به چاپ سوم رسید؛
نگاهی به غلواندیشی و افراطگرایی علمای معاصر عربستان
سومین چاپ کتاب نگاهی به غلواندیشی و افراطگرایی علمای معاصر عربستان نوشته حسن بن فرحان المالکی منتشر شد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از خبرگزاري رسا، كتاب نگاهي به غلوانديشي و افراطگرايي علماي معاصر عربستان را حسن بن فرحان المالكي، از محققان اهل سنت عربستان و شاگردان شيخ عبدالعزيز بن باز و دانشآموختگان دانشگاه امام محمد بن سعود در اين كشور نگاشته است.
نويسنده در اثر خود كه به همت مؤسسه فرهنگي و هنري آفتاب خرد به چاپ سوم رسيده، به بررسي، موشكافي و پاسخ به اين سؤال پرداخته است كه آنچه در تفكر علماي عربستان وجود دارد چقدر با آگاهي آنان از عقايد و فقه ساير جريانهاي اسلامي هماهنگ است.
با توجه به پيشگفتار، كتاب از اين نظر كه در متن جامعه عربستان و با اطلاع كافي از روند آموزشهاي مذهبي و شناخت از سطح دانش علماي عربستان از مذاهب اسلامي نگاشته شده، در خور تأمل و بهرهبرداري انديشمندان اين عرصه است.
المالكي در اثر خود تلاش كرده است با نگاهي بيطرفانه و بعضا همدلانه، رويكردهاي غلوگرايانه حاكم بر علماي وهابي عربستان را با رجوع به شواهد و مستندات جاري در مراكز فقهي و آموزشي اين كشور توصيف كند.
طرح سؤالات دقيق معرفتي، بررسيهاي موشكافانه نويسنده در اين عرصه و پاسخ به خلأهاي ادراكي موجود در اين باره، انگيزه اصلي ترجمه اين كتاب است تا بتوان بخشي از علل و چرايي رفتارها و رويكردهاي رفتاري علماي عربستان را تبيين كرد.
كتاب نگاهي به غلوانديشي و افراطگرايي علماي معاصر عربستان در سه باب تدوين شده و نويسنده در باب اول به بررسي مفهوم واژه «علما» پرداخته و در نهايت چنين نتيجهگيري كرده است كه كاربرد واژه «علماي اسلام» درباره علماي سعودي جايز نيست بلكه بايد آنها را صرفا «عالم به مذهب تيمي – وهابي» دانست.
در باب دوم، نخست به نقد و بررسي فتواها و ديدگاههاي غلوآميز شيخ محمد بن ابراهيم آل الشيخ، مفتي اسبق عربستان پرداخته و به نگاه سياسي او براي تسلط بر حكومت عربستان اشاره شده است.
بررسي فتواها و ديدگاههاي شيخ بن باز، مفتي سابق عربستان نيز نقد و بررسي شده و نويسنده در نهايت او را شخصيتي تقريبا مقبول معرفي كرده است.
در همين باب، نظرات و ديدگاههاي برخي علماي سعودي ديگر نيز به نقد و در ادامه به خطاي راهبردي علماي سعودي در تكفير ديگران و تعريف واژه غلو پرداخته شده است.
در باب سوم؛ موضوعاتي چون تأثير تكفير بر وجهه عربستان، انتقاد از پرداختن به حواشي به جاي اصول، زيانبار بودن فتواهاي تكفيري در خارج و حتي داخل عربستان، بررسي فتواهاي رمزدار، نقد برخي فتواهاي تكفيري و غلوآميز و بررسي و نقد فتواهاي فردي برخي علماي مشهور سعودي مطرح شده است.
به طور كلي بازكاويها و بررسيهاي نويسنده كتاب گوياي اين حقيقت است كه آنچه در تفكر وهابيت عربستان تجلي دارد نوعي تقليلگرايي و محدودانديشي نسبت به فقه و اعتقادات اسلامي است كه با مطلقگرايي علماي عربستان همراه شده و آنان با احساس استغنا و ناآگاهي از فقه ساير مذاهب به طور يكجانبه بر انديشههايي تأكيد ميكنند كه در مقابل تمامي جريانات و تفكرات اسلامي به ويژه مذاهب گوناگون اهل سنت قرار دارد.
به اعتقاد نويسنده كه در مقدمه ناشر به آن اشاره شده است، اين علما يا عالم به فقه و عقايد ساير مذاهب نيستند و يا آن را به طور غيراصولي و در قالب امري فرعي، حاشيهاي، غيراصيل، سطحي و يا از منابع غير اصلي فراگرفتهاند.
المالكي اعتقاد دارد كه اين علما هم عالم به فقه، معرفت و زيرساختهاي فكري ساير گرايشهاي اسلامي نيستند، و هم حتي نسبت به عقايد ساير مذاهب اهل سنت مانند اشاعره، سلفيون، متصوفه، ظاهريه نيز آگاهي ندارند و بيشتر تابع تفكر ابن تيميه هستند.
نويسنده اثر با ارائه شواهد متعددي نشان ميدهد كه علماي عربستان به فقه هيچ يك از مذاهب اسلامي آگاه نيستند؛ يعني فقه و عقايد مذاهب و جريانهاي بزرگ اسلامي مثل مالكي، شافعي، حنبلي، ظاهري، فقه اهل حديث، فقه مذاهب و تفكرات افرادي همچون حسن بصري، نوري، نخعي، اوزاعي، داودي، طبري و ... را نميشناسند.
مؤسسه فرهنگي و هنري آفتاب خرد، كتاب نگاهي به غلوانديشي و افراطگرايي علماي معاصر عربستان را در قطع رقعي، 320 صفحه و شمارگان ۲۰۰۰ نسخه و قيمت ۳۰ هزار تومان ترجمه و در چاپ جديد منتشر كرده است.