ماه ذی‌حجه و حج قرآنی(4)
نویسنده : سیدرضا اکرمی
1) به دليل ورود به ماه ذي‌حجه، سراغ سوره حج رفتيم و از آيات كريمه آن بهره مي‌بريم كه مي‌فرمايد «و من الناس من يجادل في‌الله بغير علم و يتبع كل شيطان مريد» برخي از مردم درباره خداوند به جدل پرداخته و درباره حضرتش «شك و ترديد» دارند يا درباره آيات آن حضرت، مجادله مي‌كنند و نمي‌خواهند برهان و استدلال را بپذيرند و يا درباره حكمت و عدالت خداوندي بگومگوي بي‌منطق دارند، با اينكه «دل هر ذره بشكافي» وجود پروردگار را به درستي و زيبايي مي‌توان يافت. اين گروه از مردم خداوند را با همه عظمت رها كرده و سراغ شيطان عاصي و متكبر رفته و از وي تبعيت مي‌نمايند «و يتبع كل شيطان مريد» و او را مطاع خود مي‌دانند و از وي اطاعت مي‌كنند.
2) ايده و انديشه شيطان اين است كه در برابر خدا و پيامبران قرار گرفته و عكس دليل و برهان، هدايت و راهنمايي كند و انسان‌هاي موجود را به ضلالت در دنيا و گرفتار عذاب خداوندي در آخرت بكشاند «كتب عليه انه من تولاه فانه يضله و يهديه الي عذاب السعير، حج آيه 4» و هلاكت و فلاكت را در كارنامه مريد خود قرار دهد.
نكته: واژه «شيطان» در قرآن بر «ابليس» صدق مي‌كند كه همان شيطان بزرگ است و بر آدم ابوالبشر سجده نكرد و خود را برتر از وي معرفي نمود و عصيان كرد و تكبر ورزيد و گاهي منظور از شيطان، ايادي و لشكر و اعوان ابليس مي‌باشند كه به ضلالت افراد پرداخته «كه چندين چراغ دارد و بيراهه مي‌رود» و تا دوزخي كردن وي، تلاش و كوشش خود را رها نمي‌كنند. ابليس سوگند ياد كرده تا گمراه كردن و بدبخت كردن فرزندان آدم، دست از كوشش برنداشته و به كمك جنود و لشكريان خود اقدام مي‌نمايد، بهوش باشيم و سوگند وي را جدي بگيريم و از مكر وي خود را ايمن ندانيم.
3) در انقلاب اسلامي ايران واژه‌هاي جديدي وارد ادبيات سياسي و فرهنگي و اجتماعي شدند كه عبارتنداز: «استكبار، استضعاف، محرومان، پابرهنگان، استقلال، استعمار، شيطان بزرگ» كه نگاه‌ها را تغيير داد و مردم را وارد دنياي جديد نمود. از جمله اين كلمات، واژه «شيطان بزرگ» است كه آمريكا را مصداق آن دانست و رفتار و پندار او را نمونه‌اي و نمادي از همان «ابليس» و شيطان بزرگ، معرفي نمود و آنگونه كه پيروان قرآن بايد از شيطان «استعاذه» نمايند و به خداوند پناه ببرند «و قل اعوذ بربك من همزات الشياطين» بايد از آمريكا دوري جوئيد و از پندارها و كردار وي فاصله بگيرند و هوشياري و بيداري خود را حفظ كنند، كه هر فتنه و توطئه و فساد و تباهي در جهان، به عنوان پيشواي تباهكاران، مربوط به آمريكا است «بل مكر الليل و النهار اذ تامروننا ان نكفر بالله و نجعل له اندادا» و غفلت از آن روا نيست.
4) مورد ديگري كه در اين سوره شريفه با عنوان «يا ايها الناس» داريم آيه 5 است «يا ايها الناس ان كنتم في ريب من البعث فانا خلقناكم من تراب، ثم من نطفه، ثم من علقه، ثم من مضغه مخلقه و غيرمخلقه» كه چگونگي تكوين انسان را بازگو مي‌نمايد و با تصوير پيدايش انسان، موضوع قيامت را اثبات مي‌كند. زيرا معاد و قيامت عظماي الهي از اصول اعتقادات «همه اسلام در اعتقادات و اخلاقيات و فروعات و اعمال خلاصه مي‌باشد»است و پس از توحيد جايگاه رفيع و حساس و سازنده دارد و بازدارنده است در اين آيه، دو مساله اساسي يعني آفرينش انسان و زندگي گياهان را مطرح مي‌كند، تا حقانيت خداوندي معلوم گردد و معلوم شود كه خداوند مي‌تواند مردگان را تجديد حيات «و انه يحيي الموتي» نمايد و پروردگار بر هر چيزي «و انه علي كل شي قدير» توانا مي‌باشد.
منبع: روزنامه مردم سالاري