار دهد و به همين دليل تنها به توصيف محيط و وقايع پرداخته ام. اما در روند نگارش سفرنامه به جايي مي‌رسم كه احساسات بر انگيخته مي‌شود.
ناصري: موضوع كتاب «جاي پاي ابراهيم» خدا ست
وي خاطرنشان كرد: پيش از آن كه وارد مكه شوم و خانه خدا را ببينم تصور مي‌كردم حسي هم چون سفر به مشهد به انسان دست مي‌دهد در حالي كه حضور در مكه حتي با مدينه هم متفاوت است، جهان بيني انسان را تغيير مي‌دهد و به همين دليل هم در اين كتاب سعي كردم نثر و نگاهم در توصيف مكه، با مدينه و ديگر فضاها متفاوت باشد. موضوع در كتاب «جاي پاي ابراهيم» خود خدا ست و به همين دليل هم ريتم فصل اول با فصل دوم كه درباره مدينه و مكه است، متفاوت است و البته فصل سوم كتاب هم كه درباره بازگشت به وطن است حال و هوايي متفاوت و به نوعي ميهن پرستانه دارد.
اين نويسنده كتاب «جاي پاي ابراهيم» را دل نوشته خواند و گفت: اگر مخاطب با اين اثر ارتباط برقرار مي‌كند به دليل اشتراكاتي است كه با موضوع اثر داشته اند و من نيز خودم را به موضوع كتابم، يعني خدا سپردم و آن را نوشتم و بيشتر مي‌توانم بگويم اين اثر دل نوشته است.
وي هم چنين درباره طراحي كتاب نيز، گفت: طرح جلد چاپ اول كتاب را در سال ۷۲ مرحوم ابولفضل عالي كار كرده بودند. چاپ جديد اثر نيز توسط انتشارات سوره مهر طراحي و منتشر شد.
در پايان اين نشست محمد ناصري كتاب «جاي پاي ابراهيم» را براي علاقه مندان امضاء كرد و به گپ و گفت صميمانه با آنها پرداخت.
در حاشيه اين مراسم، يكي از حضار براي كتاب «جاي پاي ابراهيم» شعري سروده بود كه تقديم به نويسنده اثر كرد.